OS4-8201-3/4502/04 - Wyciąg z wytycznych skierowanych do izb i urzędów skarbowych w sprawie rozliczenia rocznego podatku dochodowego od osób fizycznych za 2004 r.

Zgodnie z art. 45 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym w terminie do dnia 30 kwietnia następnego roku i w tym samym terminie wpłacić różnicę pomiędzy podatkiem należnym od dochodu wynikającego z zeznania a sumą należnych za dany rok zaliczek, w tym również sumą zaliczek pobranych przez płatników.

W związku z tym, że 30 kwietnia 2005 r. przypada na sobotę, to stosownie do art. 12 § 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) termin składania zeznań upływa z dniem 2 maja 2005 r. (poniedziałek).

Osoby będące podatnikami ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych zobowiązane są - na podstawie art. 21 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 ze zm.) - do złożenia w urzędzie skarbowym zeznania według ustalonego wzoru o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych - w terminie do dnia 31 stycznia następnego roku.

Osoby fizyczne osiągające przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej opłacające podatek dochodowy w formie karty podatkowej, a także osoby duchowne, prawnie uznanych wyznań, które opłacają zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów osób duchownych, zobowiązane są złożyć - odpowiednio na podstawie art. 31 ust. 4 i art. 44 ust. 4 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne - deklarację o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej odliczonej w roku podatkowym - w terminie do dnia 31 stycznia roku następującego po roku podatkowym.

I.Rodzaje formularzy zeznań podatkowych

1.W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych opłacanego na ogólnych zasadach

Wzory zeznań podatkowych, obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych opłacanego na ogólnych zasadach, oraz załączników do tych zeznań zostały określone w drodze rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie określenia wzorów rocznego obliczenia podatku oraz zeznań podatkowych obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (Dz. U. Nr 150, poz. 1576 i Nr 205, poz. 2096).

Za 2004 r. podatników podatku dochodowego od osób fizycznych opłacających podatek na ogólnych zasadach obowiązują wzory zeznań podatkowych oznaczone symbolami PIT-36, PIT-37, PIT-38 oraz PIT-36L. Załącznikami do zeznań są PIT/O, PIT/D, PIT/M, PIT/B i PIT/Z.

Formularz PIT-36 - oznaczony kolorem zielonym - przeznaczony jest dla podatników, którzy w roku podatkowym uzyskali przychody (dochody) opodatkowane na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej i nie wypełniają zeznania PIT-37, tj. podatników, którzy niezależnie od liczby źródeł przychodów:

1) prowadzili:

- pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej,

- działy specjalne produkcji rolnej,

2) uzyskali przychody:

- z najmu, dzierżawy lub poddzierżawy albo z umów o podobnym charakterze, opodatkowane na ogólnych zasadach,

- od których byli obowiązani samodzielnie opłacać zaliczki na podatek (np. z tytułu działalności wykonywanej osobiście),

- ze źródeł przychodów położonych za granicą (np. z emerytury lub renty, ze stosunku pracy),

- z innych źródeł, opodatkowanych na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej, od których ani płatnik, ani podatnik w ciągu roku podatkowego nie miał obowiązku odprowadzenia zaliczek,

3) korzystają z odliczeń z tytułu premii inwestycyjnej,

4) korzystają ze zwolnienia, na podstawie art. 44 ust. 7a ustawy (tzw. kredyt podatkowy),

5) sporządzili remanent likwidacyjny w grudniu roku podatkowego,

6) są obowiązani doliczyć do swoich dochodów dochody małoletnich dzieci (np. rentę rodzinną).

Formularz PIT-36 przeznaczony jest zarówno dla podatników rozliczających swoje dochody indywidualnie, jak i wspólnie z dochodami małżonka albo w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.

W stosunku do roku ubiegłego wzór zeznania PIT-36 zawiera zmiany w zakresie:

1) określenia kręgu podatników, do których formularz jest adresowany. Doprecyzowano, iż zeznanie to przeznaczone jest wyłącznie dla osób, które uzyskały w roku podatkowym dochody opodatkowane na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej. A zatem wyłączone zostały osoby osiągające przychody (dochody) opodatkowane według jednolitej 19% stawki podatku, o których mowa w art. 30b (dochody kapitałowe) oraz art. 30c (dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej). Dla tych osób opracowane zostały nowe zeznania PIT-38 i PIT-36L,

2) "skrócenia" wniosku o wyborze sposobu opodatkowania przewidzianego dla małżonków albo osób samotnie wychowujących dzieci poprzez rezygnację z dotychczasowego bloku B zeznania (spowoduje to "przeliterowanie" dalszych części zeznania). W poz. 6 dotyczącej wyboru sposobu opodatkowania dodano opis informujący, iż zaznaczenie kwadratu nr 2 albo 3 traktuje się na równi ze złożeniem wniosku o opodatkowanie dochodów podatnika łącznie z dochodami małżonka albo w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dzieci. Zgodnie z przepisami ustawy zastosowanie jednego z ww. sposobów opodatkowania następuje bowiem na wniosek małżonków (odpowiednio osoby samotnie wychowującej dzieci), wyrażony w zeznaniu podatkowym. Dotychczasowa konstrukcja przedmiotowego wniosku nie może być utrzymana z uwagi na orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 maja 2004 r., sygn. akt K 8/03 (Dz. U. Nr 109, poz. 1163), o niezgodności z Konstytucją RP art. 6 ust. 2 ustawy,

3) dołączonych formularzy; informację o składanych wraz z zeznaniem załącznikach podatnik podaje na końcu zeznania, wypełniając część zatytułowaną "Dodatkowe informacje". Jednocześnie podkreślenia wymaga, iż blok dotyczący załączników został uzupełniony o nowy formularz PIT/Z składany przez podatników korzystających z tzw. kredytu podatkowego,

4) części C "Informacja o formie płacenia podatku". W części tej, w miejsce zlikwidowanych pozycji dotyczących opłacania podatku, np. w formie karty podatkowej lub ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (usunięte pozycje nie miały wpływu na poprawne wypełnienie dalszych części zeznania), dodano, z uwagi na postanowienia art. 44 ust. 7a i 7f ustawy, nowe dotyczące tzw. kredytu podatkowego,

5) części D "Dochody/straty ze źródeł przychodów":

- w wierszu 2 dotyczącym świadczeń wypłacanych przez organy rentowe wyrazy "Emerytury-renty krajowe, renty strukturalne, renty socjalne, świadczenia pieniężne dla cywilnych ofiar wojny" zastąpiono wyrazami "Emerytury-renty krajowe oraz inne świadczenia, o których mowa w art. 34 ust. 7 ustawy". Powyższa zmiana pozwoli uniknąć sytuacji, w której dodawanie nowych tytułów w art. 34 ust. 1 ustawy (odpowiednio w art. 34 ust. 7 ustawy) wymusza konieczność uzupełniania opisu do ww. wiersza. Przykładem jest kolejna zmiana przepisów ustawy dokonana z dniem 1 sierpnia 2004 r. (czyli w trakcie roku podatkowego) przez art. 14 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. Nr 120, poz. 1252). Przy czym na uwagę zasługuje fakt, iż w zeznaniu PIT-36 za 2004 r. wiersz ten dotyczy wyłącznie świadczeń krajowych, a nie, jak miało to miejsce w roku ubiegłym, również świadczeń zagranicznych. Tym samym emerytury i renty z zagranicy podatnik będzie zobligowany wpisać w wierszu "Inne źródła",

- w wierszu 3 dotyczącym pozarolniczej działalności gospodarczej wyodrębniono pozycję dotyczącą dochodu objętego zwolnieniem, o którym mowa w art. 44 ust. 7a ustawy (tzw. kredytem podatkowym).

Ma to na celu prawidłowe rozliczenie dochodów objętych tym zwolnieniem. Wprawdzie regulacje w tym zakresie wprowadzone zostały ustawą z dnia 30 sierpnia 2002 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 169, poz. 1384) i weszły w życie 26 października 2002 r., to jednak, z uwagi na obowiązujące w tym zakresie uregulowania, rok podatkowy 2004 jest pierwszym rokiem, w którym podatnicy mogą korzystać ze zwolnienia,

- zmodyfikowano opis wiersza 7 w związku z opracowaniem odrębnego formularza PIT-38 dotyczącego dochodów z kapitałów pieniężnych opodatkowanych jednolitą 19% stawką podatku,

6) części F "Odliczenia od dochodu/zwolnienie". Zmianie uległ opis do wiersza, w którym podatnicy dotychczas dokonywali odliczeń z tytułu ulg inwestycyjnych i premii inwestycyjnej. W 2004 r. podatnicy mogą bowiem korzystać wyłącznie z odliczeń z tytułu premii inwestycyjnej na podstawie art. 26a ustawy w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2001 r. w związku z art. 7 ust. 18-20 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. (Dz. U. Nr 104, poz. 1104 ze zm.). Tym samym nie przysługuje im prawo do pomniejszenia dochodu o kwotę ulgi inwestycyjnej, z jakiej do końca 2003 r. mogli korzystać na zasadzie praw nabytych,

7) w bloku "Obliczenie zobowiązania podatkowego" dotychczasowy opis pozycji dotyczącej kwoty zmniejszenia z tytułu wpłaty na rzecz organizacji pożytku publicznego - na podstawie art. 27d ustawy, zastąpiono opisem o następującym brzmieniu: "Kwota 1% zmniejszenia z tytułu wpłaty na rzecz organizacji pożytku publicznego",

8) w bloku "Oświadczenie i podpis podatnika/małżonka" dodano zdanie o następującej treści: "Jednocześnie oświadczam, iż w przypadku zaznaczenia w poz. 6 kwadratu nr 2 albo 3 spełniam warunki do opodatkowania moich dochodów wspólnie z dochodami małżonka albo w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dzieci". Powyższa zmiana jest konsekwencją rezygnacji z dotychczasowego bloku B, o czym mowa w opisie do poz. 6 zeznania.

Pozostałe zmiany formularza PIT-36 mają charakter redakcyjny.

Formularz zeznania PIT-37 - oznaczony kolorem brązowym - przeznaczony jest dla podatników, którzy w roku podatkowym:

1) wyłącznie za pośrednictwem płatnika uzyskali przychody ze źródeł położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, opodatkowane na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej, oraz

2) nie prowadzili pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej oraz działów specjalnych produkcji rolnej, oraz

3) nie są obowiązani doliczać do uzyskanych dochodów - dochodów małoletnich dzieci.

Wzór PIT-37 obowiązujący w 2004 r. zawiera następujące zmiany w stosunku do wzoru obowiązującego w rozliczeniu za rok 2003:

1) na górze pierwszej strony, pod tytułem zeznania, zmieniono treść pkt 1 w taki sposób, że wyrazy "wyłącznie uzyskali przychody ze źródeł położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, od których płatnik pobrał zaliczki na podatek z tytułu:" zastąpiono wyrazami "wyłącznie za pośrednictwem płatnika uzyskali przychody ze źródeł położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, opodatkowane na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej, tj. w szczególności z tytułu:". Powyższa zmiana ma na celu uniknięcie sytuacji, w której każdorazowa zmiana przepisów ustawy, polegająca na rozszerzeniu kręgu podmiotów obowiązanych do obliczenia i pobrania od podatnika podatku oraz wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu, wymusza konieczność dokonywania zmian zarówno w samej treści rozporządzenia określającego wzór zeznania PIT-37, jak i we wzorze stanowiącym załącznik do tego rozporządzenia. W zeznaniu PIT-37 za 2004 r. dotyczy to chociażby świadczeń integracyjnych, przyznanych na podstawie ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (Dz. U. Nr 122, poz. 1143), od których centra integracji społecznej dokonujące wypłaty tych świadczeń, są obowiązane obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy (art. 35 ust. 1 pkt 7 w związku z art. 38 ust. 1 ustawy), jak również świadczeń przedemerytalnych i zasiłków przedemerytalnych, których płatnikiem z dniem 1 sierpnia 2004 r. staje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych (art. 34 ustawy). Natomiast z uwagi na ograniczoną ilość miejsca na formularzu podatkowym nie jest możliwe dodawanie kolejnych, wciąż nowych, tytułów. Jednocześnie w treści pkt 1 wykreślono tiret dotyczący świadczeń pieniężnych dla cywilnych ofiar wojny, gdyż ich wypłata miałaby rozpocząć się dopiero w 2005 r. (obecnie w Sejmie RP trwają prace nad tą ustawą), z kolei w pkt 2 po wyrazach "na zasadach ogólnych" dodano wyrazy "przy zastosowaniu skali podatkowej". Powyższe związane jest z faktem, iż w stanie prawnym obowiązującym w 2004 r. opodatkowanie pozarolniczej działalności gospodarczej na ogólnych zasadach może nastąpić bądź przy zastosowaniu skali podatkowej, bądź jednolitej 19% stawki podatku,

2) w poz. 6, dotyczącej wyboru sposobu opodatkowania, dodano opis informujący, iż zaznaczenie kwadratu nr 2 albo 3 traktuje się na równi ze złożeniem wniosku o opodatkowanie dochodów podatnika łącznie z dochodami małżonka albo w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dzieci. Zgodnie z przepisami ustawy zastosowanie jednego z ww. sposobów opodatkowania następuje bowiem na wniosek małżonków (odpowiednio osoby samotnie wychowującej dzieci), wyrażony w zeznaniu podatkowym. W konsekwencji zeznanie podatkowe powinno zawierać tego rodzaju wniosek. Jednakże z uwagi na orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 maja 2004 r., sygn. akt K 8/03 (Dz. U. Nr 109, poz. 1163), o niezgodności z Konstytucją RP art. 6 ust. 2 ustawy, dotychczasowa konstrukcja przedmiotowego wniosku nie może być utrzymana. Stąd proponuje się jego skreślenie (blok B w zeznaniu za 2003 r.), z jednoczesnym wprowadzeniem wyżej opisanej zmiany w poz. 6 oraz uzupełnieniem treści oświadczenia podatnika, o którym mowa w końcowej części zeznania. Rezygnacja z dotychczasowego bloku B powoduje "przeliterowanie" dalszych części zeznania,

3) dotychczasowy blok D "Informacja o załączonych formularzach" został przeniesiony na koniec zeznania i połączony z blokiem dotyczącym dodatkowych informacji. Przy czym zmiana na formularzu PIT-37 jest wyłącznie wynikiem dostosowania konstrukcji zeznania PIT-37 do zeznania PIT-36, w którym tego rodzaju "zamiana miejsc" jest niezbędna, gdyż pozwoliła zyskać dodatkowe miejsce na formularzu,

4) zrezygnowano z dotychczasowego bloku E "Informacja o formie płacenia podatku", gdyż informacje w nim podane nie przekładały się na poprawne wypełnienie dalszych części zeznania,

5) zmieniono opis wiersza 2 w bloku "Dochody/straty ze źródeł przychodów", zastępując wyrazy "Emerytury-renty krajowe, renty strukturalne, renty socjalne, świadczenia pieniężne dla cywilnych ofiar wojny" wyrazami "Emerytury-renty krajowe oraz inne świadczenia, o których mowa w art. 34 ust. 7 ustawy". Powyższa zmiana pozwoli uniknąć sytuacji, w której ciągłe dodawanie nowych tytułów w art. 34 ust. 1 ustawy (odpowiednio w art. 34 ust. 7 ustawy) wymusza konieczność uzupełnienia opisu do ww. wiersza, i to zarówno we wzorze PIT-37, PIT-36, jak i PIT-40A/11A. Przykładem jest kolejna zmiana przepisów ustawy, dokonana z dniem 1 sierpnia 2004 r. (czyli w trakcie roku podatkowego), przez art. 14 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. Nr 120, poz. 1252). Jednocześnie informacja, co kryje się pod pojęciem "innych świadczeń, o których mowa w art. 34 ust. 7 ustawy", zostanie zamieszczona w broszurze informacyjnej do zeznania PIT-36 i PIT-37 oraz w wyjaśnieniach do formularza PIT-40A/11A, które stanowią jego integralną część,

6) opis wiersza czwartego w obecnym bloku C.1 i C.2 dostosowano do opisu wiersza siódmego w części D.1 i D.2 zeznania PIT-36,

7) w bloku "Obliczenie zobowiązania podatkowego" dotychczasowy opis pozycji dotyczącej kwoty zmniejszenia z tytułu wpłaty na rzecz organizacji pożytku publicznego - na podstawie art. 27d ustawy - zastąpiono opisem o następującym brzmieniu: "Kwota 1% zmniejszenia z tytułu wpłaty na rzecz organizacji pożytku publicznego",

8) w bloku "Oświadczenie i podpis podatnika/małżonka" dodano zdanie o następującej treści: Jednocześnie oświadczam, iż w przypadku zaznaczenia w poz. 6 kwadratu nr 2 albo 3 spełniam warunki do opodatkowania moich dochodów wspólnie z dochodami małżonka albo w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dzieci". Powyższa zmiana jest konsekwencją rezygnacji z dotychczasowego bloku B, o czym mowa w opisie do poz. 6 zeznania.

Pozostałe zmiany mają charakter redakcyjny lub są związane z przenumerowaniem pozycji.

Formularz zeznania PIT-38 - oznaczony kolorem niebieskim - przeznaczony jest dla podatników, którzy uzyskali dochody lub ponieśli stratę z odpłatnego zbycia:

1) papierów wartościowych, w tym pożyczonych,

2) pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających,

3) udziałów w spółkach mających osobowość prawną

4) oraz z tytułu objęcia udziałów w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

Wzór PIT-38 jest nowym zeznaniem podatkowym, którego obowiązek składania wynika ze zmiany, z dniem 1 stycznia 2004 r., przepisów dotyczących opodatkowania dochodów osób fizycznych z niektórych kapitałów pieniężnych.

Obowiązek złożenia zeznania podatkowego oznaczonego symbolem PIT-38 wynika z art. 45 ust. 1a pkt 1 ustawy. Przepis ten stanowi, że w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznanie według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty), o którym mowa w art. 30b ustawy. W przypadku podatników, którzy w Polsce podlegają ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, jeżeli w roku podatkowym uzyskali dochody z omawianego tytułu, a zamierzają opuścić terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przed dniem 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, są obowiązani złożyć zeznanie podatkowe przed terminem opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Konstrukcja wzoru PIT-38 nie odbiega od przyjętej dla innych formularzy podatkowych. W konsekwencji formularz ten składa się z poszczególnych bloków, z których pierwsze dotyczą głównie podstawy prawnej, miejsca składania zeznania, danych identyfikacyjnych i adresowych podatnika, natomiast dalsze - rodzaju dochodów (strat) oraz obliczenia wysokości zobowiązania podatkowego.

Formularz zeznania PIT-36L - oznaczony kolorem żółtym - dotyczy dochodu opodatkowanego przy zastosowaniu jednolitej 19% stawki podatku, zgodnie z art. 30c ustawy.

Obowiązek złożenia zeznania PIT-36L wynika z art. 45 ust. 1a pkt 2 ustawy. Przepis ten stanowi, że w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznanie według ustalonego wzoru o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty), opodatkowanego na zasadach określonych w art. 30c ustawy. Od dnia 1 stycznia 2004 r. obowiązują bowiem przepisy dotyczące opodatkowania dochodów osób fizycznych uzyskiwanych z pozarolniczej działalności gospodarczej, które na podstawie art. 9a ust. 2 ustawy wybrały sposób opodatkowania tych dochodów na zasadach określonych w art. 30c ustawy, tj. według jednolitej 19% stawki podatku.

Konstrukcja zeznania PIT-36L nie odbiega od przyjętej dla innych formularzy podatkowych. W konsekwencji formularz ten składa się z poszczególnych bloków, z których pierwsze dotyczą głównie podstawy prawnej, miejsca składania zeznania, danych identyfikacyjnych i adresowych podatnika, natomiast dalsze - dochodu (straty), przysługujących podatnikowi odliczeń oraz obliczenia wysokości zobowiązania podatkowego. Dwie ostatnie strony formularza odzwierciedlają w zasadzie załącznik PIT/B. Taka konstrukcja umożliwia ograniczenie składanych przez podatnika załączników, gdyż PIT/B podatnik ma obowiązek złożyć jedynie w sytuacji, gdy pozycje w zeznaniu są niewystarczające do wykazania wszystkich danych z ksiąg w przypadku prowadzenia większej ich liczby.

Załączniki do zeznań PIT-37, PIT-36 i PIT-36L:

PIT/O - formularz ten składają osoby dokonujące odliczeń od dochodu (przychodu), np. z tytułu darowizn, wydatków na cele rehabilitacyjne, zwrotu nienależnie pobranych świadczeń lub od podatku, np. z tytułu kontynuowanej na zasadzie praw nabytych ulgi uczniowskiej lub ulgi inwestycyjnej, z wyjątkiem odliczeń wydatków mieszkaniowych. Formularz oznaczony jest symbolem PIT/O.

W stosunku do wzoru informacji o odliczeniach od dochodu (przychodu) i od podatku w 2003 r. wzór formularza PIT/O, stanowiący załącznik do niniejszego rozporządzenia, zawiera następujące zmiany:

1) w części B:

- podstawę prawną przeniesiono bezpośrednio po tytule całego bloku, dostosowując ją równocześnie do stanu prawnego obowiązującego od 1 stycznia 2004 r.,

- zlikwidowano wiersze dotyczące odliczeń z tytułu: składek na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika jest obowiązkowa (1), zwrotu nienależnie pobranych emerytur i rent oraz zasiłków z ubezpieczenia społecznego z uwagi na fakt, iż tego rodzaju odliczenie mieści się w wierszu "Zwrot nienależnie pobranych świadczeń (...)" (2), kwoty równej funduszowi wynagrodzeń przysługujących osobom pozbawionym wolności i zatrudnionym u podatnika innego niż przywięzienny zakład pracy (3),

- w wierszu dotyczącym odliczeń z tytułu darowizn zrezygnowano z pozycji, w której podatnik był zobligowany podać nazwę obdarowanego. Tego rodzaju informacje nie były wykorzystywane w systemie POLTAX,

- zlikwidowano tytuły pośrednie, tj. B.1, B.2 oraz B.3,

- zrezygnowano z bloku dotyczącego innych odliczeń z uwagi na fakt, iż wszystkie tytuły zostały wymienione w wierszach wcześniejszych,

2) w części C:

- podstawę prawną przeniesiono bezpośrednio po tytule całego bloku, dostosowując ją równocześnie do stanu prawnego obowiązującego od 1 stycznia 2004 r.,

- zlikwidowano blok C.2 z uwagi na likwidację z dniem 1 stycznia 2004 r. wymienionych w nim odliczeń,

- zlikwidowano blok C.3 dotyczący innych odliczeń, gdyż wszystkie z odliczeń przysługujących podatnikom w 2004 r. zostały wymienione w wierszach wcześniejszych.

Pozostałe zmiany mają charakter redakcyjny lub są związane z przenumerowaniem pozycji.

PIT/D - formularz ten składają osoby, które dokonują odliczeń od dochodu lub od podatku wydatków mieszkaniowych. Formularz oznaczony jest symbolem PIT/D.

W stosunku do wzoru informacji o odliczeniu wydatków mieszkaniowych w 2003 r. wzór formularza PIT/D, stanowiący załącznik do niniejszego rozporządzenia, zawiera następujące zmiany:

1) dostosowano powoływane na formularzu lata do okresu obowiązywania przepisów ustawy,

2) zlikwidowano blok "Odliczenia wydatków poniesionych w latach 1992-2003 z tytułu budowy budynku mieszkalnego wielorodzinnego z lokalami na wynajem" z uwagi na fakt, iż rok 2003 był ostatnim, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia wydatków poniesionych na kontynuację danej inwestycji. Stanowi o tym przepis art. 7 ust. 13 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 104, poz. 1104 ze zm.), zgodnie z którym - na zasadzie praw nabytych - odliczeniu na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy, w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 1997 r., oraz art. 26 ust. 1 pkt 8 ustawy, w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2001 r., podlegają wyłącznie wydatki poniesione do dnia 31 grudnia 2003 r. W 2004 r. (i latach następnych) odliczeniu od dochodu podlegają natomiast wydatki, do których podatnik nabył prawo w latach ubiegłych. Przy czym proponuje się, aby tego rodzaju wydatki podatnik wykazywał w jednej globalnej kwocie w bloku zatytułowanym "Odliczenie od dochodu (przychodu) wydatków mieszkaniowych, do których nabyto prawo w latach ubiegłych". Tym samym podatnik nie będzie zobowiązany do wykonania dodatkowych działań matematycznych polegających na "wyprowadzeniu" kwoty przysługującego odliczenia w danym roku podatkowym, podając po raz kolejny łączną kwotę wydatków na budownictwo wielorodzinne na wynajem, jakie poniósł od początku obowiązywania ustawy, oraz kwotę faktycznie dokonanego odliczenia w latach ubiegłych,

3) konsekwencją zmian opisanych w pkt 2 jest między innymi zmiana numeracji dalszych pozycji załącznika, wykreślenie ostatniego wiersza w dotychczasowym bloku B.3 (obecnie B.2) oraz wykreślenie w dotychczasowym bloku B.4 (obecnie B.3) kolumny "Budynek wielorodzinny z lokalami na wynajem". Przy czym wydatki związane z budownictwem wielorodzinnym na wynajem, podlegające odliczeniu po 2003 r., podatnik będzie mógł wpisać w poz. 46 tego załącznika,

4) rozszerzono treść przypisu pierwszego zamieszczonego na dole drugiej strony formularza, dodając, iż blok B.5 wypełniają również podatnicy, w sytuacji gdy poniesione przez nich do końca 2003 r. wydatki na budownictwo wielorodzinne z lokalami na wynajem nie znalazły pokrycia w ich dochodach (przychodach),

5) zmieniono konstrukcję bloku D.5 z uwagi na fakt, iż 2004 r. jest drugim rokiem obowiązywania trzyletniego limitu dla ulgi remontowo-modernizacyjnej (lata 2003-2005).

Pozostałe zmiany mają głównie charakter redakcyjny lub wynikają ze zmiany numeracji powoływanych pozycji.

PIT/M - formularz ten stanowi informację o dochodach małoletnich dzieci, podlegających łącznemu opodatkowaniu z dochodami rodziców.

W stosunku do wzoru informacji o dochodach małoletnich dzieci, podlegających łącznemu opodatkowaniu z dochodami rodziców w 2003 r., wzór formularza PIT/M nie zawiera żadnych zmian.

PIT/B - formularz ten stanowi informację o wysokości dochodu (straty) z pozarolniczej działalności gospodarczej w roku podatkowym. Formularz ten stanowi załącznik zarówno do zeznania PIT-36, jak i nowego zeznania PIT-36L. Składają go osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, jednakże jeśli jest to załącznik do zeznania PIT-36L podatnicy składają go jedynie w sytuacji, gdy liczba odpowiednich pozycji zeznania jest niewystarczająca. Formularz ten ma na celu ułatwienie prawidłowego rozliczenia podatku przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą np. jako wspólnicy kilku spółek niemających osobowości prawnej.

W stosunku do wzoru informacji o wysokości dochodu lub straty z pozarolniczej działalności gospodarczej w 2003 r., wzór formularza PIT/B zawiera następujące zmiany:

1) na górze pierwszej strony zmieniono opis zastosowania załącznika poprzez zamieszczenie informacji, że PIT/B stanowi również załącznik do zeznania PIT-36L,

2) w bloku B objaśnienia przeniesiono do przypisu nr 1 i uzupełniono o informacje dotyczące sytuacji, gdy PIT/B stanowi załącznik do zeznania PIT-36L,

3) dotychczasowe objaśnienia do formularza oznaczono jako przypis nr 2 i nadano im nowe brzmienie uwzględniające dostosowanie informacji PIT/B do zeznania PIT-36L,

4) doprecyzowano opis w bloku D wskazujący sposób przenoszenia danych z tego załącznika do zeznania, rozszerzając go jednocześnie na sytuację, gdy podatnik wypełnia informację PIT/Z,

5) w tytułach poszczególnych bloków po wyrazie "Dochody" (odpowiednio "dochodów") dodano wyraz "/straty" (odpowiednio"/strat").

PIT/Z - formularz ten jest nowym załącznikiem do zeznań PIT-36 i PIT-36L. Dotyczy on informacji o wysokości dochodu (straty) z pozarolniczej działalności gospodarczej, prowadzonej przez podatników korzystających ze zwolnienia na podstawie art. 44 ust. 7a ustawy, osiągniętego (poniesionej) w roku podatkowym. Wzór formularza PIT/Z ma na celu umożliwienie prawidłowego rozliczenia podatnikom prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą, którzy skorzystali ze zwolnienia na podstawie art. 44 ust. 7a ustawy (tzw. kredyt podatkowy). Konstrukcja tego wzoru nie odbiega od przyjętej dla innych formularzy podatkowych.

2.W zakresie zryczałtowanego podatku dochodowego

Minister Finansów rozporządzeniem z dnia 30 września 2004 r. w sprawie określenia wzorów zeznania, deklaracji i informacji podatkowych obowiązujących w zakresie zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 226, poz. 2289) określił wzory formularzy:

1.Zeznania, o którym mowa w art. 21 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 ze zm.),

2.Rocznych deklaracji o wysokości składki zapłaconej na ubezpieczenie zdrowotne, o których mowa w art. 31 ust. 4 i art. 44 ust. 4 ww. ustawy.

Wzory te obowiązują podatników w zakresie rozliczenia za 2004 r.

2.1.Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych PIT-28 - zeznanie o wysokości uzyskanego przychodu, wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych przeznaczone jest dla podatników osiągających przychody opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, określonych w art. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r., tj.:

a) prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą,

b) osiągających przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

W stosunku do obowiązującego dotychczas wzoru zeznania PIT-28, wprowadzono następujące zmiany:

1) w części D stanowiącej informację o odliczeniach:

- w tytule bloku wykreślono wyraz "wydatków", zmieniając jego nazwę na "Odliczenia od przychodów",

- w opisie do poz. 62 uzupełniono podstawę prawną do odliczania strat o ust. 3a art. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

- w opisie do poz. 63 doprecyzowano, że chodzi o składki określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 ze zm.). Zmiana ta jest zgodna z - nadanym ustawą z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 202, poz. 1956 i Nr 222, poz. 2201) - nowym brzmieniem przepisu art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), na który powołuje się art. 11 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (...),

2) w części H stanowiącej informację o odliczeniach od ryczałtu, w opisach do poz. 97 i 99, zrezygnowano ze wskazywania podstawy do dokonywania odliczenia z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz z tytułu wydatków mieszkaniowych. Ponadto w opisie do poz. 97 usunięto wyraz "powszechne". Zmiany te mają na celu uniknięcie sytuacji, w której każdorazowa zmiana przepisów ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (...) regulująca kwestie odliczeń z tych tytułów bądź zmiana przepisów regulujących zasady opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne wymuszać będzie konieczność dokonywania zmiany wzoru zeznania,

3) w części I "Obliczenie należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych", z tych samych powodów co w części H, dotychczasowy opis poz. 103 dotyczącej zmniejszenia z tytułu wpłaty na rzecz organizacji pożytku publicznego - na podstawie art. 14a ustawy, zastąpiono opisem następującej treści: "Kwota 1% zmniejszenia z tytułu wpłaty na rzecz organizacji pożytku publicznego". Ponadto rozszerzono część I poprzez dodanie odrębnych pozycji (105 i 106), w których podatnik wpisze 20% należnego ryczałtu wykazanego w zeznaniu składanym za rok podatkowy objęty zwolnieniem, o którym mowa w art. 21 ust. 6-13 ustawy, oraz rok korzystania z tego zwolnienia (tzw. kredyt podatkowy). W tym celu do poz. 105 dodano przypis nr 10,

4) dodano część J "Informacje o zwolnieniu, o którym mowa w art. 21 ust. 6-13 ustawy" (poz. 107). Zmiana ta związana jest z regulacjami dotyczącymi instytucji tzw. kredytu podatkowego. Wprawdzie regulacje w tym zakresie wprowadzone zostały ustawą z dnia 30 sierpnia 2002 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 169, poz. 1384) i weszły w życie 26 października 2002 r., to jednak, z uwagi na obowiązujące w tym zakresie uregulowania, rok podatkowy 2004 jest pierwszym rokiem, w którym podatnicy mogą korzystać ze zwolnienia. Zwolnienie to dotyczy obliczania i wpłacania w ciągu roku podatkowego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. W związku z powyższym do części K "Obliczenie kwoty ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, do zapłaty/nadpłata" oraz do części L "Kwoty ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, obliczone i wykazane przez podatnika w ewidencji przychodów w poszczególnych miesiącach (kwartałach), a także obliczone przez podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 3 ustawy (po dokonanych odliczeniach)*" dodano przypis nr 11; konsekwencją powyższego jest doprecyzowanie opisów do poz. 109 i 110,

5) uzupełniono treść przypisu oznaczonego nr 8, wskazującego podstawę dokonywania doliczeń, o art. 21 ust. 2a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2004 r. w związku z art. 7 ustawy z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 202, poz. 1958).

Pozostałe zmiany mają charakter redakcyjny lub są związane z przenumerowaniem pozycji.

Załącznikami do zeznania PIT-28 są:

PIT-28/A - informacja o przychodach podatnika z działalności prowadzonej na własne nazwisko oraz z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.

W stosunku do wzoru informacji o przychodach podatnika z działalności prowadzonej na własne nazwisko oraz najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, obowiązującego w 2003 r., wzór formularza PIT-28/A nie zawiera żadnych zmian.

PIT-28/B - informacja o przychodach podatnika z działalności prowadzonej w formie spółki (spółek) osób fizycznych.

W stosunku do wzoru informacji o przychodach podatnika z działalności prowadzonej w formie spółki (spółek) osób fizycznych, obowiązującego w 2003 r., wzór formularza PIT-28/B nie zawiera żadnych zmian.

Załącznikami do zeznania PIT-28 są również formularze PIT/O i PIT/D.

2.2.Karta podatkowa i zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów osób duchownych

PIT-16A - deklaracja o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach roku podatkowego.

Zmiany w stosunku do wzoru deklaracji składanej za 2003 r. polegają wyłącznie na pominięciu w tytule deklaracji, w jej części C oraz w przypisie oznaczonym nr 2, wyrazu "powszechne" użytego w odniesieniu do składki na ubezpieczenie zdrowotne. Zmiany te mają na celu uniknięcie sytuacji, w której każdorazowa zmiana przepisów regulujących zasady opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne wymuszać będzie konieczność dokonywania zmiany wzoru deklaracji.

PET-19A - deklaracja o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej i odliczonej od zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów osób duchownych w poszczególnych kwartałach roku podatkowego.

Zmiany w stosunku do wzoru deklaracji składanej za 2003 r. polegają wyłącznie na pominięciu - analogicznie jak w PIT-16A - w tytule deklaracji, w jej części D oraz w przypisie oznaczonym nr 2, wyrazu "powszechne" użytego w odniesieniu do składki na ubezpieczenie zdrowotne. Podobnie jak w przypadku wzoru formularza PIT-16A, zmiany te mają na celu uniknięcie sytuacji, w której każdorazowa zmiana przepisów regulujących zasady opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne wymuszać będzie konieczność dokonywania zmiany wzoru deklaracji.

II.Organizacja obsługi podatników

W celu zapewnienia właściwej obsługi podatników w trakcie akcji rozliczania podatku dochodowego od osób fizycznych należy stosować następujące zasady i rozwiązania organizacyjne:

1. Należy udostępniać informacje o charakterze organizacyjnym dotyczące funkcjonowania poszczególnych urzędów skarbowych, m.in. przekazywać za pomocą środków masowego przekazu (prasa, radio, Internet), a także wywieszać na tablicach ogłoszeń - w miejscach ogólnie dostępnych i w sposób widoczny - głównie w siedzibach: urzędów skarbowych, urzędów pocztowych, starostw i gmin oraz dużych płatników podatku.

2. W izbach skarbowych i urzędach skarbowych powinny być uruchomione i stałe funkcjonować telefoniczne punkty informacyjne (informację o nich należy podawać w prasie lokalnej).

3. Zorganizowane we wszystkich izbach i urzędach skarbowych punkty obsługi podatnika są zobowiązane:

a) udzielać informacji dotyczących między innymi:

- kryteriów podziału podatników zobowiązanych do składania zeznań na kategorie w zależności od rodzaju formularza zeznania rocznego,

- wyboru odpowiedniego formularza zeznania rocznego oraz załączników,

- tytułów uprawniających do odliczeń od dochodu,

- tytułów uprawniających do odliczeń od podatku,

- dokumentów uprawniających do dokonania odliczeń,

- sposobu wypełniania formularza zeznania rocznego,

- terminów i sposobu złożenia zeznania rocznego,

- terminów i sposobu dokonania wpłaty podatku,

- terminów i sposobu otrzymania zwrotu nadpłaty podatku,

- konsekwencji wiążących się z niezłożeniem lub nieterminowym złożeniem zeznania rocznego lub nieterminowym dokonaniem wpłaty podatku,

b) wydawać formularze zeznań rocznych wraz z załącznikami i objaśnieniami,

c) przyjmować zeznania podatkowe (dotyczy to tylko urzędów skarbowych).

4. Zaleca się publikowanie wzorów formularzy zeznań rocznych wraz z objaśnieniami w prasie lokalnej.

5. Należy zapewnić racjonalną i prawidłową dystrybucję formularzy zeznań.

6. W uzasadnionych wypadkach należy przesyłać druki zeznań pocztą (osobom niepełnosprawnym, chorym itp.).

7. Należy umożliwić dokonanie wpłaty należnego podatku w kasie urzędu skarbowego.

8. Stosownie do lokalnych potrzeb dyrektorzy izb skarbowych powinni w kwietniu 2005 r. oddelegować do urzędów skarbowych niezbędną liczbę pracowników izb skarbowych dla sprawnego przeprowadzenia akcji rozliczenia podatku dochodowego za 2004 r., a naczelnicy urzędów skarbowych dokonać przesunięć pracowników z innych komórek urzędu.

9. Celowe jest tworzenie - za zgodą Ministra Finansów - okresowych punktów obsługi podatnika poza siedzibą urzędu skarbowego (przede wszystkim w siedzibach powiatów, na których terenie nie ma urzędu skarbowego) oraz pełne wykorzystywanie utworzonych stałych punktów obsługi podatników.

10. Szczególną uwagę należy zwrócić na organizację akcji rozliczeń w urzędach skarbowych, które nie mają sal operacyjno-obsługowych.

III.Udostępnianie i upowszechnianie zasad oraz trybu rozliczenia rocznego za pomocą Internetu

1. Na stronie internetowej Ministerstwa Finansów umieszczono zbiory wszystkich formularzy zeznań wraz z objaśnieniami.

2. Na stronach internetowych izby skarbowe powinny umieszczać uzupełniające informacje o trybie i zasadach rozliczenia rocznego PIT oraz o adresach, telefonach, rachunkach bankowych, godzinach pracy i właściwości miejscowej urzędów skarbowych, a także o formach zwrotu nadpłaty z jednoczesnym pouczeniem o konsekwencjach dokonanego wyboru.

IV.Współpraca z płatnikami i organami samorządu terytorialnego

Dyrektorzy izb skarbowych, stosownie do wewnętrznych, lokalnych potrzeb, powinni stosować dodatkowe formy ułatwień, takie jak:

- włączanie w dystrybucję formularzy zeznań podatkowych instytucji pozaresortowych np. urzędów gmin, dużych płatników podatku, oddziałów ZUS, organizacji osób niepełnosprawnych oraz udzielających im pomocy,

- udział pracowników izby bądź urzędów skarbowych w audycjach radiowych, lokalnej telewizji, informacjach i wywiadach prasowych,

- informacje pisemne izby lub urzędów skarbowych w formie ulotek, komunikatów i plakatów opracowywać doraźnie w miarę potrzeb i umieszczać na tablicach informacyjnych - w miejscach ogólnie dostępnych i w sposób widoczny - w siedzibach urzędów skarbowych, organów administracji rządowej, samorządowej, urzędach pocztowych, ZUS.

V.Organizacja czasu pracy w izbach i urzędach skarbowych

1. Z uwagi na to, że w kwietniu 2005 r. należy oczekiwać zwiększonego napływu podatników naczelnicy urzędów skarbowych powinni podjąć działania - stosownie do sytuacji lokalowej i kadrowej - w celu przyjęcia zwiększonej liczby składanych zeznań oraz dokonywanych wpłat podatku.

2. Naczelnicy urzędów skarbowych - w kwietniu 2005 r. stosownie do posiadanego rozeznania o liczbie podatników składających zeznania roczne i dokonujących wpłat podatku - powinni stosownie do potrzeb przedłużać czas pracy w urzędach skarbowych. Informacje o powyższym powinny być podawane w środkach masowego przekazu (prasa, radio, TV) i w widocznym miejscu w urzędzie skarbowym, w szczególności o godzinach pracy kas w urzędach skarbowych lub możliwości dokonania wpłaty na rachunki bankowe urzędów skarbowych.

3. Należy zapewnić podatnikom możliwość złożenia w urzędzie skarbowym zeznania w dniach 30 kwietnia i 2 maja 2005 r.

VI.W pierwszej kolejności należy dokonywać obsługi zeznań rocznych z wykazaną nadpłatą podatku

Proszę Panie i Panów Dyrektorów o ponowne zwrócenie uwagi wszystkim pracownikom pracującym przy obsłudze zeznań rocznych, że zgodnie z art. 76 i art. 77 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1977 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) zwroty nadpłaconych podatków, o ile nie można ich zaliczyć na zaległe i bieżące zobowiązania podatkowe lub na wniosek podatnika na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych, powinny być dokonane w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania rocznego w urzędzie skarbowym.

Zgodnie z art. 77 § 2 w związku z art. 274 lub 274a Ordynacji podatkowej termin zwrotu nadpłaty ulega odpowiedniemu przesunięciu, gdy zwrot nadpłaty nie mógł być dokonany z winy podatnika, a zwłaszcza gdy:

- zeznanie zawierające błędy lub oczywiste omyłki bądź wypełnione niezgodnie z ustalonymi unormowaniami wymagało skorygowania,

- wystąpią wątpliwości co do poprawności złożonego zeznania i konieczne jest wezwanie podatnika w wyznaczonym terminie do udzielenia wyjaśnień lub uzupełnienia zeznania,

- podatnik nie podał lub błędnie podał dane identyfikacyjne lub adres, uniemożliwiając dokonanie zwrotu.

Ustawa - Ordynacja podatkowa w art. 77b § 1 przewiduje, że zwrot nadpłaty następuje w jednej z dwóch form:

- na wskazany rachunek bankowy podatnika, płatnika lub inkasenta obowiązanego do posiadania rachunku bankowego,

- w gotówce, jeżeli podatnik, płatnik lub inkasent nie są obowiązani do posiadania rachunku bankowego, chyba że zażądają zwrotu nadpłaty na rachunek bankowy, jeżeli został podany w zgłoszeniu identyfikacyjnym (aktualizacyjnym) - blok B.6 formularza NIP-3 lub B.5 formularza NIP-1.

Zwrot nadpłaty w gotówce urząd skarbowy może zrealizować w formie przekazu pocztowego lub wypłaty z kasy urzędu skarbowego, a także w kasie banku lub innej instytucji, z którą urząd skarbowy zawarł umowę na świadczenie usług w zakresie obsługi kasowej.

Podatnik, który nie jest obowiązany do posiadania rachunku bankowego, w tym nieprowadzący ksiąg rachunkowych lub podatkowych, ma prawo wyboru formy zwrotu nadpłaty podatku między bezgotówkową a gotówkową. Przed dokonaniem zwrotu nadpłaty przez urząd skarbowy podatnik ma prawo wskazać (pisemnie lub ustnie) wybraną przez siebie formę jej zwrotu (gotówka w kasie lub przekaz pocztowy). Wybór podatnika powinien być respektowany przez urzędy skarbowe.

Proszę zatem Panie i Panów Dyrektorów o przeprowadzenie szerokiej akcji informacyjnej (także w Internecie) o formach zwrotu nadpłaty z jednoczesnym pouczeniem o konsekwencjach dokonanego wyboru, tj. przy:

1)zwrocie przekazem pocztowym - o pomniejszeniu nadpłaty o koszty jej zwrotu,

2)zwrocie na rachunek bankowy - jeżeli w zgłoszeniu NIP nie wskazano numeru rachunku bankowego lub wskazany rachunek jest nieaktualny - o konieczności złożenia informacji na druku NIP o numerze rachunku,

3)zwrocie w kasie urzędu (banku) o konieczności osobistego stawienia się w wyznaczonym przez urząd miejscu i czasie do odbioru nadpłaty.

Zabrania się pracownikom urzędu skarbowego wypłacania należnym podatnikom nadpłat podatku z kasy urzędu skarbowego, nawet jeżeli posiadają formalne i prawidłowe upoważnienie podatnika.

(...)