PB2/MW-033-0562-2684/02 - Opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Z dniem 1 stycznia 2003 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o zmianie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 141, poz. 1183), która wprowadza nowe rozwiązania adresowane do podatników opodatkowujących przychody zryczałtowanym podatkiem dochodowym.

Mając na celu zapewnienie jednolitego stosowania prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, na podstawie art. 14 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), uprzejmie wyjaśniam:

I.Rozszerzenie przedmiotowego zakresu zryczałtowanych form opodatkowania

Od 1 stycznia 2003 r. opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym podlegać będą - w przypadku dokonania takiego wyboru przez podatnika - przychody dotychczas wyłączone z tej formy opodatkowania, do których zalicza się:

- przychody osiągane z tytułu wykonywania wymienionych w ustawie wolnych zawodów. Wolnym zawodem, zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 11 ustawy, jest pozarolnicza działalność gospodarcza wykonywana osobiście wyłącznie na rzecz osób fizycznych przez lekarzy stomatologów, lekarzy weterynarii, techników dentystycznych, felczerów, położne, pielęgniarki, tłumaczy oraz nauczycieli w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny.

Jednocześnie w art. 8 ust. 1 pkt 3 lit. d znowelizowana ustawa określa wprost, iż przepisów ustawy nie stosuje się do podatników osiągających w całości lub w części przychody z tytułu prowadzenia działalności w zakresie wolnych zawodów innych niż określone w art. 4 ust. 1 pkt 11. Oznacza to, iż nie będą mogły zatem podlegać tej formie opodatkowania przychody z wykonywania zawodu np. architekta, rzecznika patentowego, adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego, biegłego rewidenta. Stawka ryczałtu od przychodów osiąganych z tytułu wykonywania wolnych zawodów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 11 ustawy, wynosi 20% przychodu,

- przychody osiągane z działalności w zakresie niektórych usług wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy z uwzględnieniem postanowień art. 8. Stawka ryczałtu wynosi 17% przychodu,

- przychody osiągane przez osoby fizyczne nieprowadzące pozarolniczej działalności gospodarczej z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.

Art. 6 ust. 1a znowelizowanej ustawy stanowi, że opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają również przychody osób nieprowadzących pozarolniczej działalności gospodarczej osiągane z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.

Zatem podatnicy, którzy równocześnie uzyskują przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej niezależnie od formy opodatkowania tej działalności - nie mogą opodatkować przychodów z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Małżonkowie osiągający przychody z najmu, stosownie do art. 12 ust. 6 ustawy - w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2003 r., mają prawo, jeżeli istnieje między nimi wspólność majątkowa, do złożenia pisemnego oświadczenia o opodatkowaniu całości przychodów z najmu przez jednego z nich. Oznacza to, że w tym przypadku podatnikiem będzie wyłącznie ten małżonek, który zdecydował opodatkować całość przychodów z tego tytułu. Jeżeli nie prowadzi on pozarolniczej działalności gospodarczej, to fakt prowadzenia działalności gospodarczej przez drugiego małżonka nie wyklucza go z możliwości opodatkowania przychodów z najmu w formie zryczałtowanej.

Stawka ryczałtu dla przychodów osiąganych z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze wynosi 8,5% - jeżeli wysokość tych przychodów w roku podatkowym nie przekracza kwoty stanowiącej równowartość 4.000 euro. Od nadwyżki ponad tę kwotę, od miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło przekroczenie, stawka ryczałtu wynosi 20% przychodów.

Stosownie do art. 4 ust. 2 znowelizowanej ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym kwoty wyrażone w euro przelicza się na złote według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu 1 października roku poprzedzającego rok podatkowy.

Średni kurs euro, o którym mowa w powołanym przepisie, wynosił w dniu l października br. 4,0915 zł, oznacza to, iż zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 8,5% przychodów, o których mowa w art. 6 ust. la ustawy, naliczany będzie od przychodów nieprzekraczających kwoty 16.366 zł. Ryczałt w wysokości 20% przychodów od nadwyżki ponad tę kwotę płatny będzie natomiast w miesiącu następującym bezpośrednio po miesiącu, w którym nastąpiło przekroczenie.

Przykład:

Podatnik osiąga przychody z omawianego tytułu w wysokości 12.000 zł miesięcznie. Przekroczenie kwoty 16.366 zł nastąpi zatem w miesiącu lutym roku podatkowego. Sposób obliczenia ryczałtu przedstawia się następująco:

II.Podwyższenie kwoty limitu uprawniającego do opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych

Powołana nowela z dnia 27 lipca 2002 r. do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym - obok rozszerzenia zakresu przedmiotowego - przewiduje także podwyższenie do kwoty 250.000 euro limitu przychodów uprawniających do opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Kurs euro w dniu 1 października br. wynosił 4,0915 zł. Oznacza to, iż w roku podatkowym 2003 z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych będą mogli korzystać podatnicy, których przychody w roku podatkowym 2002 nie przekroczyły kwoty 1.022.875 zł.

III.Podatnicy uprawnieni do kwartalnego opłacania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych

Zgodnie z art. 21 ust. 1a i 1b ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2003 r., podatnicy, których otrzymane przychody z działalności prowadzonej samodzielnie albo przychody spółki - w roku poprzedzającym rok podatkowy - nie przekroczyły kwoty stanowiącej równowartość 25.000 euro, mogą obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika w terminie do dnia 20 następnego miesiąca po upływie kwartału, za który ryczałt ma być opłacony, a za ostatni kwartał roku podatkowego - w terminie złożenia zeznania.

Z kwartalnego sposobu obliczania i wpłacania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych - obok podatników osiągających przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej - w tym także osiągających przychody w związku z prowadzeniem działalności w zakresie wolnych zawodów - mogą również korzystać podatnicy osiągający przychody z umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy i innych umów o podobnym charakterze, nieprowadzących w tym zakresie pozarolniczej działalności gospodarczej.

W przypadku osiągania przychodów z omawianych tytułów przez małżonków limit 25.000 euro - równowartość w złotych polskich wynosi 102.287,50 - odnosi się odrębnie dla każdego z małżonków, bowiem art. 21 ust. 1b znowelizowanej ustawy nie ogranicza tego limitu do przychodów osiąganych łącznie przez małżonków. Wysokość omawianego limitu nie jest uzależniona od osiągania przychodów przez cały rok podatkowy bądź przez jego część.

IV.Wybór formy opodatkowania

W 2003 r. przewidziano dla wszystkich podatników utrzymanie dotychczasowej zasady fakultatywności opodatkowania, z tym że podstawową formę opodatkowania stanowią zasady ogólne. Podatnik chcąc być opodatkowanym na zasadach przewidzianych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym musi wybrać tę formę opodatkowania. Jednocześnie zwolniono z obowiązku corocznego składania oświadczenia i wyboru formy opodatkowania na rzecz domniemania, iż w przypadku braku informacji od podatnika o zmianach - prowadzi on działalność na dotychczasowych zasadach.

Zatem, w przypadku kontynuowania w roku podatkowym 2003 działalności, z której osiągane przychody opodatkowane są na zasadach analogicznych jak w roku podatkowym 2002, podatnicy nie są obowiązani do składania żadnych oświadczeń w omawianym zakresie.

Obowiązek złożenia pisemnego oświadczenia w terminie do dnia 20 stycznia 2003 r. dotyczy podatników, którzy wybierając w roku podatkowym 2003 opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych zmienią formę opodatkowania.