PDF/415-51/04 - Wypłata drobnych kwot za wykonane prace polowe rolnikom, którzy nie prowadzą działalności i nie są zatrudnieni a opodatkowanie VAT i podatkiem dochodowym.

Pismem z dnia 27 września 2004 r. (uzupełnionym w dniu 25 października 2004 r.)... Koło Łowieckie zwróciło się z prośbą o udzielenie pisemnej informacji w zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w sprawie formy wypłaty drobnych kwot rolnikom za wykonane prace polowe, którzy nie prowadzą działalności, nie są zatrudnieni a niektórzy nie mają nawet nadanego NIP-u, jedynie oświadczają, że mają gospodarstwo rolne.

Zdaniem... Koła Łowieckiego należność wypłacana rolnikowi nie powinna być opodatkowana podatkiem dochodowym, gdyż wchodzą w grę niewielkie kwoty (dochód nieprzekraczający wysokości 2.790,00). Jednocześnie... Koło Łowieckie uważa, że drobne prace polowe wykonywane przez rolnika ryczałtowego mogą być dokumentowane fakturą VAT RR (podobnie jak sprzedaż produktów rolnych na rzecz koła) bez konieczności opłacania przez nich podatku dochodowego i rozliczania się z Urzędem Skarbowym.

Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Toruniu działając zgodnie z art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.) udziela informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w sprawie, o której mowa w wyżej powołanym piśmie.

Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 16 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) działalnością rolniczą jest działalność polegająca na wytwarzaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli lub chowu, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowlana i produkcja materiału zarodnego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowo-fermowego oraz hodowla ryb, a także działalność, w której minimalne okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin, w trakcie których następuje ich biologiczny wzrost, wynoszą co najmniej:

Wyliczenie w tym przepisie ma charakter wyczerpujący, w związku z czym nawet działalność związana z rolnictwem, ale tam niewymieniona nie ma charakteru działalności rolniczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Działalność wymieniona w skierowanym zapytaniu nie spełnia przesłanek działalności rolniczej i w związku z powyższym nie podlega zwolnieniu od podatku dochodowego.

Organ podatkowy zgodnie z zasadą kształtowania swobody umów w działalności gospodarczej nie jest powołany do określania w sposób obligatoryjny sposobu dokonywania rozliczenia ze świadczącymi powyższe usługi rolnikami. Z treści pisma wynika, że jest to pytanie hipotetyczne. W związku z tym prawidłowym rozwiązaniem byłoby nawiązanie umowy cywilnoprawnej np. umowy zlecenie czy umowy o dzieło. Uzyskując przychody, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a), rolnik jest uprawniony do wystawienia rachunku w ramach tych umów, jednak nie zwalnia to Koła Łowieckiego jako płatnika, od poboru i odprowadzenia na rzecz właściwego urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy.

Odpowiadając na zapytanie dotyczące prawidłowego dokumentowania nabycia wskazanych w piśmie towarów i usług, tutejszy organ zakłada, iż rzeczywiście dostawcą produktów rolnych i usług rolniczych jest rolnik ryczałtowy, przez którego zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535), rozumie się rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy (z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych).

Jeżeli nabycia produktów rolnych lub usług rolniczych od rolnika ryczałtowanego dokonuje podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, to takie nabycie winno być udokumentowane fakturą oznaczoną jako Faktura VAT RR. Ciężar takiego udokumentowania spoczywa w tym przypadku na nabywcy produktów lub usług rolniczych. Zgodnie bowiem z treścią przepisu art. 116 ust. 1 i art. 118 ww. ustawy, podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, nabywający produkty lub usługi rolnicze od rolnika ryczałtowego wystawia w dwóch egzemplarzach fakturę dokumentującą to nabycie. Faktura taka, oznaczona jako Faktura VAT RR powinna zawierać wszystkie te elementy, które zostały szczegółowo wymienione w art. 116 ust. 2 powyższej ustawy. Poza tym faktura taka, zgodnie z art. 116 ust. 3 ustawy o VAT winna zawierać oświadczenie rolnika ryczałtowego, że jest rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy.

Nadmienić należy, iż w ustawie o podatku od towarów i usług zostało zdefiniowane pojęcie działalności rolniczej, a mianowicie przez działalność rolniczą, w myśl art. 2 pkt 15 odnośnej ustawy, rozumie się: produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin "in vitro", fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnię drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (PKWiU 02.01.13) oraz bambusa (PKWiU 02.01.42-00.11), a także świadczenie usług rolniczych. Natomiast produktami rolniczymi są towary wymienione w załączniku Nr 2 do ustawy o VAT. W tym samym załączniku wymienione zostały również usługi rolnicze stanowiące działalność rolniczą. Należą do nich: - usługi związane z rolnictwem i hodowlą zwierząt, z wyjątkiem usług weterynaryjnych, podkuwania koni i schronisk dla zwierząt (PKWiU ex 02.02.10) - usługi związane z leśnictwem i pozyskiwaniem drewna, z wyłączeniem patrolowania lasów (PKWiU ex 02.02.10)- usługi związane z rybołówstwem i rybactwem, z wyłączeniem usług związanych z rybołówstwem morskim (PKWiU ex 05.00.50)- usługi dzierżawy lub najmu maszyn i urządzeń rolniczych, bez obsługi (PKWiU 71.31.10). Reasumując: Jeżeli dostawcą produktów rolnych lub świadczącym usługi rolnicze będzie rolnik ryczałtowy korzystający ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust 1 pkt 3 cytowanej ustawy, prawidłową formą udokumentowania nabycia takich towarów bądź usług będzie wystawienie przez Wasze Koło Łowieckie faktury oznaczonej jako Faktura VAT RR.

Zatem stanowisko Koła w części dotyczącej podatku od towarów i usług przy spełnieniu powyższych przesłanek jest prawidłowe. Nieprawidłowe jest natomiast stanowisko w sprawie opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Ponieważ nawet "drobne" przychody, które nie podlegają zwolnieniu są opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Koło przyjęło stanowisko opodatkowania przychodów podatkiem od towarów i usług lub podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jednakże są to dwie odrębnie działające ustawy niepodlegające jakiejkolwiek alternatywie.

Ponadto brak numeru NIP-u przez podmiot świadczący usługi nie zwalnia również Koła jako płatnika, od poboru i odprowadzenia na rzecz właściwego urzędu skarbowego zaliczki na podatek dochodowy. Podatnik uzyskujący przychody ma obowiązek wystąpić do właściwego urzędu skarbowego o nadanie numeru identyfikacji podatkowej, nie ma również przeszkód do uzyskania NIP-u w każdym czasie.

Odpowiedzi udzielono w oparciu o stan faktyczny przedstawiony przez Koło i przepisy prawa obowiązujące w dniu jej datowania.