PD2/415-38/06 - Sposób rozliczenia podatku dochodowego po śmierci jednego ze wspólników spółki jawnej.

Działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8 poz. 60 z późn. zm.) po rozpatrzeniu wniosku z dnia 7 sierpnia 2006 r.(data wpływu do tutejszego organu podatkowego 8 sierpnia 2006 r.) Pani Anny B. wspólnika spółki jawnej "S." z siedzibą w E. przy ulicy ... .. w sprawie sposobu rozliczania podatku dochodowego z tytułu dochodów spółki po śmierci jednego ze wspólników, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Elblągu

uznać, że stanowisko przedstawione w tym wniosku jest nieprawidłowe do opisanego stanu faktycznego.

Wnioskiem złożonym w dniu 8 sierpnia 2006 r. wspólnik spółki jawnej zwrócił się z prośbą udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie sposobu rozliczenia podatku dochodowego z tytułu dochodów spółki po śmierci jednego ze wspólników.

Zgodnie z treścią art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zmianami) stosownie do swojej właściwości, naczelnik urzędu skarbowego na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta ma obowiązek udzielić pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

Pismem z dnia 7 sierpnia 2006 r. Jeden ze wspólników poinformował, że od dnia 28 lutego 2002 r. prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki jawnej zarejestrowanej w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wspólnikami spółki są dwie osoby fizyczne. Przedmiotowa działalność opodatkowana jest w formie zasad ogólnych. Spółka jest płatnikiem podatku VAT.

Podatnik informuje, że wspólnicy spółki uczestniczą w zyskach i stratach spółki w częściach równych po 50%. Podatek dochodowy rozliczany jest proporcjonalnie do wysokości udziałów. W miesiącu lipcu zmarł jeden ze wspólników. Zgodnie z zapisami umowy spółki w miejsce zmarłego wspólnika wchodzi spadkobierca wybrany przez spadkobierców zmarłego wspólnika.

W związku z powyższym podatnik pyta czy po śmierci jednego ze wspólników spółki drugi wspólnik "prowadzi spółkę" do czasu ustanowienia spadkobiercy a także czy rozlicza od dnia śmierci wspólnika podatek dochodowy "na siebie" od całości dochodów spółki czy jak dotychczas od 50%.

Podatnik uważa, że do czasu ustanowienia spadkobierców przez sąd spółkę prowadzi pozostały wspólnik rozliczając podatek VAT na dotychczasowych zasadach, natomiast rozliczanie podatku dochodowego i obowiązek składania deklaracji na zaliczkę miesięczną na podatek dochodowy (PIT-5) przejmuje w 100% drugi wspólnik biorąc "na siebie" przychód i koszty narastająco od początku roku oraz zapłacone podatki.

Po analizie przedstawionego stanu faktycznego oraz zaprezentowanego przez wnioskodawcę stanowiska dotyczącego interpretacji przepisów prawa podatkowego tutejszy organ podatkowy stwierdza co następuje.

Zgodnie z treścią art. 3 ustawy z dnia 15 września 2000 r. (Dz. U. Nr 94 poz. 1037 z późn. zm.) - Kodeks spółek handlowych, przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów oraz jeżeli umowa albo statut spółki tak stanowi, przez współdziałanie w inny określony sposób.

Umowa spółki powinna być stwierdzona pismem. Umowę spółki musi zawrzeć co najmniej dwóch wspólników. W myśl art. 60 ustawy Kodeks spółek handlowych - można zastrzec, że spadkobiercy wspólnika wejdą do spółki na jego miejsce. W takim wypadku należy wskazać spółce jedną osobą, która będzie wykonywała ich prawa.

Kwestie dotyczące tworzenia, organizacji, funkcjonowania, rozwiązywania, łączenia, podziału i przekształcania spółek handlowych reguluje ustawa Kodeks spółek handlowych. Zgodnie z treścią art. 10 przedmiotowej ustawy, ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko wówczas, gdy umowa spółki tak stanowi oraz tylko po uzyskaniu pisemnej zgody wszystkich wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. W przypadku przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika na inną osobę, za zobowiązania występującego wspólnika związane z uczestnictwem w spółce osobowej i zobowiązania tej spółki osobowej odpowiadają solidarnie występujący wspólnik oraz wspólnik wstępujący do spółki.

W momencie śmierci jednego ze wspólników należałoby zgodnie z art. 65 Kodeksu spółek handlowych dokonać bilansu oraz wyceny majątku według wartości zbywczej a następnie dokonać rozliczenia ze spadkobiercami wspólnika. Śmierć wspólnika stanowi bowiem przesłankę do likwidacji spółki.

W treści umowy spółki jawnej mamy zapis § 10, zgodnie z treścią którego spółka nie ulega rozwiązaniu w razie śmierci jednego ze wspólników, gdyż na miejsce zmarłego wspólnika wchodzi spadkobierca wybrany przez spadkobierców zmarłego wspólnika.

Zgodnie z art. 64 § 1 ustawy Kodeks spółek handlowych pomimo śmierci lub ogłoszenia upadłości wspólnika oraz pomimo wypowiedzenia umowy spółki przez wspólnika lub jego wierzyciela, spółka trwa nadal pomiędzy pozostałymi wspólnikami, jeżeli umowa spółki tak stanowi lub pozostali wspólnicy tak postanowią. Jeżeli zaś umowa spółki stanowi, że prawa, jakie miał zmarły wspólnik, służą wszystkim spadkobiercą wspólnie, a nie zawiera w tym względzie szczególnych postanowień, wówczas zgodnie z art. 60 ww. ustawy do wykonywania tych praw spadkobiercy powinni wskazać spółce jedną osobę.

Czynności dokonane przez pozostałych wspólników przed takim wskazaniem wiążą spadkobierców.

W opisanej sytuacji śmierć wspólnika nie spowoduje likwidacji działalności w formie spółki, gdyż w treści umowy spółki przewidziano możliwość wstąpienia spadkobierców w miejsce zmarłego wspólnika. Powyższe działania spowodują jednak zmianę składu osobowego spółki. W omawianej sytuacji spółka trwa nadal, ale konieczne jest sporządzenie remanentu dla potrzeb podatku dochodowego. Z uwagi na to, że spółka nie ulega likwidacji, a jedynie zmienia się skład osobowy spółki nie ma zastosowania art. 24 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczący wyliczenia dochodu na dzień likwidacji, co za tym idzie nie będzie miał również zastosowania art. 44 ust. 4 dotyczący ustalenia podatku od dochodu wyliczonego na podstawie art. 24 ust. 3.

Stosownie do postanowień § 27 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2003 r. Nr 152 poz. 1475 z późn. zm.) podatnicy są zobowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów na dzień 1 stycznia, na koniec każdego roku podatkowego, na dzień rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego, a także w razie zmiany wspólnika, zmiany proporcji udziałów wspólników lub likwidacji działalności. W myśl § 28 pkt 4 powoływanego wyżej rozporządzenia o zamiarze sporządzenia spisu z natury w innym terminie podatnicy są obowiązani zawiadomić w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie co najmniej 7 dni przed datą sporządzenia tego spisu. Sporządzony remanent nie jest remanentem likwidacyjnym spółki, lecz remanentem mającym na celu ustalenie wysokości kosztów i dochodów za okres od początku danego roku podatkowego do dnia śmierci wspólnika, a więc do rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych za ten okres.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego oraz stanu prawnego należy uznać, iż spadkobiercy zmarłego wspólnika winni wyznaczyć jedną osobę do reprezentowania spadkobierców w sprawach spółki, gdyż umowa spółki nie zawiera innych szczególnych postanowień w tym zakresie. Czynności dokonane przez pozostałych wspólników przed wskazaniem osoby do reprezentowania wiążą spadkobierców. Zatem drugi wspólnik w składanych deklaracjach powinien wykazać przychód proporcjonalnie do wielkości swoich udziałów. Pozostałą część powinni wykazać pozostali spadkobiercy. Tym samym organ podatkowy nie podziela stanowiska podatnika, iż do czasu ustanowienia spadkobierców przez sąd sprawy spółki w zakresie podatku dochodowego prowadzi wyłącznie pozostały wspólnik.

Biorąc powyższe pod uwagę postanowiono jak w sentencji.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Elblągu informuje, że niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie udzielenia odpowiedzi.

W myśl art. 14b § 1 interpretacja, o której mowa w art. 14a § 1 nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika lub inkasenta. Zgodnie z art. 14a § 2 interpretacja, o której mowa w art. 14a § 1 jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy i może zostać zmieniona lub uchylona wyłącznie w drodze decyzji w trybie określonym w art. 14a § 5. Interpretacja traci moc w momencie zmiany stanu prawnego.

Zgodnie z art. 236 § 1 i § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) na niniejsze postanowienie przysługuje zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Olsztynie za pośrednictwem Naczelnika Urzędu Skarbowego w Elblągu w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia postanowienia.

Zgodnie z art. 222 w związku z art. 239 ustawy - Ordynacja podatkowa zażalenie na niniejsze postanowienie powinno zawierać zarzuty przeciw postanowieniu, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem zażalenia oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie.

Jeżeli zażalenie nie spełnia warunków wynikających z wyżej cytowanych przepisów organ odwoławczy, zgodnie z art. 228 § 1 pkt 3 ustawy - Ordynacja podatkowa pozostawia zażalenie bez rozpatrzenia.

W przypadku wniesienia zażalenia należy dołączyć opłatę skarbową w znaku skarbowym w wysokości 5,00 zł. oraz 0,50 gr od każdego załącznika.