P-1-443/95/2004 - Opodatkowanie użyczenia gruntu podatkiem od towarów i usług

Pytanie podatnika

Problem dotyczy udostępnienia Gminie, na podstawie umowy użyczenia, gruntu w pasie drogowym pod budowę słupów oświetleniowym służących do oświetlenia drogi będącej w zarządzie Zarządu Dróg Wojewódzkich. Zgodnie z ustawą o dochodach samorządu terytorialnego obowiązek oświetlenia dróg i ponoszenia z tego tytułu kosztów (budowy i opłacania rachunków wystawianych przez Zakład Energetyczny) należy do zadań własnych gmin. Czy w tej sytuacji, jeżeli ZDW nie będzie pobierał od gminy i Zakładu Energetycznego żadnych opłat, powstaje obowiązek podatkowy w podatku VAT z tytułu użyczenia gruntu?

Odpowiedź

Umowa użyczenia jest umową uregulowaną w art. 710-719 k.c. Jest to umowa, na podstawie której użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Bezpłatność używania rzeczy musi dotyczyć całego stosunku użyczenia. Przy umowie użyczenia ważne jest, iż biorący rzecz w używanie może z niej korzystać, nie może jednak pobierać pożytków - w przeciwnym razie byłaby to umowa nienazwana. Umowa użyczenia może określać sposób używania rzeczy. Jeżeli jednak strony tego sposobu w umowie nie określiły, biorący w używanie powinien używać rzeczy zgodnie z przeznaczeniem i właściwościami. Bez zgody użyczającego, korzystający nie może oddać rzeczy osobie trzeciej do używania. Istotnym elementem tej umowy jest zobowiązanie użyczającego do zezwolenia biorącemu na używanie rzeczy oraz jej nieodpłatność,

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,

O tym, czy nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu przesądza art. 8 ustawy o VAT. Na podstawie art. 8 ust. 2 ww. ustawy, nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jak odpłatne świadczenie usług.

Przesłanką do wyłączenia spod opodatkowania VAT usług świadczonych przez Stronę- nieodpłatnie, jest więc brak prawa do odliczenia podatku z tytułu nabycia towarów i usług, które są związane ze świadczoną usługą, a także realizowanie usług na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Biorąc pod uwagę powyższe, spełnienie ww. warunków spowoduje, w świetle obowiązujących przepisów ustawy o podatku VAT, wyłączenie powyższych usług z opodatkowania.