PD.II.415/43/03 - Umorzenie należności wynikającej z faktury

Pytanie podatnika

W związku przeprowadzonym w 2002 r. remontem dźwigu osobowego znajdującego się w budynku mieszkalnym, w którym podatnik jest wspólnie z małżonką właścicielem lokalu mieszkalnego wraz z udziałem we współwłasności budynku i prawie użytkowania wieczystego gruntu, Zakład Gospodarki Mieszkaniowej obciążył podatnika kosztami tego remontu w wysokości 5.112,44 zł, co potwierdzono wystawioną w dniu 30 kwietnia 2002 r. fakturą VAT. Na wniosek podatnika, ZGM decyzją z dnia 11 września 2002 r. umorzył mu 50% należności wynikającej z faktury, wykazując umorzoną kwotę w sporządzonej informacji PIT-8C.

Pozostałą część należności, w kwocie 2.556,22 zł podatnik zapłacił w październiku 2003 r. W zeznaniu o wysokości osiągniętego w 2002 r. dochodu podatnik nie uwzględnił ww. kwot.

W jaki sposób podatnik ma wykazać w korekcie zeznania podatkowego za 2002 rok umorzoną kwotę i dokonać odliczenia wydatków poniesionych na remont:

- czy do dochodów podlegających opodatkowaniu doliczyć umorzoną kwotę wynikającą z informacji PIT-8C. Natomiast z tytułu remontu i modernizacji lokalu mieszkalnego w całości wykazać kwotę wynikającą z faktury?

- czy do dochodów doliczyć kwotę umorzenia a z tytułu wydatków poniesionych na remont i modernizację lokalu mieszkalnego uwzględnić kwotę pomniejszoną o kwotę umorzenia?

Odpowiedź

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21 i 52. Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3 i art. 28-30, suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów. Zatem wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych enumeratywnie w katalogu zwolnień przedmiotowych, podlegają opodatkowaniu.

Natomiast stosownie do postanowień art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń, zgodnie z art. 11 ust. 2a cytowanej ustawy ustala się:

1) jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców,

2) jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu,

3) jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku,

4) w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika, jak stanowi art. 11 ust. 2b ustawy.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 powołanej ustawy, do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zaliczono przychody z innych źródeł.

W myśl art. 20 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Z wyżej cytowanych przepisów wynika, że umorzona w dniu 11 września 2002 r. część należności wynikającej z faktury za remont dźwigu osobowego podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i winna być wykazana w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu za 2002 rok. W złożonym zeznaniu podatkowym za 2002 rok podatnik nie wykazał dochodu z tego tytułu, dlatego też, zgodnie z art. 81 Ordynacji podatkowej (Dz. U. Nr 137, poz. 926, z późn. zm.), należy skorygować zeznanie podatkowe, składając jego korektę uwzględniającą umorzoną kwotę wynikającą z informacji PIT-8C.

Natomiast w związku z tym, iż zapłata pozostałej części należności wynikającej z faktury została dokonana w październiku 2003 r., dlatego też dopiero w zeznaniu rocznym za 2003 rok podatnik może uwzględnić faktycznie poniesione w 2003 r. wydatki z tytułu remontu i modernizacji budynku mieszkalnego przy zachowaniu limitów ulgi, obowiązujących za ten rok.

Zgodnie bowiem z treścią art. 27a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) podatek obliczony zgodnie z art. 27, obniżony o składkę na powszechne ubezpieczenie zdrowotne zmniejsza się, jeżeli w roku podatkowym podatnik poniósł wydatki na własne potrzeby mieszkaniowe, przeznaczone na remont i modernizację zajmowanego na podstawie tytułu prawnego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego.

W myśl art. 27a ust. 6 ustawy, wysokość wydatków na ww. cel ustala się na podstawie faktur wystawionych wyłącznie przez podatnika podatku VAT, nie korzystającego ze zwolnienia od tego podatku albo dowodów odprawy celnej.

Zgodnie z linią orzecznictwa NSA: jeżeli przepis wprowadził ograniczenie czasowe poniesienia wydatku, aby można było go odliczyć w danym roku podatkowym, oznacza to, że wydatek ten musi być faktycznie poniesiony. Sprzedawca materiałów czy wykonawca robót musi otrzymać zapłatę w roku podatkowym, za który podatnik chce skorzystać z odliczenia od podatku.

Przepis art. 27 ust. 6 mówiący o sposobie udokumentowania wydatków remontowych nie wprowadza żadnych ograniczeń co do daty wystawienia faktury VAT.

Jeśli więc w roku 2003 podatnik przedstawi fakturę VAT wystawioną w 2002 r. wraz z dowodem wpłaty dokonanym w 2003 r. organ podatkowy nie będzie miał podstaw do kwestionowania odliczenia za dany rok, pod warunkiem zachowania limitów ulgi remontowej.

Według obowiązujących przepisów został ustalony nowy limit odliczeń przysługujący podatnikom na lata 2003-2005 z tytułu remontu i modernizacji wynoszący:

- 19% poniesionych wydatków na remont i modernizację lokalu mieszkalnego nie więcej niż 4.725,00 zł,

- 19% poniesionych wydatków na remont i modernizację budynku mieszkalnego lub dokonanych wpłat na wyodrębniony fundusz remontowy spółdzielni mieszkaniowej lub wspólnoty mieszkaniowej, nie więcej niż 5.670,00 zł. Odliczenie przysługiwać będzie w roku podatkowym, w którym suma wydatków poniesionych przez podatnika od początku nowego okresu 3-letniego wyniesie 567,00 zł.