P-I/423/100/EW/05 - Wydatki poniesione przez Spółkę na nagrody rzeczowe i "gratisy" jako koszty uzyskania przychodów

Pytanie podatnika

Czy wydatki poniesione przez Spółkę na nagrody rzeczowe i gratisy są kosztem uzyskania przychodów na zasadach ogólnych, czy też podlegają limitowi jako wydatki na reklamę limitowaną?

Pismem z 28.09.2005 r. Spółka zwróciła się z prośbą o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych w odniesieniu do następującego stanu faktycznego:

Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie dystrybucji i logistyki artykułów spożywczych i chemii gospodarczej.

W prowadzonej działalności Spółka stosuje różne formy wspierania sprzedaży. Są wśród nich m.in.:

a) przyznawanie nagród rzeczowych:

- w sprzedaży premiowej,

- w konkursach,

- w loteriach promocyjnych,

b) wręczanie tzw. "gratisów".

Nagrody w sprzedaży premiowej są przyznawane kupującym za dokonanie zakupu określonej wielkości lub rodzaju, ewentualnie - po spełnieniu przez kupującego dodatkowych warunków (np. terminowe płatności).

Nagrody w konkursach są przyznawane uczestnikom konkursu (kupujący lub pracownicy kupującego) za spełnienie warunków konkursu (tzw. "zwycięzcy konkursu"). Warunkami tymi są przykładowo:

a) dla kupujących - wykonanie określonych planów zakupowych, wykonanie dynamiki wzrostu zakupów, wykonanie planów zakupowych określonych grup produktów, osiągnięcie najwyższych w danej grupie klientów obrotów ze Spółką, itp.,

b) dla pracowników i współpracowników kupujących - najciekawsze ekspozycje towarów zakupionych w Spółce, najciekawsze formy promocji towarów zakupionych w Spółce, najlepsza współpraca z przedstawicielami handlowymi Spółki itp.

Nagrody w loteriach są przyznawane w drodze postępowań o charakterze losowym (np. "koło fortuny", losowanie "przez sierotkę"). Tytułem do udziału w loterii jest zakup towaru w Spółce, ewentualnie - spełnienie dodatkowych warunków (np. terminowe płatności).

Gratisy są przekazywane klientom (kupującym) lub ich pracownikom w celu zmotywowania ich do dalszej intensyfikacji współpracy ze Spółką, w związku ze szczególnymi okolicznościami natury handlowej - np. w sklepie (odbiorcy naszych towarów) powstały niedobory z tytułu przeterminowania towarów, wówczas przedstawiciel handlowy Spółki może przekazać gratis: takie same lub podobne do przeterminowanych towary, aby kupujący tym chętniej dokonywał w Spółce kolejnych zamówień.

W tak przedstawionym stanie faktycznym Spółka wnosi o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w następującym zakresie:

Czy wydatki poniesione przez Spółkę na wymienione wyżej nagrody rzeczowe i gratisy są kosztem uzyskania przychodów na zasadach ogólnych, czy też podlegają limitowi jako wydatki na reklamę limitowaną?

Według stanowiska Spółki, wydatki na wymienione wyżej nagrody rzeczowe i gratisy są kosztem uzyskania przychodów na zasadach ogólnych (tj. nie są wydatkami na reklamę limitowaną).Ustawy podatkowe posługują się zarówno pojęciem reklamy, jak i pojęciem promocji, jednakże pojęć tych nie definiują. Należy więc stosować znaczenie tych pojęć obowiązujące w języku potocznym, posiłkując się wykładnią organów stosujących prawo, tj. wykładnią sądową i wykładnią organów podatkowych.

W języku potocznym "promocja", to tyle co "wspieranie rozwoju", w naszym przypadku - "wspieranie sprzedaży". Wymieniowe wyżej wydatki (tj. wydatki na nagrody rzeczowe i gratisy) są typowymi wydatkami jasno związanymi ze wspieraniem sprzedaży, czyli są wydatkami na promocję.

W języku potocznym "reklama", to tyle co "zachwalanie czegoś" bądź "namawianie do zakupu czegoś". Z reguły przyjmuje się, iż zachwalanie to (namawianie) musi być związane z użyciem form językowych. Na gruncie języka potocznego zakresy tych pojęć są rozłączne: przyznawanie nagród i wręczanie gratisów nie jest związane z zachwalaniem jakichkolwiek produktów, czy towarów, ani też z namawianiem do ich zakupu. Odwrotnie: nagrody i gratisy są przyznawane (wręczane) za określone zachowania. Inaczej mówiąc: regulaminy promocyjne nie namawiają do zakupu towarów lub produktów, a jedynie kreują zależność - "Jeśli zrobisz to i to, spotka cię taka a taka nagroda". Co więcej, są przyznawane podmiotom, które już są klientami (pracownikami klientów) Spółki, a więc rozpoczęli już z nią współpracę (i nie trzeba ich do tego już namawiać).

Rozważając wykładnię organów stosujących prawo, można dojść do wniosku, iż wykładnia ta przechodzi stopniową ewolucję.

Przykładowo, Naczelny Sąd Administracyjny w roku 1995 stwierdził, iż pojęcie reklamy jest na tyle pojemne, że obejmuje także promocję (sygn. SA/Ka 1894-1985/94).Jednakże w nowszych orzeczeniach, sądy skłaniają się do rozdzielenia zakresów tych pojęć. Wśród orzeczeń w tej kwestii warto wymienić m.in. następujące:

a) w 1997 r. Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, iż celem reklamy jest pozyskiwanie nowych kontrahentów; promocja adresowana do pozyskanych kontrahentów nie jest więc reklamą (sygn. SA/Ka 2979/95),

b) w 2003 r. Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, iż nie są wydatkami na reklamę takie działania, które co prawda zachęcają do zakupu określonego towaru, ale nie polegają na rozpowszechnianiu informacji o nim (sygn. I SA/Łd 929/01),

c) wreszcie w roku 2004 Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził wprost, iż przekazanie nagród za wysoką sprzedaż nie mieści się w pojęciu reklamy (sygn. III SA 2843/02).

Podobnie, coraz korzystniejszą dla podatników wykładnię stosują też organy podatkowe, przyznając, iż należycie udokumentowane wydatki na promocję nie są wydatkami na reklamę (np. pismo Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie nr US 72/ROP1-513/ID/04 lub pismo Izby Skarbowej w Łodzi nr PB/II-l/4218-4/Int./05/KK).

Na podstawie stanu faktycznego przedstawionego we wniosku Naczelnik Podlaskiego Urzędu Skarbowego w Białymstoku stwierdza co następuje:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.; zmiana ostatnia: Dz. U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Warunkiem uznania wydatków za koszt uzyskania przychodów jest więc występowanie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy wydatkiem a przychodem, do wykazania którego zobowiązany jest podatnik.

Jeżeli Spółka w ramach prowadzonej działalności stosuje różne formy wspierania sprzedaży swoich towarów poprzez przyznawanie kontrahentom (kupującym) nagród rzeczowych:

- za dokonanie określonej wielkości zakupów, terminowe płatności, itp.

- wyłonionym w drodze konkursu za spełnienie warunków w zakresie wykonania planu zakupów, dynamiki wzrostu zakupów, itp. to wydatki na ten cel nie mają charakteru reklamy i w całości stanowią koszt uzyskania przychodu. Takim kosztem będą również wydatki na nagrody rzeczowe dla pracowników i współpracowników kupujących przyznawane w ramach organizowanych konkursów za najciekawsze ekspozycje i formy promocji towarów zakupionych w Spółce bądź najlepszą współpracą z przedstawicielami handlowymi Spółki, jednakże pod warunkiem, że podatnik wykaże ich związek z jego przychodami i nie są to wydatki związane z przychodami pracodawców tychże pracowników bądź przedstawicieli handlowych - jako odrębnych przedsiębiorców.

Nie mają charakteru reklamy ani promocji "gratisy" przekazywane przez Spółkę klientom (kupującym) lub ich pracownikom w przypadku gdy u kupującego powstały niedobory z tytułu przeterminowania towarów. Nie kwestionując charakteru umów sprzedaży towarów zawieranych przez Spółkę z kontrahentami należy stwierdzić, że postępowanie z towarami przeterminowanymi nie może być uznane za działanie związane z reklamą lub promocją. Jeżeli w umowie zawartej z kontrahentami (odbiorcami) przewidziany jest zwrot towarów do dostawcy, to czynność ta powinna być udokumentowana fakturą korygującą. Jeżeli natomiast towar nie jest zwracany, to wycofanie ich ze sprzedaży u kontrahenta obciąża jego koszty. Wydanie z kolei towarów dla kontrahenta w ramach rekompensaty bez wynagrodzenia jest darowizną (świadczeniem jednostronnym) i wydatki poniesione przez podatnika na ten cel nie stanowią kosztów uzyskania przychodu.

Mając powyższe na uwadze, organ podatkowy postanowił jak w sentencji.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie złożenia wniosku.

Stosownie do art. 14b § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej interpretacja nie jest wiążąca dla Wnioskodawcy, wiąże natomiast organy podatkowe i organy kontroli skarbowej właściwe dla Wnioskodawcy - do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Interpretacja niniejsza wiąże organ podatkowy do czasu zmiany przepisów prawa.

Na postanowienie służy zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Białymstoku, za pośrednictwem Naczelnika Podlaskiego Urzędu Skarbowego w Białymstoku, w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia (art. 14a § 4 oraz art. 236 § 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej).

Zażalenie, zgodnie z art. 222 w związku z art. 239 Ordynacji podatkowej, powinno określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem zażalenia oraz wskazywać podstawy uzasadniające to żądanie.