PBI-2/4117/IN-12/USSieradz/05/JF - Konieczność osobistego podpisywania deklaracji przez podatnika

Pytanie podatnika

Czy doradca podatkowy mający pełnomocnictwo do składania deklaracji podatkowych w imieniu podatnika i na jego rzecz, ma prawo do składania deklaracji PIT-5, podpisywanych wyłącznie przez siebie?

Działając na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 21 grudnia 2005 r. na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Sieradzu Nr US I/415/20/05/SŁ z dnia 9 grudnia 2005 r., odmawia uchylenia ww. postanowienia.

W dniu 31 października 2005 r. zwrócił się Pan do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Sieradzu z wnioskiem o dokonanie interpretacji w zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego.

Z treści wniosku wynika, że osiąga Pan przychody z tytułu najmu lokalu użytkowego. Rozliczenia z tytułu zobowiązań publicznoprawnych zlecił Pan biuru doradztwa podatkowego, udzielając jednocześnie pełnomocnictwa do podpisywania i składania deklaracji podatkowych. Wątpliwości powstały w kwestii, czy doradca podatkowy mający pełnomocnictwo do składania deklaracji podatkowych w imieniu podatnika i na jego rzecz ma prawo do składania deklaracji PIT-5 podpisanych wyłącznie przez doradcę?

Organ podatkowy pierwszej instancji postanowieniem z dnia 9 grudnia 2005 r. Nr US I/415/20/05/SŁ nie podzielił poglądu wyrażonego w złożonym przez Pana wniosku stwierdzając, iż składane przez podatników deklaracje PIT-5, które sporządza doradca podatkowy, poza obowiązkowym podpisem doradcy sporządzającego deklarację, powinny zawierać podpis podatnika, gdyż to podatnik odpowiada za podanie danych zgodnych ze stanem rzeczywistym.

Na powyższe postanowienie w dniu 21 grudnia 2005 r. złożył Pan zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, zarzucając naruszenie przepisów art. 14 § 1 pkt 1 i 2 ustawy Ordynacja podatkowa oraz przepisów art. 95 i następne ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Po przeanalizowaniu przedłożonych dokumentów oraz obowiązujących przepisów prawa podatkowego Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznaje za prawidłowe stanowisko Naczelnika Urzędu Skarbowego w Sieradzu zawarte w przywołanym powyżej postanowieniu.

Podstawy prawne do składania i podpisywania zeznań bądź deklaracji podatkowych w imieniu podatnika przez doradcę podatkowego jako pełnomocnika określają przepisy ogólnego prawa podatkowego, które mają na względzie rodzaj i charakter konkretnej deklaracji (zeznania) określony w ustawach podatkowych nakładających obowiązek ich składania. Zgodnie bowiem z ogólną zasadą wyrażoną w art. 136 ustawy Ordynacja podatkowa, podatnik może działać przez pełnomocnika, jeżeli charakter czynności nie wymaga jego osobistego działania.

Obowiązek składania deklaracji według ustalonego wzoru, o wysokości dochodu osiągniętego przez podatników od początku roku wynika z art. 44 ust. 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Minister Finansów na podstawie art. 45b pkt 1 cytowanej ustawy wydał rozporządzenie z dnia 22 grudnia 2003 r. (Dz. U. Nr 224, poz. 2225 z późn. zm.), w którym określił w załączniku nr 7 wzór deklaracji PIT-5. Część "O" omawianej deklaracji jest przeznaczona na "OŚWIADCZENIE I PODPIS PODATNIKA". Podatnik podpisując zeznanie składa jednocześnie oświadczenie, że są mu znane przepisy Kodeksu karnego skarbowego o odpowiedzialności za podanie danych niezgodnie z rzeczywistością i przez to narażenie na uszczuplenie podatku. Wzór deklaracji zawiera pozycję "podpis podatnika" i nie przewiduje alternatywy przeznaczonej dla pełnomocnika podatnika. Zatem żaden przepis ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie dopuszcza złożenia i podpisania zeznania przez inną osobę niż sam podatnik.

Zakres czynności wykonywanych przez doradcę podatkowego określa ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 86 z późn. zm.). Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy czynności doradztwa podatkowego obejmują m.in. sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie. Jak wynika z ww. przepisu czynność doradztwa podatkowego polegająca na sporządzeniu deklaracji podatkowej nie obejmuje swoim zakresem podpisywania tej deklaracji w imieniu podatnika. Samo sporządzenie deklaracji PIT-5 stanowi czynność materialno-techniczną polegającą na przygotowaniu określonej deklaracji na podstawie dokumentów i informacji przekazanych mu przez podatnika. Z powyższego wynika, iż wyłącznie podatnik posiada pełną wiedzę dotyczącą stanu faktycznego będącego podstawą do ustalenia jego zobowiązań podatkowych.

W świetle art. 40 ust. 1 ustawy o doradztwie podatkowym, doradca podatkowy jest obowiązany umieszczać na wszystkich pismach sporządzonych w związku z wykonywaniem doradztwa podatkowego firmę (nazwę), pod którą doradztwo to wykonuje, oraz miejsce jego wykonywania, podpis oraz numer wpisu na listę doradców podatkowych. Zgodnie z ust. 2 tego artykułu dotyczy to odpowiednio zeznań i deklaracji podatkowych sporządzonych przez doradcę podatkowego w imieniu i na rzecz podatnika. Obowiązek podpisywania przez doradcę podatkowego sporządzanych przez niego deklaracji nie oznacza, że ma on prawo podpisywać się zamiast podatnika. Nałożenie na doradcę podatkowego obowiązku podpisywania deklaracji ma na celu ochronę interesów podatnika, albowiem umożliwia on identyfikację osoby doradcy podatkowego i jego firmy.

Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi złożenie podpisu przez doradcę podatkowego, nie zwalnia podatnika z obowiązku złożenia podpisu pod sporządzoną i podpisaną przez doradcę podatkowego deklaracją. Złożenie podpisu na deklaracji PIT-5 oznacza przyjęcie odpowiedzialności za zgodność podanych w niej danych ze stanem rzeczywistym, co przekracza zakres odpowiedzialności doradcy podatkowego działającego w imieniu i na rzecz podatnika.

Mając powyższe na uwadze, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi stwierdza jak w sentencji niniejszej decyzji.