PB3-3757-722-554/HS/99 - Koszty uzyskania przychodów z tytułu gospodarczego korzystania ze środowiska naturalnego.

W związku z pismem (...) w sprawie podatku dochodowego od osób prawnych Ministerstwo Finansów uprzejmie wyjaśnia:

Obowiązek ponoszenia opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska naturalnego wynika z przepisów ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska (Dz. U. z 1994 r. Nr 49, poz. 196 ze zm.), dotyczy jednostek organizacyjnych korzystających ze środowiska i wprowadzających w nim zmiany. Aktualnie obowiązujące zasady ustalania i dokonywania wpłat z tytułu opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska naturalnego zostały określone w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o zmianie ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 133, poz. 885 ze zm.). I tak opłaty uiszczane są za:

1) wprowadzanie substancji zanieczyszczających do powietrza,

2) usuwanie drzew i krzewów,

3) inne formy korzystania ze środowiska na zasadach określonych odrębnymi ustawami.

Jednostki organizacyjne, które są obowiązane do ponoszenia opłat za gospodarcze korzystanie ze środowiska i wprowadzanie w nim zmian, ustalają we własnym zakresie opłaty z tytułu wprowadzania substancji zanieczyszczających do powietrza w zależności od rodzaju i ilości tych substancji zanieczyszczających. Opłaty te ustalane są według stawek obowiązujących w dniu korzystania ze środowiska i wprowadzania w nim zmian i podlegają wpłacie bez wezwania na rachunek urzędu wojewódzkiego właściwego ze względu na miejsce korzystania ze środowiska do końca miesiąca następującego po upływie każdego kwartału, bez względu na to, czy ustawa nakłada obowiązek posiadania decyzji ustalającej rodzaje i ilości substancji zanieczyszczających powietrze dopuszczonych do wprowadzania do powietrza.

Stawki przedmiotowych opłat określone zostały w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1997 r. w sprawie opłat za wprowadzanie substancji zanieczyszczających do powietrza oraz za usuwanie drzew i krzewów (Dz. U. Nr 162, poz. 1117).

W ustawie o ochronie i kształtowaniu środowiska przewidziano również, że jednostki organizacyjne nie posiadające decyzji ustalającej rodzaje i ilość substancji zanieczyszczających powietrze dopuszczonych do wprowadzania do powietrza, a obowiązane do jej posiadania, ponoszą opłaty podwyższone o 100%, a począwszy od 1 stycznia 1999 r. - podwyższone o 200%, natomiast od 1 stycznia 2000 r. - o 500%.

W aspekcie przepisów z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1993 r. Nr 106, poz. 482 ze zm.) nie wszystkie opłaty z tytułu gospodarczego korzystania ze środowiska naturalnego stanowią koszty uzyskania przychodów. Stosownie bowiem do art. 16 ust. 1 pkt 19 ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar, opłat i odszkodowań oraz odsetek od tych zobowiązań z tytułu nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska.

Oznacza to, że są kosztami uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dokonane opłaty za wprowadzanie substancji zanieczyszczających do powietrza nie przekraczające norm ilościowych i odpowiadające rodzajom tych substancji, które mogą być odprowadzane do powietrza, obliczone zgodnie ze stawkami określonymi w rozporządzeniu w sprawie opłat za wprowadzanie substancji zanieczyszczających do powietrza oraz za usuwanie drzew lub krzewów.

Nie stanowią natomiast kosztów uzyskania przychodów kwoty podwyższające opłaty, w związku z brakiem decyzji określającej rodzaje i ilość substancji zanieczyszczających powietrze dopuszczonych do wprowadzania do powietrza, o których mowa w art. 86b ust. 9 ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska. Nie są również kosztami uzyskania przychodów kary i opłaty określone w decyzji wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska wydanej w razie naruszenia przez jednostkę organizacyjną ustaleń decyzji określającej rodzaje i ilości substancji zanieczyszczających dopuszczonych do wprowadzania do powietrza.