PB3/843/8214-108g/AS/01 - Prowadzenie niepublicznych szkół i placówek oświatowych przez osoby prawne.

Nawiązując do pisma (...) dot. zasad ustalania podmiotu opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych w sytuacji prowadzenia niepublicznych szkół i placówek oświatowych przez osoby prawne - Ministerstwo Finansów w uzupełnieniu ww. pisma w zakresie szkół prowadzonych przez kościelne osoby prawne uprzejmie informuje, co następuje:

Na mocy art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. Nr 29, poz. 154 ze zm.) kościelne osoby prawne mają prawo zakładać i prowadzić szkoły oraz inne placówki oświatowo-wychowawcze na zasadach organizacyjnych i programowych określonych przez odpowiednie ustawy.

Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. Nr 6, poz. 329 ze zm.) także w odniesieniu do szkół prowadzonych przez kościelne osoby prawne rozróżnia szkołę i organ prowadzący szkołę. Jednakże to rozróżnienie w przepisach prawa oświatowego nie determinuje statusu prawnego tych szkół na gruncie prawa podatkowego.

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) i przepisy ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego decydują o tym, kto będzie podmiotem podatkowym - szkoła czy organ prowadzący szkołę.

Stosownie do art. 12 ww. ustawy o stosunku Państwa do Kościoła szkoły i placówki oświatowo-wychowawcze nie posiadające osobowości prawnej działają w ramach kościelnych osób prawnych, które je powołały. W myśl art. 55 ust. 8 tej ustawy kościelne jednostki organizacyjne, o których mowa ww. art. 12, mogą być na wniosek kościelnej osoby prawnej uznane przez właściwą izbę skarbową za odrębne podmioty podatkowe, jeśli są organizacyjnie wyodrębnione.

Wobec tego, że art. 12 i art. 55 ust. 8 ww. ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego stanowią regulację szczególną, w odniesieniu do kościelnych jednostek organizacyjnych takich między innymi jak szkoły i placówki oświatowo-wychowawcze, zasadą jest, że jednostki te nie są odrębnymi podmiotami podatkowymi. Mogą się nimi stać o ile kościelne osoby prawne, w ramach których działają, złożą odpowiednie wnioski i właściwa izba skarbowa uzna je za odrębne podmioty podatkowe.

W ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity - Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) przewidziano zwolnienia przedmiotowe dla podatników realizujących cele z zakresu oświaty.

Zwolnienia te obejmują podatników realizujących działalność oświatową poprzez szkoły lub inne placówki oświatowo-wychowawcze, funkcjonujące na podstawie ww. ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego.

Jeżeli szkoła (lub placówka oświatowo-wychowawcza) jest organizacyjnie wyodrębniona i na wniosek kościelnej osoby prawnej, o której mowa w art. 55 ust. 8 ww. ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego, mocą decyzji właściwej izby skarbowej została uznana za odrębny podmiot podatkowy, to wówczas do szkoły ma zastosowanie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Na mocy tej regulacji wolny od podatku jest dochód szkoły, z zastrzeżeniem ust. 1c - w części przeznaczonej na cele statutowe z zakresu oświaty.

Jeżeli szkoła (placówka oświatowo-wychowawcza) założona i prowadzona przez kościelną osobę prawną nie jest organizacyjnie wyodrębniona, lecz działa w ramach kościelnej osoby prawnej, to wówczas wobec kościelnej osoby prawnej ma zastosowanie art. 17 ust. 1 pkt 4a lit. a) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z tym przepisem wolne od podatku są dochody kościelnych osób prawnych z niegospodarczej działalności statutowej, w tym przypadku, w związku z prowadzeniem szkoły. Zauważa się, że w tym zakresie kościelne osoby prawne nie mają obowiązku prowadzenia dokumentacji wymaganej przez przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.).