OR/406-0005/05 - Aktualizowanie danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym po przekroczeniu poziomu obrotu, skutkującym utratą zwolnienia od podatku od towarów i usług

Pytanie podatnika

Podatnik zapytał, czy jest zobowiązany do złożenia wraz ze zgłoszeniem rejestracyjnym na formularzu VAT-R zgłoszenia aktualizacyjnego NIP-1 przewidzianego dla osób fizycznych prowadzących samodzielnie działalność gospodarczą? W ocenie podatnika nie ma on takiego obowiązku, gdyż według przepisów, jako autora osiągającego przychody z majątkowych praw autorskich, obowiązuje go rejestracja w zakresie podatku VAT (a następnie prowadzenie ewidencji sprzedaży i zakupów oraz składanie deklaracji VAT-7) natomiast nie obejmują go inne obowiązki spoczywające na prowadzących działalność gospodarczą przedsiębiorcach (w tym - aktualizacja NIP).

Decyzja

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku, działając na podstawie:

- art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60)

- po rozpatrzeniu zażalenia Pana... wniesionego pismem z dnia 11 kwietnia 2005 r. na postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku nr IE/404-192/05/P/AS z dnia 31 marca 2005 r.

odmawia zmiany albo uchylenia postanowienia organu podatkowego pierwszej instancji.

Uzasadnienie

Pismem z dnia 28 stycznia 2005 r. (uzupełnionym pismem z dnia 2 lutego 2005 r.) Pan... wystąpił do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z wnioskiem o wydanie postanowienia w przedmiocie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

W złożonym wniosku podatnik podniósł, że jako autor uzyskujący wynagrodzenie z umów licencyjnych w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, zwanej dalej ustawą o prawie autorskim (są to umowy, do których wprost stosuje się przepisy ustawy o prawie autorskim - nie są to umowy o dzieło lub umowy, do których stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu) jest podatnikiem VAT ze względu na wykorzystywanie wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Eksploatacja majątkowych praw autorskich do stworzonych przez niego utworów następuje poza stosunkiem pracy. Osiągnięty przez podatnika obrót, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), przekroczył w miesiącu grudniu 2004 r. równowartość 10.000 euro. W konsekwencji powyższego, podatnik stając się podatnikiem VAT miał obowiązek dokonać zgłoszenia rejestracyjnego po przekroczeniu limitu zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym podatnik zadał pytanie, czy jest zobowiązany do złożenia wraz ze zgłoszeniem rejestracyjnym na formularzu VAT-R zgłoszenia aktualizacyjnego NIP-1 przewidzianego dla osób fizycznych prowadzących samodzielnie działalność gospodarczą? W ocenie podatnika nie ma on takiego obowiązku, gdyż według przepisów, jako autora osiągającego przychody z majątkowych praw autorskich, obowiązuje go rejestracja w zakresie podatku VAT (a następnie prowadzenie ewidencji sprzedaży i zakupów oraz składanie deklaracji VAT-7) natomiast nie obejmują go obowiązki spoczywające na prowadzących działalność gospodarczą przedsiębiorcach (NIP-1, prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, PIT-5 itd.). Podatnik dodał ponadto, że zgłoszenie aktualizacyjne NIP-1 przewidziano dla osób fizycznych prowadzących samodzielnie działalność gospodarczą (czyli przedsiębiorców w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz wcześniejszych przepisów regulujących tę materię). Według podatnika, zbliżoną definicję działalności gospodarczej zawiera również ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych. W katalogu źródeł przychodów według tej ustawy przychody z tytułu eksploatacji praw majątkowych stanowią źródło odrębne od przychodów uzyskiwanych z tytułu działalności gospodarczej. Także ustawa o podatku od towarów i usług, na swój własny użytek i znacznie szerzej, określa pojęcie działalności gospodarczej. W ocenie podatnika, nie można "działalności gospodarczej" w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług utożsamiać z pojęciem "działalności gospodarczej" w rozumieniu ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników czy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W uzupełnieniu wniosku podatnik stwierdził, iż w obrocie prawnym funkcjonują co najmniej cztery definicje działalności gospodarczej, tj.:

- określona w art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004 r. Nr 173, poz. 1807),

- określona w art. 3 pkt 9 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60),

- określona w art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.),

- określona w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.),

i jego zdaniem tylko dwie z wyżej przywołanych definicji mogą mieć zastosowanie do rozważanej w tej sprawie kwestii tj. obowiązku złożenia NIP-1, mianowicie - definicja użyta w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej oraz definicja zawarta w Ordynacji podatkowej. Podatnik uważa, że do tego celu należy posłużyć się definicją zawartą w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej a nie tą zawarta w Ordynacji podatkowej, jednakże gdyby nawet uznać, że ustawa o zasadach ewidencji w zakresie definicji działalności gospodarczej odsyła do stosowania przepisów Ordynacji podatkowej to nie ma to wpływu na jego status jako podatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.

Postanowieniem nr IE/404-192/05/P/AS z dnia 31 marca 2005 r. Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku uznał, że stanowisko przedstawione we wniosku podatnika jest nieprawidłowe w odniesieniu do opisanego w nim stanu faktycznego.

Podatnik, korzystając z przysługującego mu prawa, pismem z dnia 11 kwietnia 2005 r. wniósł zażalenie na ww. postanowienie, podnosząc:

- błędne uznanie przez organ podatkowy, że wykonywana przez Niego, jako podatnika, działalność polegająca na wykorzystywaniu wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych wyczerpuje przesłanki działalności gospodarczej określone przepisami Ordynacji podatkowej i ustawy o swobodzie działalności gospodarczej,

- błędne uznanie przez organ podatkowy, ze na potrzeby ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników stosuje się definicję działalności gospodarczej zawartą w Ordynacji podatkowej,

- błędne uznanie przez organ podatkowy w świetle wyżej wskazanych zapatrywań, że ciąży na Nim obowiązek złożenia zgłoszenia aktualizacyjnego na formularzu NIP-1.

Dyrektor Izby Skarbowej, po rozpatrzeniu zarzutów zawartych w ww. zażaleniu uznał, że zażalenie wniesione przez podatnika nie zasługuje na uwzględnienie.

Przepis art. 1 i art. 2 ust. 1 ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników określa zasady ewidencji podatników, płatników podatków, a także płatników składek na ubezpieczenie społeczne oraz ubezpieczenia zdrowotne, zasady i tryb nadawania numerów identyfikacji podatkowej oraz zasady posługiwania się tymi numerami, wskazując jednocześnie, że osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu oraz otrzymują numery identyfikacji podatkowej, zwane dalej "NIP". W tym miejscu należy zauważyć, że w niniejszej sprawie podatnik posiada już numer identyfikacji podatkowej NIP... nadany mu decyzją Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z dnia 09 lipca 1996 r.

W dniu 13 grudnia 2004 r. - ze względu na wykorzystywanie wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych i przekroczenie w przypadku sprzedaży opodatkowanej równowartości 10.000 euro - podatnik złożył zgłoszenie rejestracyjne, o którym mowa w art. 96 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, ww. zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku VAT było niezależne od dokonanego już wcześniej - w dniu 22 marca 1996 r. zgłoszenia identyfikacyjnego na formularzu NIP-3.

Zgodnie z art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. W art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług ustawodawca zawarł definicję podatnika podatku od towarów i usług, czyniąc nim osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 ww. art., bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W tym przypadku, działalność gospodarczą ustawodawca określił jako obejmującą wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza w ww. rozumieniu obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Ustawa o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników nie zawiera własnej definicji działalności gospodarczej. Należy jednak zauważyć, że - stosownie do art. 3 pkt 9 Ordynacji podatkowej (której przepisy stosuje się do spraw z zakresu prawa podatkowego innych niż wymienione w jej art. 2 § 1 pkt 1, należących do właściwości organów podatkowych) - pod pojęciem działalności gospodarczej rozumie się każdą działalność zarobkową w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, w tym wykonywanie wolnego zawodu, a także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonującej taką działalność - do przedsiębiorców. Sprawami za zakresu prawa podatkowego są wszystkie sprawy, dla których materialno-prawna podstawa rozstrzygnięcia zawarta jest w przepisach prawa podatkowego, rozumianych jako przepisy ustaw podatkowych oraz przepisy wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych. Przez ww. ustawy podatkowe rozumie się nie tylko ustawy dotyczące podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe, ale także ustawy regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich (art. 3 pkt 1 i 2 Ordynacji podatkowej).Ustawa o ewidencji i identyfikacji podatników i płatników jest jednym z aktów normatywnych tworzących system prawa podatkowego, bowiem wyczerpuje przesłanki określone w art. 3 pkt 1 Ordynacji podatkowej. Innymi słowy, dla celów realizacji obowiązków wynikających z ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, w tym zwłaszcza aktualizowania danych objętych zgłoszeniem rejestracyjnym należy stosować definicję działalności gospodarczej zawartą w przepisie art. 3 pkt 9 Ordynacji podatkowej. Dodatkowo należy wskazać, że w niniejszej sprawie wykorzystywanie przez podatnika wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych wyczerpało także znamiona działalności gospodarczej określone w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

Reasumując, w pismach z dnia 28 stycznia 2005 r. oraz 2 lutego 2005 r. podatnik zauważył, ze utrata zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z przekroczeniem w przypadku sprzedaży opodatkowanej równowartości 10.000 euro zaskutkowała zakwalifikowaniem go do kręgu podatników podatku VAT i nałożyła obowiązek dokonania zgłoszenia rejestracyjnego na formularzu VAT-R. Niezależnie od powyższego, przepis art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników nakłada na podatników obowiązek aktualizowania danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym poprzez dokonanie zgłoszenia aktualizacyjnego skierowanego do właściwego naczelnika urzędu skarbowego określonego w art. 4 ww. ustawy. Podatnicy wymienieni w art. 6 ust. 1 ww. ustawy (w tym - podatnicy podatku od towarów i usług) mają obowiązek dokonać zgłoszenia aktualizacyjnego nie później niż w terminie 14 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych. Do aktualizacji danych osób fizycznych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym stosuje się wzory formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych określone rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 14 listopada 2003 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 202, poz. 1959), tj.: formularz NIP-1 (przeznaczony dla osób fizycznych prowadzących samodzielnie działalność gospodarczą, z wyjątkiem wykonujących działalność wyłącznie w formie uczestniczenia w spółkach cywilnych, jawnych, partnerskich, komandytowych lub komandytowo-akcyjnych) oraz formularz NIP-3 (przeznaczony dla osób fizycznych: nie prowadzących w ogóle działalności gospodarczej; wspólników spółek cywilnych, jawnych, partnerskich, komandytowo-akcyjnych, jeżeli poza uczestnictwem w tych spółkach nie prowadzą innej działalności gospodarczej; płatników podatku dochodowego od osób fizycznych oraz płatników składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, jeżeli nie są podatnikami). W niniejszym przypadku, dla potrzeb realizacji ww. obowiązku (tj. aktualizacji danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym) podatnik powinien zastosować - z uwagi na opisany powyżej stan faktycznym i prawny - formularz zgłoszenia aktualizacyjnego NIP-1.

Pouczenie - niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obwiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia i nie jest wiążąca dla wnioskodawcy.

Mając na względzie powyższe Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku postanowił jak w sentencji.