PD/2/415-46/05/71650 - Zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych wartości bezpłatnych biletów specjalnych dla pracowników i ich rodzin

Stan faktyczny: Zgodnie z zapisem zawartym w Zakładowym Układzie Zbiorowym Pracy wnioskodawcy prawo do otrzymania bezpłatnego biletu specjalnego na przejazdy autobusami komunikacji miejskiej posiadają pracownicy zatrudnieni w Spółce oraz członkowie ich rodzin. Bilety te wystawiane są na imię i nazwisko pracownika oraz imię i nazwisko osoby wskazanej przez pracownika.

Stanowisko wnioskodawcy: Zdaniem jednostki, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Wobec powyższego Spółka uważa, że wartość biletu wydanego członkowi rodziny należy doliczyć do dochodu pracownika wynikającego ze stosunku pracy i opodatkować podatkiem dochodowym od osób fizycznych w momencie wydania.

Ocena stanu faktycznego: W myśl zasady powszechnego opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Przepis art. 10 ww. ustawy określa źródła przychodu, w tym w pkt 1 wymienia przychody: ze stosunku służbowego, stosunku pracy, w tym spółdzielczego stosunku pracy, członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę, natomiast w pkt 9 inne źródła. Zgodnie z art. 12 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy o podatku dochodowym za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Użyty w treści tego przepisu zwrot "w szczególności" oznacza, iż wymienione kategorie przychodów mają charakter katalogu otwartego i zostały przytoczone jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika przysporzeniem majątkowym, a mające swoje źródło w łączącym podatnika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnego. Stąd świadczenia z tytułu bezpłatnych przejazdów środkami komunikacji miejskiej stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy. Ponadto art. 20 ust. 1 ww. ustawy, stanowi, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach. Przepis art. 21 ustawy zawiera katalog zwolnień przedmiotowych. Na mocy pkt 85 ust. 1 wymienionego przepisu ze zwolnienia od podatku dochodowego korzysta wartość świadczeń z tytułu realizacji uprawnień do ulgowych lub bezpłatnych przejazdów środkami komunikacji miejskiej, przysługujących na podstawie odrębnych przepisów. Powołany przepis, mimo, że nie odwołuje się do konkretnego aktu prawnego, nie oznacza, że dopuszcza dowolność. Zawarte w jego treści sformułowanie "na podstawie odrębnych przepisów" oznacza, że przedmiotowe zwolnienie musi wynikać z aktów prawa powszechnie obowiązujących, tj. Konstytucji, ustaw, ratyfikowanych umów międzynarodowych, rozporządzeń czy aktów prawa miejscowego. Zauważyć tutaj należy, że Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy nie stanowi aktu prawa powszechnie obowiązującego. Zatem wartość bezpłatnego biletu specjalnego na przejazdy autobusami komunikacji miejskiej przysługującego na podstawie Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy pracownikom zatrudnionym w Spółce oraz członkom ich rodzin nie korzysta ze zwolnienia zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 85 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z powyższym wartość przedmiotowego świadczenia przyznanego pracownikom Spółki będzie stanowiła dla nich przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ww. ustawy, od którego zakład pracy obowiązany jest obliczyć i pobrać zaliczkę na podatek dochodowy, według zasad określonych w art. 32 tej ustawy, natomiast dla członków rodzin pracowników stanowić będzie przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ustawy, od którego przyznający świadczenie nie ma obowiązku poboru zaliczek na podatek dochodowy, ciąży na nim tylko obowiązek sporządzenia informacji PIT-8C o których mowa w art. 42a.