OS4-8201-6/2003/OS-5841/03 - Wyciąg z wytycznych skierowanych do izb i urzędów skarbowych w sprawie rozliczenia rocznego podatku dochodowego od osób fizycznych za 2003 r.

I.Wprowadzenie

W okresie od 1 stycznia do 30 kwietnia 2004 r. urzędy skarbowe przeprowadzą kolejną akcję rozliczenia rocznego podatników podatku dochodowego od osób fizycznych opłacanego na zasadach ogólnych, tj. według skali podatkowej.

Stosownie do postanowień art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), zwanej dalej "ustawą", podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia następnego roku i w tym samym terminie wpłacić różnicę pomiędzy podatkiem należnym od dochodu wynikającego z zeznania a sumą należnych za dany rok zaliczek, w tym również sumą zaliczek pobranych przez płatników. Obowiązek złożenia zeznania nie dotyczy jednak podatników, którzy złożyli płatnikowi przed dniem 15 stycznia 2004 r. oświadczenie PIT-12, które traktuje się na równi z zeznaniem.

Osoby będące podatnikami ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych zobowiązane są - na podstawie art. 21 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. Nr 144, poz. 930 ze zm.) - do złożenia w urzędzie skarbowym zeznania według ustalonego wzoru o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych w terminie do dnia 31 stycznia następnego roku.

Osoby fizyczne osiągające przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej opłacające podatek dochodowy w formie karty podatkowej, a także osoby duchowne prawnie uznanych wyznań, które opłacają zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów osób duchownych, zobowiązane są złożyć - odpowiednio na podstawie art. 31 ust. 4 i art. 44 ust. 4 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne - deklarację o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej w roku podatkowym - w terminie do dnia 31 stycznia roku następującego po roku podatkowym.

II.Rodzaje formularzy zeznań podatkowych

1.W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych opłacanego na ogólnych zasadach, tj. według skali podatkowej

Wzory zeznań podatkowych, obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych opłacanego na ogólnych zasadach oraz załączników do tych zeznań, zostały określone w drodze rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 listopada 2003 r. i opublikowane w Dzienniku Ustaw Nr 202, poz. 1960.

Za rok 2003 - podobnie jak miało to miejsce w latach ubiegłych - podatników podatku dochodowego od osób fizycznych opłacających podatek na ogólnych zasadach obowiązują dwa wzory zeznań podatkowych oznaczone symbolami PIT-36 oraz PIT-37. Załącznikami do zeznań są: PIT/O, PIT/D, PIT/M oraz PIT/B, przy czym PIT/M i PIT/B stanowią załączniki jedynie do zeznania PIT-36.

Formularze zeznań podatkowych

Formularz zeznania PIT-36 - oznaczony kolorem zielonym - jest przeznaczony dla podatników, którzy niezależnie od liczby źródeł przychodów:

1) prowadzili:

- pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną na ogólnych zasadach,

- działy specjalne produkcji rolnej,

2) uzyskali przychody:

- z najmu, dzierżawy lub poddzierżawy albo z umów o podobnym charakterze, opodatkowane na ogólnych zasadach,

- od których byli obowiązani samodzielnie opłacać zaliczki na podatek (np. z tytułu: sprzedaży udziałów, akcji, obligacji i innych papierów wartościowych oraz z działalności wykonywanej osobiście),

- ze źródeł przychodów położonych za granicą (np. z emerytury lub renty, ze stosunku pracy),

- z innych źródeł, od których ani płatnik, ani podatnik w ciągu roku podatkowego nie miał obowiązku odprowadzenia zaliczek, w tym przychody wykazane w informacji PIT-8C,

3) korzystają z odliczeń z tytułu kontynuacji ulg inwestycyjnych,

4) sporządzili remanent likwidacyjny w grudniu roku podatkowego,

5) są obowiązani doliczyć do swoich dochodów dochody małoletnich dzieci (np. rentę rodzinną).

W stosunku do roku ubiegłego najważniejsze zmiany w zeznaniu PIT-36 polegają na:

1) dodaniu w bloku zawierającym oznaczenie miejsca składania formularza przypisu informującego, że ilekroć jest mowa o urzędzie skarbowym, oznacza to urząd skarbowy, którym kieruje właściwy dla podatnika naczelnik urzędu skarbowego. Zmiana ta wynika z konieczności uwzględnienia w formularzu zmian wprowadzonych w przepisach podatkowych na mocy ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o utworzeniu Wojewódzkich Kolegiów Skarbowych oraz o zmianie niektórych ustaw regulujących zadania i kompetencje organów oraz organizację jednostek organizacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych (Dz.U. Nr 137, poz. 1302),

2) połączeniu, w bloku E, dotychczas odrębnych pozycji dotyczących uzyskiwania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej na zasadach ogólnych oraz przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej,

3) dodaniu nowego opisu do poz. 50 i 50a, a także rozszerzeniu i dostosowaniu do warunku, wynikającego z postanowień art. 6 ust. 8 i 9 ustawy, dotychczasowych opisów. Powołane przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowią, że preferencyjny sposób opodatkowania nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków lub osoby samotnie wychowującej dzieci mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. Nr 144, poz. 930 ze zm.), z wyjątkiem osób wymienionych w art. 1 pkt 2 tej ustawy, czyli osób, które w roku podatkowym prowadziły działalność polegającą na osiąganiu przychodów z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Jednocześnie w przypisie nr 2, na końcu drugiej strony zeznania, zdefiniowano pojęcie "ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym",

4) dodaniu w wierszu drugim bloku F rent socjalnych,

5) połączeniu w jedną, dotychczas odrębnych pozycji, w których wykazywano ulgi inwestycyjne na podstawie art. 26a ustawy w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2001 r. oraz premię inwestycyjną - w związku z art. 7 ust. 18-20 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. (Dz.U. Nr 104, poz. 1104 ze zm.),

6) skomasowaniu pozycji bloku I "Kwoty zwiększające podstawę opodatkowania/zmniejszające stratę",

7) dodaniu - w bloku J w wierszu "Obliczony podatek - zgodnie z art. 27 ust. 1-8 ustawy (...)" - opisu "jeżeli wynik jest liczbą ujemną należy wpisać 0)",

8) dodaniu - w bloku L "Obliczenie zobowiązania podatkowego" wiersza dotyczącego zmniejszenia podatku należnego z tytułu wpłaty na rzecz organizacji pożytku publicznego, o których mowa w przepisach o działalności pożytku publicznego. Podatnicy podatku dochodowego, już w zeznaniu podatkowym składanym za 2003 r., będą mogli - na zasadach określonych przez ustawodawcę - dokonać zmniejszenia podatku należnego wynikającego z zeznania składanego za 2003 r., o ile w okresie od dnia 1 stycznia 2004 r. do dnia złożenia zeznania, ale nie dłużej niż do dnia 30 kwietnia 2004 r., dokonają wpłaty na rzecz organizacji pożytku publicznego,

9) zmianie tytułu bloku N, z dotychczasowego "Adres dla celów korespondencji", na "Dodatkowe informacje". W bloku tym podatnicy nie tylko będą mogli podać adres zamieszkania lub pobytu (jeżeli jest inny niż wykazany w części C zeznania), ale również będą mogli poinformować o formie, w jakiej chcieliby otrzymać zwrot nadpłaty. Stosownie do postanowień art. 77b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) podatnik nieobowiązany do posiadania rachunku bankowego ma prawo wyboru formy zwrotu nadpłaty podatku między bezgotówkową a gotówkową.

Formularz zeznania PIT-37 - oznaczony kolorem brązowym - przeznaczony jest dla podatników, którzy w 2003 r. uzyskali przychody wyłącznie ze źródeł położonych na terytorium RP, od których płatnicy (np. zakłady pracy, zleceniodawcy, organy rentowe) pobierali w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy, z wyjątkiem podatników obowiązanych do doliczenia do uzyskanych dochodów małoletnich dzieci, np. z tytułu renty rodzinnej.

Wzory zeznań podatkowych określone w powołanym wyżej rozporządzeniu Ministra Finansów zawierają zmiany w stosunku do obowiązujących za rok 2002, co jest wynikiem dostosowania wzorów do przepisów obowiązujących w 2003 r.

Wzór PIT-37 obowiązujący za rok 2003 zawiera następujące zmiany w stosunku do wzoru obowiązującego w rozliczeniu za rok 2002:

1) w opisie podatników, dla których przeznaczone jest zeznanie, zamieszczono informację, iż zeznania tego nie składają osoby, które w roku podatkowym prowadziły pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną na ogólnych zasadach oraz działów specjalnych produkcji rolnej. Ponadto w pkt 1 tiret "emerytur lub rent krajowych (w tym strukturalnych)" dodano wyrazy "renty socjalne", a także nowy tiret "świadczeń pieniężnych dla cywilnych ofiar wojny",

2) w bloku zawierającym oznaczenie - miejsce składania formularza - dodano przypis informujący, że ilekroć jest mowa o urzędzie skarbowym, oznacza to urząd skarbowy, którym kieruje właściwy dla podatnika naczelnik urzędu skarbowego. Zmiana spowodowana jest koniecznością uwzględnienia zmian wprowadzonych w przepisach podatkowych na mocy ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o utworzeniu Wojewódzkich Kolegiów Skarbowych oraz o zmianie niektórych ustaw regulujących zadania i kompetencje organów oraz organizację jednostek organizacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych (Dz.U. Nr 137, poz. 1302),

3) w bloku B, w podstawie prawnej do preferencyjnego rozliczenia małżonków oraz osób samotnie wychowujących dzieci wyrazy "8 ustawy" zastąpiono wyrazami "8-10 ustawy",

4) w bloku E, opisy do poz. 43, 44 i 44a dostosowano do warunku wynikającego z postanowień art. 6 ust. 8 i 9 ustawy. Jednocześnie w przypisie nr 1, na końcu drugiej strony zeznania, zdefiniowano pojęcie "ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym",

5) w wierszu drugim w bloku F dodano "renty socjalne",

6) w bloku H, w wierszu "Obliczony podatek" dodano następujący opis: "jeżeli wynik jest liczbą ujemną należy wpisać 0",

7) w bloku J "Obliczenie zobowiązania podatkowego" dodano wiersz dotyczący zmniejszenia podatku należnego z tytułu wpłaty na rzecz organizacji pożytku publicznego, o których mowa w przepisach o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Podatnicy podatku dochodowego już w zeznaniu za 2003 r. będą mogli - na zasadach określonych przez ustawodawcę - dokonać zmniejszenia podatku należnego wynikającego z zeznania składanego za 2003 r., o ile w okresie od dnia 1 stycznia 2004 r. do dnia złożenia zaznania, ale nie dłużej niż do 30 kwietnia 2004 r., dokonają wpłaty na rzecz organizacji pożytku publicznego; konsekwencją wprowadzenia dodatkowego wiersza w omawianym bloku jest zmiana opisów do dalszych pozycji oraz ich przenumerowanie,

8) zmieniono tytuł bloku K, z dotychczasowego "Adres dla celów korespondencji", na "Dodatkowe informacje". W bloku tym podatnicy nie tylko będą mogli podać adres zamieszkania lub pobytu (jeżeli jest inny niż wykazany w części C zeznania), ale również będą mogli poinformować o formie, w jakiej chcieliby otrzymać zwrot nadpłaty. Stosownie do postanowień art. 77b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) podatnik nieobowiązany do posiadania rachunku bankowego ma prawo wyboru formy zwrotu nadpłaty podatku między bezgotówkową a gotówkową.

Pozostałe zmiany mają charakter redakcyjny.

Na formularzu PIT-36 oraz PIT-37 mogą obliczyć swój podatek zarówno podatnicy:

1) rozliczający się indywidualnie, wspólnie z małżonkiem, jak i w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci,

2) korzystający, jak i niekorzystający z ulg podatkowych.

Załączniki do zeznań:

PIT/O - stanowi załącznik zarówno do zeznania PIT-36, jak również PIT-37. Załącznik ten wypełniają i dołączają do zeznania, osoby dokonujące odliczeń od dochodu (np. z tytułu przekazanych w 2003 r. darowizn) lub od podatku (np. w związku z poniesieniem wydatków na odpłatne dokształcanie i doskonalenie zawodowe podatnika). Małżonkowie wnoszący o łączne opodatkowanie dochodów składają jeden załącznik PIT/O. W stosunku do wzoru obowiązującego w rozliczeniu za 2002 r. dokonano jedynie zmian polegających na dostosowaniu powoływanych w załączniku pozycji z zeznania PIT-37, PIT-36 lub PIT-28 do zmienionej konstrukcji bądź numeracji pól tych zeznań.

PIT/D - stanowi załącznik zarówno do zeznania PIT-36, jak i PIT-37. Obowiązek wypełnienia i złożenia tego załącznika dotyczy osób, które dokonują odliczeń od dochodu lub podatku z tytułu poniesienia wydatków mieszkaniowych. Małżonkowie bez względu na sposób opodatkowania składają jeden załącznik PIT/D (zasada ta nie dotyczy małżonków, w stosunku do których sąd orzekł separację). W stosunku do wzoru informacji obowiązującej w rozliczeniu za 2002 r., załącznik PIT/D za 2003 r. zawiera następujące zmiany:

1) dostosowano powoływane na formularzu lata do okresu obowiązywania przepisów ustawy,

2) w bloku B. 2, w części dotyczącej wspólnego opisu do poz. 34, 35, 36 i po wyrazach "zakup działki" dodano wyrazy "(odpłatne przeniesienie prawa wieczystego użytkowania)"; powyższa zmiana wynika z postanowień wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 października 2002 r., sygn. Akt SK 39/01, opublikowanego w Dz.U. z 2002 r. Nr 178, poz. 1487,

3) w bloku D. 5 dotyczącym remontu i modernizacji budynku (lokalu) mieszkalnego dostosowano (w związku z rozpoczęciem od 2003 r. kolejnego, trzyletniego okresu dla tej ulgi):

- limity odliczeń,

- konstrukcję tego bloku; zmiana polega na wykreśleniu wiersza, w którym podatnicy podają kwotę odliczeń dokonanych od początku okresu trzyletniego, jak również wiersza dotyczącego łącznej kwoty odliczeń dokonanych w trzyletnim okresie,

- w wierszu dotyczącym kwoty przysługującego odliczenia w roku podatkowym (poz. 95) wykreślono opis informujący o pomniejszeniu stosownie do postanowień art. 27a ust. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2002 r. Nowelizacją ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. nadano nowe brzmienie art. 27a ustawy, co za tym idzie określono na nowo warunki i zasady dokonywania odliczeń z tytułu poniesienia wydatków remontowo-modernizacyjnych. Rok 2003 jest pierwszym rokiem, w którym zasady te obowiązują. W stosunku do wydatków na remont i modernizację poniesionych w 2002 r. zastosowanie miał przepis art. 8 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. Nr 134, poz. 1509 ze zm.), który odwoływał się do zasad określonych w art. 27a ustawy, w brzmieniu obowiązującym do końca 2001 r., w tym art. 27a ust. 12. Analogicznej regulacji nie zawierają natomiast obecne przepisy art. 27a ustawy, jak również obowiązek pomniejszenia nie wynika z tzw. przepisów przejściowych.

Pozostałe zmiany mają charakter porządkujący, polegają bowiem na przenumerowaniu pozycji oraz powołaniu właściwych pozycji zeznania PIT-36, PIT-37 oraz PIT-28.

PIT/B - stanowi załącznik do zeznania PIT-36. Załącznik ten stanowi informację o wysokości dochodu lub straty z pozarolniczej działalności gospodarczej w roku podatkowym. Załącznik ten składają osoby, które w roku podatkowym prowadziły pozarolniczą działalność gospodarczą. W załączniku tym podatnicy wykazują przychody, koszty, dochód lub stratę z działalności prowadzonej samodzielnie, a także w spółkach niebędących osobami prawnymi, w których są wspólnikami.

W przypadku małżonków wnoszących o łączne opodatkowanie dochodów, jak i małżonków rozliczających się indywidualnie, załącznik PIT/B wypełnia odrębnie każdy z małżonków.

Wzór tego formularza - w stosunku do wzoru ustalonego w drodze rozporządzenia z dnia 25 września 2001 r. zmienionego rozporządzeniem ogłoszonym w Dz.U. z 2002 r. Nr 160, poz. 1324 - zawiera wyłącznie zmianę polegającą na zmniejszeniu liczby znaków w pozycjach dotyczących numeru identyfikacyjnego REGON, który - w przypadku spółki - ma 9 a nie 14 znaków.

PIT/M - stanowi załącznik do zeznania PIT-36. Formularz ten stanowi informację o dochodach małoletnich dzieci, podlegających łącznemu opodatkowaniu z dochodami rodziców. Do jego wypełnienia obowiązani są między innymi rodzice, do rąk których w roku podatkowym wypłacana była renta rodzinna małoletniego dziecka.

Wzór tego formularza - w stosunku do wzoru ustalonego w drodze rozporządzenia z dnia 25 września 2001 r. zmienionego rozporządzeniem ogłoszonym w Dz.U. z 2002 r. Nr 160, poz. 1324 - nie uległ zmianie.

2.W zakresie zryczałtowanego podatku dochodowego

Wzory formularzy podatkowych obowiązujących podatników w zakresie rozliczenia z podatku zryczałtowanego za 2003 r. określone zostały w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 19 listopada 2003 r. w sprawie określenia wzorów zeznania, deklaracji i informacji podatkowych obowiązujących w zakresie zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne i opublikowane w Dzienniku Ustaw Nr 202, poz. 1963.

2.1.Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Formularz PIT-28 - zeznanie o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych przeznaczone jest dla podatników osiągających przychody opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, określonych w art. 1 pkt 1, 2 i 3 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r., tj.:

- prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą,

- nieprowadzących pozarolniczej działalności gospodarczej, osiągających przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze,

- wykonujących wolne zawody.

W stosunku do wzoru zeznania obowiązującego dla rozliczenia za 2002 r. w druku formularza PIT-28 wprowadzono szereg zmian, które przede wszystkim dostosowały jego treść do stanu prawnego obowiązującego w okresie rozliczeniowym, którego ten formularz dotyczy.

W tym celu m.in.:

1) rozszerzono część I (a także zmieniono jej tytuł) poprzez dodanie odrębnej pozycji dla zrealizowania przez podatnika prawa do zmniejszenia ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych z tytułu dokonania przez podatnika - w terminie od dnia 1 stycznia roku podatkowego 2004 r. do dnia złożenia zeznania za 2003 r. i nie później niż do dnia 31 stycznia 2004 r. - wpłaty na rzecz organizacji pożytku publicznego, na podstawie art. 14a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym,

2) dostosowano część K do wprowadzonej od początku 2003 r. możliwości opłacania ryczałtu w sposób kwartalny,

3) dodano w części "Informacja o załączonych formularzach" nowe pola dla:

- wpisania informacji o dołączonych załącznikach NIP-3 oraz NIP-1, a także

- podania informacji odnośnie do miejsca złożenia załącznika PIT/D, a także symbolu druku formularza, do którego został on dołączony w sytuacji, gdy składający zeznanie PIT-28 nie dołącza do tego zeznania załącznika PIT/D,

4) dodano odrębną część "Dodatkowe informacje"; część tę wypełniać będą m.in. podatnicy, których miejsce zamieszkania lub pobytu w dniu składania zeznania jest inne niż podane w części B zeznania, podając aktualny adres zamieszkania lub pobytu. W części tej podatnik może również podać numer telefonu, faks, e-mail,

5) pominięto pozycję, w której podatnik wpisywał datę wypełnienia formularza, a także

6) dostosowano druk formularza do ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), zmienionej ustawą z dnia 27 czerwca 2003 r. o utworzeniu Wojewódzkich Kolegiów Skarbowych oraz o zmianie niektórych ustaw regulujących zadania i kompetencje organów oraz organizację jednostek organizacyjnych podległych ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych (Dz.U. Nr 137, poz. 1302) oraz

7) dostosowano druk formularza do regulacji wprowadzonej z dniem 1 stycznia 2003 r. w art. 17 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, przewidującej możliwość zastosowania do niezaewidencjonowanych przychodów ryczałtu stanowiącego pięciokrotność stawek, które byłyby zastosowane do przychodu w przypadku jego zaewidencjonowania.

Załącznikami do zeznania PIT-28 są:

PIT-28/A - informacja o przychodach podatnika z działalności prowadzonej na własne nazwisko oraz z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.

W związku z wprowadzeniem od początku 2003 r. możliwości opłacania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych przez osoby nieprowadzące pozarolniczej działalności gospodarczej, osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, osoby te objęte zostały obowiązkiem złożenia na formularzu PIT-28/A informacji o osiąganych w 2003 r. przychodach z tych tytułów, analogicznie jak w dotychczasowym stanie prawnym obowiązane były to robić osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą,

PIT-28/B - informacja o przychodach podatnika z działalności prowadzonej w formie spółki (spółek) osób fizycznych.

W porównaniu z rokiem ubiegłym druki formularzy PIT-28/B oraz PIT-28/A stanowiących załączniki do zeznania PIT-28 stosowanego do przychodów osiągniętych w okresie od 1 stycznia 2003 r. do 31 grudnia 2003 r. zostały dostosowane do regulacji wprowadzonej z dniem 1 stycznia 2003 r. w art. 17 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, przewidującej możliwość zastosowania do niezaewidencjonowanych przychodów ryczałtu stanowiącego pięciokrotność stawek, które byłyby zastosowane do przychodu w przypadku jego zaewidencjonowania.

PIT/O - informacja o odliczeniach od dochodu (przychodu) i od podatku w roku podatkowym.

PIT/D - informacja o odliczeniu wydatków mieszkaniowych w 2003 r.

2.2. Karta podatkowa oraz zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów osób duchownych

PIT-16/A - określa wzór deklaracji o wysokości składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach roku podatkowego.

PIT-19/A - określa wzór deklaracji o wysokości składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej i odliczonej od zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów osób duchownych w poszczególnych kwartałach roku podatkowego.

III.Organizacja obsługi podatników

W celu zapewnienia właściwej obsługi podatników, w trakcie akcji rozliczania podatku dochodowego od osób fizycznych, należy stosować następujące zasady i rozwiązania organizacyjne:

1.Należy udostępniać informacje o charakterze organizacyjnym dotyczące funkcjonowania poszczególnych urzędów skarbowych, m.in. przekazywać za pomocą środków masowego przekazu (prasa, radio, Internet), a także wywieszać na tablicach ogłoszeń - w miejscach ogólnie dostępnych i w sposób widoczny - głównie w siedzibach: urzędów skarbowych, urzędów pocztowych, starostw i gmin oraz dużych płatników podatku.

2.W izbach skarbowych i urzędach skarbowych powinny być uruchomione i funkcjonować stałe telefoniczne punkty informacyjne (informację o nich należy podawać w prasie lokalnej).

3.Zorganizowane we wszystkich izbach i urzędach skarbowych punkty obsługi podatnika są zobowiązane:

a) udzielać informacji dotyczących między innymi:

- kryteriów podziału podatników zobowiązanych do składania zeznań na kategorie w zależności od rodzaju formularza zeznania rocznego,

- wyboru odpowiedniego formularza zeznania rocznego oraz załączników,

- tytułów uprawniających do odliczeń od dochodu,

- tytułów uprawniających do odliczeń od podatku,

- dokumentów uprawniających do dokonania odliczeń,

- sposobu wypełniania formularza zeznania rocznego,

- terminów i sposobu złożenia zeznania rocznego,

- terminów i sposobu dokonania wpłaty podatku,

- terminów i sposobu otrzymania zwrotu nadpłaty podatku,

- konsekwencji wiążących się z niezłożeniem lub nieterminowym złożeniem zeznania rocznego lub nieterminowym dokonaniem wpłaty podatku,

b) wydawać formularze zeznań rocznych wraz z załącznikami i objaśnieniami,

c) przyjmować zeznania podatkowe (dotyczy to tylko urzędów skarbowych).

4.Zaleca się publikowanie wzorów formularzy zeznań rocznych wraz z objaśnieniami w prasie lokalnej.

5.Należy zapewnić racjonalną i prawidłową dystrybucję formularzy zeznań.

6.W uzasadnionych wypadkach należy przesyłać druki zeznań pocztą (osobom niepełnosprawnym, chorym itp.).

7.Należy umożliwić dokonanie wpłaty należnego podatku w kasie urzędu skarbowego.

8.Stosownie do lokalnych potrzeb dyrektorzy izb skarbowych powinni w kwietniu 2004 r. oddelegować do urzędów skarbowych niezbędną liczbę pracowników izb skarbowych dla sprawnego przeprowadzenia akcji rozliczenia podatku dochodowego za 2003 r., a naczelnicy urzędów skarbowych dokonać przesunięć pracowników z innych komórek urzędu.

9.Celowe jest tworzenie - za zgodą Ministra Finansów - okresowych punktów obsługi podatnika poza siedzibą urzędu skarbowego (przede wszystkim w siedzibach powiatów, na których terenie nie ma urzędu skarbowego) oraz pełne wykorzystywanie utworzonych stałych punktów obsługi podatników.

10.Szczególną uwagę należy zwrócić na organizację akcji rozliczeń w urzędach skarbowych, które nie mają sal operacyjno-obsługowych.

IV.Udostępnianie i upowszechnianie zasad oraz trybu rocznego rozliczenia podatków za pomocą Internetu

1.Ministerstwo Finansów i izby skarbowe na swoich stronach internetowych umieszczą zbiory wszystkich formularzy zeznań wraz z objaśnieniami.

2.Na stronach internetowych izby skarbowe powinny umieszczać uzupełniające informacje o trybie i zasadach rozliczenia rocznego PIT oraz o adresach, telefonach, rachunkach bankowych, godzinach pracy i właściwości miejscowej urzędów skarbowych, a także o formach zwrotu nadpłaty z jednoczesnym pouczeniem o konsekwencjach dokonanego wyboru.

V.Współpraca z płatnikami i organami samorządu terytorialnego

Dyrektorzy izb skarbowych, stosownie do wewnętrznych, lokalnych potrzeb, powinni stosować dodatkowe formy ułatwień, takie jak:

- włączanie w dystrybucję formularzy zeznań podatkowych instytucji pozaresortowych, np. urzędy gmin, dużych płatników podatku, oddziały ZUS, organizacje osób niepełnosprawnych oraz organizacje udzielające im pomocy,

- udział pracowników izby bądź urzędów skarbowych w audycjach radiowych, lokalnej telewizji, informacjach i wywiadach prasowych,

- informacje pisemne izby lub urzędów skarbowych w formie ulotek, komunikatów i plakatów, które należy opracowywać doraźnie w miarę potrzeb i umieszczać na tablicach informacyjnych - w miejscach ogólnie dostępnych i w sposób widoczny - w siedzibach urzędów skarbowych, organów administracji rządowej i samorządowej, urzędach pocztowych, ZUS.

VI.Organizacja czasu pracy w izbach i urzędach skarbowych

1.Z uwagi na to, że w kwietniu 2004 r. należy oczekiwać zwiększonego napływu podatników naczelnicy urzędów skarbowych powinni podjąć działania - stosownie do sytuacji lokalowej i kadrowej - w celu przyjęcia zwiększonej liczby składanych zeznań oraz dokonywanych wpłat podatku.

2.Naczelnicy urzędów skarbowych - w kwietniu 2004 r. stosownie do posiadanego rozeznania o liczbie podatników składających zeznania roczne i dokonujących wpłat podatku - powinni stosownie do potrzeb przedłużać czas pracy w urzędach skarbowych. Informacje o powyższym winny być podawane w środkach masowego przekazu (prasa, radio, TV) i wykładane w widocznym miejscu w urzędzie skarbowym, w szczególności o godzinach pracy kas w urzędach skarbowych lub możliwości dokonania wpłaty na rachunki bankowe urzędów skarbowych.

VII.W pierwszej kolejności należy dokonywać obsługi zeznań rocznych z wykazaną nadpłatą podatku

Proszę Panie i Panów Dyrektorów o ponowne zwrócenie uwagi wszystkim pracownikom pracującym przy obsłudze zeznań rocznych, że zgodnie z art. 76 i art. 77 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) zwroty nadpłaconych podatków, o ile nie można ich zaliczyć na zaległe i bieżące zobowiązania podatkowe lub na wniosek podatnika na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych, powinny być dokonane w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania rocznego w urzędzie skarbowym.

Za dzień złożenia zeznania uważa się:

- datę nadania w polskiej placówce operatora publicznego lub

- datę złożenia w urzędzie skarbowym.

Przekroczenie tego terminu wywołuje skutek w postaci konieczności wypłaty odsetek liczonych od dnia złożenia zeznania do dnia dokonania zwrotu nadpłaty według stawki jak od zaległości podatkowych.

Powyższe zasady mają zastosowanie do zeznań rzetelnych, wypełnionych zgodnie z ustalonymi wymaganiami i niezawierających błędów i oczywistych pomyłek.

Zgodnie z art. 77 § 2 w związku z art. 274 lub 274a Ordynacji podatkowej termin zwrotu nadpłaty ulega więc odpowiedniemu przesunięciu, gdy zwrot nadpłaty nie mógł być dokonany z winy podatnika, a zwłaszcza gdy:

- zeznanie zawierające błędy lub oczywiste omyłki bądź wypełnione niezgodnie z ustalonymi unormowaniami wymagało skorygowania,

- podatnik nie podał lub błędnie podał dane identyfikacyjne lub adres, uniemożliwiając dokonanie zwrotu.

Ustawa - Ordynacja podatkowa w art. 77b § 1 przewiduje, że zwrot nadpłaty następuje w jednej z dwóch form:

- na wskazany rachunek bankowy podatnika, płatnika lub inkasenta obowiązanego do posiadania rachunku bankowego,

- w gotówce, jeżeli podatnik, płatnik lub inkasent nie są obowiązani do posiadania rachunku bankowego, chyba że zażądają zwrotu nadpłaty na rachunek bankowy, jeżeli został podany przez niego na zgłoszeniu identyfikacyjnym (aktualizacyjnym) - blok B. 6 na formularzu NIP-3 lub B. 5 na formularzu NIP-1.

Zwrot nadpłaty w gotówce urząd skarbowy może zrealizować w formie przekazu pocztowego lub wypłaty z kasy urzędu skarbowego, a także w kasie banku lub innej instytucji, z którą urząd skarbowy zawarł umowę na świadczenie usług w zakresie obsługi kasowej.

Podatnik, który nie jest obowiązany do posiadania rachunku bankowego, w tym nieprowadzący ksiąg rachunkowych lub podatkowych, ma prawo do wyboru formy zwrotu nadpłaty podatku między bezgotówkową a gotówkową. Dlatego też przed dokonaniem zwrotu nadpłaty przez urząd skarbowy, podatnik ma prawo wskazać wybraną przez siebie formę jej zwrotu (gotówka w kasie lub przekaz pocztowy). Wybór podatnika powinien być respektowany przez urzędy skarbowe. Proszę, zatem Panie i Panów Dyrektorów o przeprowadzenie szerokiej akcji informacyjnej (także w Internecie) o formach zwrotu nadpłaty, z jednoczesnym pouczeniem o konsekwencjach dokonanego wyboru, tj. przy:

1) zwrocie przekazem pocztowym - o pomniejszeniu nadpłaty o koszty jej zwrotu,

2) zwrocie na rachunek bankowy - o konieczności złożenia informacji na druku NIP o numerze rachunku,

3) zwrocie w kasie urzędu (banku) - o konieczności osobistego stawienia się w wyznaczonym przez urząd miejscu i czasie do odbioru nadpłaty.