PBII 423/1/2004/EH - Likwidacja środka trwałego w związku z ograniczeniem produkcji.

"(...) Z treści złożonego wniosku wynika, iż strona ma wątpliwości czy wydatki związane z likwidacją środków trwałych ciepłowni XY może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Jednocześnie podmiot informuje, że spółka zajmuje się produkcją i sprzedażą energii cieplnej w dwóch ciepłowniach: X i Y oraz, że likwidacja nie spowoduje zmiany rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej. Spółka jedynie ograniczy wielkość produkcji ciepła przez zlikwidowanie jednej z dwóch ciepłowni.

Spółka jednoznacznie nie określiła czy dokona sprzedaży czy likwidacji środków trwałych ciepłowni.

W sytuacji gdy środek trwały utraci swą gospodarczą przydatność a w przypadku spółki likwidacja nastąpiła z powodu utraty głównego odbiorcy energii cieplnej, podatnik powinien rozważyć bądź sprzedaż tego środka bądź jego likwidację.

W przypadku sprzedaży środka trwałego ma zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części; wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1, są kosztem uzyskania przychodów w przypadku odpłatnego zbycia środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych bez względu na czas ich poniesienia.

Uwzględniając powyższy zapis do kosztów uzyskania przychodów w przypadku sprzedaży środka trwałego zalicza się pozostałą nieumorzoną (niezamortyzowaną) wartość stanowiącą różnicę między wartością początkową środka trwałego a wysokością dokonanych odpisów amortyzacyjnych, z tym, że w myśl art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy, suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje, również odpisy, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Natomiast w przypadku likwidacji środka trwałego, rozstrzygnięcie kwestii czy wartość nieumorzona stanowi koszt uzyskania przychodów zależy od przyczyny likwidacji środka trwałego oraz od źródła sfinansowania, nabycia czy wytworzenia środka trwałego.

Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 5 i 6 nie uznaje się za koszt uzyskania przychodów:

* strat w środkach trwałych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych,

* strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeśli

* środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności.

W świetle przepisów ustawy, w przypadku likwidacji środków trwałych z innych powodów niż wymienione w art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy, nieumorzoną wartość początkowa stanowi generalnie koszt uzyskania przychodów. Należy jednak uwzględnić wyjątki, tj. nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów nieumorzonej wartości likwidowanego środka trwałego, w sytuacji gdy jego otrzymanie, zakup lub wytworzenie sfinansowane zostało z dotacji, subwencji, dopłat np. z PFRON i innych nieodpłatnych świadczeń, korzystających ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób prawnych na mocy przepisów art. 17 ust. 1 pkt 21 cytowanej wyżej ustawy.

A zatem, jeżeli likwidacja środków trwałych zgodnie z sytuacją przedstawioną w piśmie podyktowana była względami ekonomicznymi, spółka zalicza do kosztów stratę w wysokości różnicy pomiędzy wartością tego środka a dokonanymi odpisami amortyzacyjnymi.

Przy kwalifikowaniu pozostałych wydatków do kosztów uzyskania przychodów należy zwrócić uwagę, by spełnione były łącznie dwa warunki: określony koszt ma służyć osiągnięciu przychodów i jednocześnie nie może być wymieniony w katalogu kosztów określonych w art. 16 ust. 1 jako nie stanowiące kosztu uzyskania przychodów".