PD.423-47/04 - Koszty uzyskania przychodów - „dodatkowe zabezpieczenie emerytalne” opłacone przez pracodawcę w ramach Zakładowego Programu Oszczędnościowego

Pytanie podatnika

Stan faktyczny:

Spółka zawarła umowę o współpracy przy realizacji Zakładowego Programu Oszczędnościowego z Towarzystwem Funduszy Inwestycyjnych. Określa ona, że Spółka stosownie do treści trójstronnych umów zawieranych pomiędzy nią, jej pracownikami i Towarzystwem przekazywać będzie w imieniu uczestników Zakładowego Programu Oszczędnościowego na wskazany rachunek Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych środki pieniężne na nabycie jednostek uczestnictwa w celu stworzenia dla pracowników spółki dodatkowego zabezpieczenia emerytalnego.

Pytanie podatnika:

Czy wydatkowane przez spółkę jako pracodawcę środki pieniężne na rzecz pracowników w ramach utworzonego przez pracodawcę programu oszczędnościowego stanowią koszty uzyskania przychodów w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 1997 r. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.) w związku z zapytaniem Spółki z dnia 21 maja 2004 r. - Naczelnik Lubelskiego Urzędu Skarbowego w Lublinie przedstawia stanowisko w sprawie stosowania przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatkowanych przez pracodawcę środków pieniężnych na rzecz pracowników w ramach utworzonego przez pracodawcę programu oszczędnościowego.

Ze stanu faktycznego przedstawionego w w/w piśmie wynika, że w związku z deklarowaną przez Spółkę wolą finansowania pracownikom uczestnictwa w Zakładowym Programie Oszczędnościowym poprzez inwestowanie na ich rzecz środków pieniężnych w fundusze powiernicze zarządzane przez Towarzystwo, w celu stworzenia dla nich dodatkowego zabezpieczenia emerytalnego, Towarzystwo i Spółka zawarli umowę, na podstawie której Spółka zobowiązała się m.in. na podstawie trójstronnych umów (spółka - pracownik - towarzystwo) do przekazywania, w imieniu Uczestników Zakładowego Programu Oszczędzania środków pieniężnych na nabycie jednostek uczestnictwa na wskazany rachunek Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych.

Zdaniem Spółki w/w wydatki na finansowanie pracownikom uczestnictwa w Zakładowym Programie Oszczędnościowym stanowią dla pracodawcy koszty uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy jako wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów, na rzecz pracowników, a nie wymienione enumeratywnie w art. 16 ustawy.

Jak ustalono tworzony przez Spółkę program oszczędzania na przyszłą emeryturę nie jest pracowniczym programem emerytalnym, o którym mowa w ustawie z dnia 22 sierpnia 1997 r. o pracowniczych programach emerytalnych (Dz. U. z 1997 r. Nr 139, poz. 932 z późn. zm.), lecz wewnętrznym dobrowolnym uzgodnieniem pomiędzy pracownikami a Spółką. Jednym z podstawowych warunków skuteczności pracowniczego programu emerytalnego w świetle w/w ustawy o pracowniczych programach emerytalnych jest jego rejestracja w Urzędzie Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi. Charakter przystąpienia do Zakładowego Programu Oszczędnościowego jest nieobowiązkowy i nosi znamiona wydatków na rzecz pracowników na zasadzie "osobistym".

Zdaniem tutejszego organu pomiędzy wydatkami na rzecz pracowników a kosztami uzyskania przychodów musi istnieć związek przyczynowy co jednoznacznie wynika z treści przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, co w omawianej sprawie nie ma miejsca ze względu na dobrowolność świadczenia. Powyższe stanowisko pozostaje w bezpośrednim związku z art. 15 ust. 1d wyżej cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który stanowi, iż kosztami uzyskania przychodów są również wydatki poniesione przez pracodawcę na zapewnienie prawidłowej realizacji pracowniczego programu emerytalnego w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych. Należy więc uważać, że wydatki poniesione przez pracodawcę na realizację programu "dodatkowego zabezpieczenia emerytalnego" nie będącego pracowniczym programem emerytalnym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o pracowniczych programach emerytalnych nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów na zasadach ogólnych tzn. na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych innych wydatków poniesionych na dodatkowe ubezpieczenie emerytalne jest sprzeczne z wyżej cyt. przepisem art. 15 ust. 1d. Gdyby wydatki poniesione przez pracodawcę na zapewnienie prawidłowej realizacji pracowniczego programu emerytalnego mieściły się w kosztach określonych w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, zamieszczenie ust. 1d byłoby zbędne. Samo więc wprowadzenie wspomnianego ustępu oraz zamieszczenie w nim wyrazu "również" świadczy o tym, że wydatki na realizację pracowniczego programu emerytalnego nie mieszczą się w pojęciu "kosztów poniesionych w celu osiągnięcia przychodów".

Biorąc powyższe pod uwagę "dodatkowe zabezpieczenie emerytalne" opłacone przez pracodawcę w ramach Zakładowego Programu Oszczędnościowego nie stanowi kosztów uzyskania przychodów Spółki na podstawie art. 15 ust. 1 w związku z art. 15 ust. 1d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. w tym stanie rzeczy stanowisko Spółki jest niezgodne z przytoczonymi powyżej przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.