PDII/415-17/04 POIII/436/2/04 - Rozliczanie w związku z prowadzoną w ramach konsorcjum działalnością gospodarczą uzyskiwanych przychodów i ponoszonych kosztów

Pytanie podatnika dot. kwestii rozliczania w związku z prowadzoną w ramach konsorcjum działalnością gospodarczą uzyskiwanych przychodów i ponoszonych kosztów.

I W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Za wspólne przedsięwzięcie należy uznać wszelkiego rodzaju projekty, których realizacja oraz udział w przyszłych zyskach wiąże się z udziałem co najmniej dwóch podmiotów, a które jednocześnie nie łączą się z zawiązaniem formalnej struktury organizacyjnej, takiej jak spółka osobowa, oraz nie polegają jedynie na czerpaniu dochodów z przedmiotów objętych współwłasnością czy też współposiadaniem. Zawarcie umowy o wspólne przedsięwzięcie gospodarcze "umowy konsorcjum" nie ma na celu powstania nowego swoistego podmiotu gospodarczego lecz stanowi porozumienie intencyjne stron w zakresie realizacji wspólnego celu gospodarczego. Przez umowę konsorcjum, każdy z konsorcjantów zobowiązuje się do określonego uczestnictwa w konsorcjum (wspólnym przedsięwzięciu) i do oznaczonego działania na jego rzecz, w praktyce na rzecz pozostałych konsorcjantów.

Ze stanu faktycznego przedstawionego w piśmie wynika, iż każdy z uczestników wspólnego przedsięwzięcia prowadzi działalność gospodarczą, która stosownie do przepisów art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 z późn. zm.) stanowi źródło przychodów - pozarolnicza działalność gospodarcza.

Przepis art. 8 ust. 1 wyżej cytowanej ustawy reguluje kwestię opodatkowania dochodów m.in. ze wspólnego przedsięwzięcia. Stosownie do brzmienia tego przepisu, przychody ze wspólnego przedsięwzięcia u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe.

Zasady wyrażone wyżej stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 wyżej powołanej ustawy). Wprowadzenie tej regulacji jest konsekwencją uznania, że tylko w odniesieniu do podatnika można mówić o osiągnięciu przychodu, poniesieniu wydatków będących lub niebędących kosztami uzyskania przychodów, uzyskaniu dochodu. Według ustawy podatkowi dochodowemu podlega tylko osoba fizyczna. Powyższe oznacza, że o ile przepis ustawy nie stanowi inaczej, należy przy ustaleniu dochodu osoby fizycznej z udziału we wspólnym przedsięwzięciu, przyporządkować przychody, koszty uzyskania przychodów, poszczególnym uczestnikom konsorcjum.

W takiej sytuacji podział kosztów winien nastąpić zgodnie z ustaleniami wynikającymi z porozumienia miedzy uczestnikami konsorcjum, zaś dowody poniesienia kosztu winny spełniać wymogi stawiane dokumentom rachunkowym dla potrzeb prowadzonej przez poszczególnych uczestników konsorcjum ewidencji księgowej (podatkowa księga przychodów i rozchodów lub księga rachunkowa).

Ponadto informuje się, iż podstawowym sposobem opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej jest opodatkowanie według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy. Jednakże w związku z nowelizacją ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - ustawa z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 202, poz. 1956) wprowadzono w przepisie art. 30c, możliwość wyboru opodatkowania dochodów osiągniętych ze źródła przychodów określonego w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, liniową 19-procentową stawką podatku dochodowego od osób fizycznych.

Z brzmienia znowelizowanego przepisu art. 9a ust. 2 wyżej powołanej ustawy wynika, iż podatnicy z zastrzeżeniem ust. 3 mogą wybrać sposób opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c ustawy tj. wg liniowej 19-procentowej stawki podatku dochodowego, jeżeli w nieprzekraczalnym terminie do dnia 20 stycznia roku podatkowego złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenie o wyborze tego sposobu opodatkowania, a jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności w trakcie roku podatkowego - do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia tej działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.

Stosownie zaś do przepisu art. 8 ust. 1a wyżej powołanej ustawy, przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, osiąganych przez podatników opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30c, nie łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

II W zakresie podatku od czynności cywilno prawnych.

Zakres czynności objętych podatkiem od czynności cywilnoprawnych reguluje art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 86, poz. 959 z późn. zm.). W przepisie tym nie wymieniono, jako objęte podatkiem wnoszone przez uczestników konsorcjum wkłady na poczet realizacji danego zadania.

Jednocześnie informuje się, że w ramach konsorcjum dokonywane mogą być różne czynności cywilnoprawne. W takiej sytuacji obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych badać należy odrębne w stosunku do danej czynności cywilnoprawnej.