PDII423/5/53102/04 - Sprzedaż wierzytelności.

Kwestia sprzedaży wierzytelności określona została w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny. Zgodnie z postanowieniami art. 509 K.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią. Przeniesienie wierzytelności może nastąpić - na podstawie art. 510 K.c. - w wykonaniu umowy sprzedaży, darowizny zamiany lub innej umowy, jeżeli zobowiązuje sprzedawcę do przeniesienia wierzytelności. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Skutkiem tej umowy nabywca wierzytelności wstępuje w prawa dotychczasowego wierzyciela.

Zgodnie z przepisami art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz. U. Nr 54 z 2000 r. poz. 654 ze zm.) nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 12 ust. 3 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Art.16 ust. 2 a pkt 1 lit. c) powołanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi, że nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnią jeżeli została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego.

Mając więc na uwadze przedmiotową wierzytelność warunek ten został spełniony, w stosunku do "C." S. C, która na podstawie umowy z dnia 23.01.2003 r. (przelew wierzytelności) wstąpiła w prawa wierzyciela.

Ponadto z umowy przelewu wierzytelności załączonej do pisma wynika również, że w przypadku nie zapłacenia wierzytelności przez dłużnika, cesjonariusz może odstąpić od umowy i wierzytelność zostanie zwrócona na rzecz Spółki, co nastąpiło dnia 31.12.2003 r.

W tej sytuacji, jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego sprawy spółka jest w posiadaniu wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona i skierowana w wyniku dochodzenia na drogę postępowania egzekucyjnego na podstawie nakazu zapłaty.

Postępowanie to zostało umorzone na skutek bezskuteczności egzekucji.

Mając na uwadze stan faktyczny przedstawiony w piśmie, tj; że wierzytelność powstała z tytułu sprzedaży towarów przez spółkę, a należność z tego tytułu została zarachowana jako przychód należny, natomiast cesja wierzytelności miała na celu wyegzekwowanie długu na rzecz spółki, należałoby rozważyć, czy w tym przypadku nie zachodzą przesłanki uprawniające do uznania wierzytelności za nieściągalną i uwzględnienia nie odpisu aktualizującego, a kwoty wierzytelności za koszty uzyskania przychodów, w świetle przepisów art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a) w związku z art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z których to przepisów wynika, że do kosztów uzyskania przychodów zalicza się wierzytelności nieściągalne, które uprzednio zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2 a mianowicie postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego.

Jeżeli zatem postępowanie egzekucyjne prowadzone w stosunku do wierzytelności będącej przedmiotem niniejszego pisma zostało umorzone z uwagi na brak majątku dłużnika, to istnieją podstawy do uznania wartości wierzytelności - uprzednio zarachowanej do przychodów - za koszt uzyskania przychodu.