PB2/RB-066-0241-898/04 - "Zawieszenie" działalności a preferencyjny sposób opodatkowania małżonków.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 26 maja 2004 r. Ministerstwo Finansów PB2/RB-066-0241-898/04 "Zawieszenie" działalności a preferencyjny sposób opodatkowania małżonków.

Odpowiadając na pismo z dnia 6 kwietnia 2004 r. nr (...), w sprawie wątpliwości dotyczących interpretacji przepisu art. 6 ust. 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), Ministerstwo Finansów uprzejmie informuje:

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 6 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich dochodów.

Od tej zasady powołana ustawa przewiduje odstępstwo dla małżonków, którzy łącznie spełniają następujące warunki: podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, istnieje między nimi wspólność ustawowa, pozostają w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, złożą wniosek o łączne opodatkowanie dochodów wyrażony w zeznaniu rocznym. W takim przypadku podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków.

Przewidziany w ustawie preferencyjny sposób opodatkowania małżonków nie znajduje jednak zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków w roku podatkowym miały zastosowanie przepisy ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 ze zm.).

Oznacza to, iż z możliwości wspólnego rozliczenia dochodów uzyskanych w 2003 r. nie mogą skorzystać małżonkowie, jeżeli którykolwiek z małżonków w tym roku podatkowym dla przychodów osiąganych z pozarolniczej działalności gospodarczej wybrał zryczałtowaną formę opodatkowania w postaci ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub karty podatkowej.

Nie można zgodzić się z interpretacją, iż warunkiem stosowania przepisów ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne jest faktyczne uzyskanie przychodów przez podatników. Przyjęcie założenia, iż art. 1 oraz art. 2 ust. 1 powołanej ustawy wyłącza możliwość jej stosowania wobec podatnika, który faktycznie jeszcze nie uzyskał przychodu, doprowadziłoby bowiem do sytuacji, w której taki podatnik nie mógłby np. dokonać wyboru opodatkowania w jednej z form objętych tą ustawą.

Należy zauważyć, iż począwszy od 1 stycznia 2003 r., na gruncie przepisów ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, obowiązuje zasada, w myśl której, jeżeli do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania, uważa się, że prowadzi nadal działalność opodatkowaną w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub karty podatkowej.

Podkreślenia wymaga również fakt, że powołana ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne nie przewiduje możliwości zawieszenia działalności gospodarczej, nawet w sytuacji nieuzyskiwania przychodów z tej działalności.

Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne przewiduje jedynie możliwość zgłoszenia przerwy w prowadzeniu działalności gospodarczej w odniesieniu do podatników, którzy wybrali opodatkowanie w formie karty podatkowej (art. 34 ustawy). Zgłoszenie przez podatnika przerwy w prowadzeniu działalności gospodarczej opodatkowanej kartą podatkową, nawet jeżeli przerwa trwała przez cały rok podatkowy, nie oznacza jednak, że nie mają do niego zastosowania przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Tym samym osoba, która nie zlikwidowała działalności gospodarczej, uznawana jest przez przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne za osobę prowadzącą taką działalność, do której mają zastosowanie przepisy tej ustawy. Z kolei kontynuowanie w 2003 r. przez podatnika działalności gospodarczej opodatkowanej w sposób zryczałtowany wyklucza możliwość opodatkowania dochodów wspólnie z małżonkiem.

Dla możliwości preferencyjnego zastosowania sposobu opodatkowania małżonków bez znaczenia pozostaje okoliczność, że w 2003 r. podatnik nie osiągnął przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej w formie zryczałtowanej. Okoliczność ta miała istotne znaczenie w stanie prawnym obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2003 r. Przed tym dniem możliwość wspólnego rozliczenia się małżonków była wykluczona w sytuacji, jeżeli chociażby jeden z małżonków uzyskał dochody (przychody) opodatkowane na zasadach określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Fakt prowadzenia działalności gospodarczej - opodatkowanej w formie zryczałtowanej - nie stanowił zatem przesłanki wyłączającej możliwość zastosowania preferencyjnego sposobu opodatkowania małżonków; przesłankę taką stanowiło uzyskanie przychodów z tej działalności. Tym samym, jeżeli podatnik nie uzyskał przychodów z działalności gospodarczej opodatkowanej w formie zryczałtowanej, miał prawo do rozliczenia się z dochodów osiągniętych w roku podatkowym wspólnie z małżonkiem.

W efekcie zmiany dokonanej ustawą z dnia 27 lipca 2002 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 141, poz. 1182) od 1 stycznia 2003 r. nieuzyskanie w roku podatkowym przychodów z działalności, dla której podatnik wybrał opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych lub kartą podatkową, nie uprawnia do wspólnego rozliczenia się z małżonkiem.

Powyższe wyjaśnienia odnoszą się również do podatników, którzy chcieliby skorzystać z preferencyjnego sposobu opodatkowania przewidzianego dla osób samotnie wychowujących dzieci.

Opublikowano: Biul.Skarb. 2004/3/14