PB2/AZ-033-0345-1532/01/B - Określanie wartości przychodów na podstawie cen rynkowych.

Mając na celu zapewnienie jednolitego stosowania prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, w związku z pojawiającymi się wątpliwościami dotyczącymi wyceny wartości zużytych surowców pochodzących z własnej produkcji rolnej na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, na podstawie art. 14 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), uprzejmie wyjaśniam:

Artykuł 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) stanowi, iż kosztem uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 3 powołanej ustawy w celu ustalenia wartości zużytych do przetwórstwa rolnego i spożywczego lub w działach specjalnej produkcji rolnej surowców i materiałów pochodzących z własnej produkcji roślinnej i zwierzęcej oraz własnej gospodarki leśnej stosuje się odpowiednio przepisy art. 12 ust. 5, które określają, iż w przypadku wykorzystywania na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej surowców pochodzących z własnej produkcji rolnej wartość przychodów w naturze określa się na podstawie cen rynkowych, stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Analogicznych - szczegółowych - rozwiązań w tym zakresie nie zawiera ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.).

Niemniej jednak należy zauważyć, iż ustawodawca dąży (ze względu na identyczny zakres rozwiązań podatkowych dotyczących przedsiębiorców działających na podstawie ustaw o podatku dochodowym od osób prawnych i fizycznych) do zachowania pełnej symetrii w zakresie praw i obowiązków przedsiębiorców działających na podstawie tych ustaw.

Przyjęte regulacje, dotyczące między innymi przychodów osiąganych z działalności gospodarczej, kosztów uzyskania przychodów, jak i przepisów dotyczących niestosowania przepisów obu ustaw do przychodów z działalności rolniczej (z wyjątkiem dochodów uzyskiwanych z działów specjalnych produkcji rolnej), upoważniają do zastosowania analogicznych rozwiązań. Kierując się zatem wykładnią systemową i celowościową w stosunku do poszczególnych osób fizycznych, prowadzących jednocześnie działalność rolniczą i działalność gospodarczą w zakresie przetwórstwa rolnego i spożywczego - należy uznać, że dla potrzeb określenia wysokości kosztów uzyskania przychodów (przez osoby fizyczne) prawidłowe jest ustalenie wartości zużytych surowców pochodzących z własnej produkcji rolnej, na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Oznacza to, że wspomniani podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych, dotychczas wykorzystujący na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej własne produkty, zasadnie ustalali ich wartość na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku.

Jednocześnie informuję, że powyższy problem - z uwagi na niejednoznacznie brzmiące przepisy - zostanie uregulowany przy najbliższej nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zaprezentowana wyżej wykładnia ma i będzie miała zastosowanie wyłącznie do przypadków mających miejsce przed wejściem w życie nowych regulacji ustawowych.