PD-423-33/MM/04 - Umorzenie wierzytelności.

"(...) W 2004 roku Spółka zamierza dokonać wobec swojego dłużnika umorzenia długu, biorąc pod uwagę dotychczasową współpracę z tym dłużnikiem oraz jej perspektywy.

Wątpliwości Podatnika dotyczą zastosowania przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 ze zm.) (...).

Sp. z o.o. zajęła stanowisko, iż umorzony dług stanowi koszt uzyskania przychodu wraz z podatkiem VAT, gdyż zamiarem Spółki jest umorzenie całości kwot wierzytelności wynikających z zawartych uprzednio transakcji z dłużnikiem.

Naczelnik Opolskiego Urzędu Skarbowego w Opolu po przeanalizowaniu stanu faktycznego i prawnego informuje:

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 ze zm.), wierzytelność jest prawem podatnika i nie ma przeszkód, aby mógł on się zrzec w każdej chwili z tego prawa. Zrzeczenie się, polega na umorzeniu zobowiązania bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. W oparciu o art. 508 Kodeksu cywilnego, zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik przyjmuje zwolnienie.

Natomiast, zagadnienie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów umorzonych wierzytelności reguluje art. 16 ust. 1 pkt 44 ustawy, zgodnie z którym nie uważa się za koszt uzyskania przychodów umorzonych wierzytelności, z wyjątkiem tych, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy zostały zarachowane jako przychody należne.

Z powyższego wynika, że wierzyciel może zaliczyć umorzoną wierzytelność do kosztów uzyskania przychodów tylko wówczas, gdy spełnione są następujące warunki:

* wierzytelność zaliczono uprzednio do przychodów należnych,

* umorzenie wierzytelności nastąpiło za zgodą i wiedzą dłużnika.

Jeżeli wierzyciel nie posiada oświadczenia dłużnika, że zwolnienie z długu zostało przez niego przyjęte, nie może skorzystać z ww. przepisu ustawy. U dłużnika wartość umorzonych zobowiązań stanowi dochód z chwilą umorzenia.

Kwestię podatku VAT związanego z przychodami osiągniętymi z działalności gospodarczej reguluje art. 12 ust. 4 pkt 9 ustawy zgodnie, z którym do przychodów nie zalicza się należnego podatku od towarów i usług. Oznacza to, że kwoty przychodów w rozumieniu ustawy, to kwoty bez podatku VAT. Jeżeli zatem przedmiotowe wierzytelności zostały zaliczone do przychodów w kwocie netto (bez podatku VAT) to jedynie w takiej samej wysokości - jako wierzytelności umorzone, mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, tzn. w wartości netto (bez podatku VAT). (...)"