OPM/436/08/2005 - Zawarcie umowy spółki

Pytanie podatnika

Czy założenie spółki cywilnej będącej podatnikiem podatku od towarów i usług przez małżonków prowadzących dotychczas działalność gospodarczą na imię obojga "małżonków" i wniesienie na pokrycie udziałów w nowopowstałej spółce wkładu w postaci dotychczasowego przedsiębiorstwa - spółki małżeńskiej skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego na gruncie Ustawy i w jakiej wysokości?

Postanowienie

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Wejherowie, działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 zm. Dz. U. Nr 86, poz. 732, Dz. U. Nr 85, poz. 727, zm. przen. z 2004 r. Dz. U. Nr 93, poz. 894, zm. z 2005 r. Nr 143, poz. 1199, zm. wyn. z M. P. z 2005 r. Nr 49 poz. 671, zm. wyn. z M. P. z 2005 r. Nr 49 poz. 672), po rozpatrzeniu wniosku (imiona i nazwisko podatników oraz adres zamieszkania) o udzielenie pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, tj. przepisów Ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399 z późn. zm.) zwanej dalej Ustawą w odniesieniu do wysokości podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy spółki cywilnej

stwierdza, że:

stanowisko przedstawione we wniosku jest prawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

Uzasadnienie

W niniejszej sprawie przedmiotem rozważań jest czy założenie spółki cywilnej będącej podatnikiem podatku od towarów i usług przez małżonków prowadzących dotychczas działalność gospodarczą na imię obojga "małżonków" i wniesienie na pokrycie udziałów w nowopowstałej spółce wkładu w postaci dotychczasowego przedsiębiorstwa - spółki małżeńskiej skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego na gruncie Ustawy i w jakiej wysokości. Zdaniem podatników wyrażonym w piśmie z dnia (wpływ do organu podatkowego), majątek "spółki małżeńskiej" stanowiący wkład do spółki cywilnej powinien być opodatkowany jako różnica pomiędzy aktywami i pasywami przy zastosowaniu stawki podatku 0,5 %. W niniejszej sprawie różnica ta stanowi kwotę.

W ocenie organu podatkowego stanowisko przedstawione przez wnioskodawcę jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k Ustawy podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy spółki (akty założycielskie). Obowiązek podatkowy z tego tytułu (art. 3 ust. 1 pkt 1 Ustawy), powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, tj. zawarcia umowy spółki i ciąży solidarnie, zgodnie z art. 5 ust. 1 Ustawy na stronach czynności. Podstawę opodatkowania stanowi natomiast wartość wkładów wniesionych do majątku spółki (art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. a Ustawy).

Podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego (art. 10 ust. 1 Ustawy; § 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 grudnia 2000 r. w sprawie szczegółowych zasad poboru podatku od czynności cywilnoprawnych Dz. U. z 2000 r. Nr 108, poz. 1153 z późn. zm.).

Istotą spółki cywilnej jest dążenie wspólników do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego poprzez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów (art. 860 § 1 Kodeksu Cywilnego).

Art. 6 ust. 1 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004 r. Nr 173, poz. 1807) wprowadza zasadę mówiącą, że podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa. Swoboda działalności gospodarczej oznacza także wolny wybór przez przedsiębiorcę formy funkcjonowania.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż małżonkowie w ramach zagwarantowanej swobody zamierzają dotychczasową działalność gospodarczą prowadzić w formie spółki cywilnej. Wkład do majątku nowopowstającej spółki stanowić będzie różnica pomiędzy aktywami i pasywami dotychczas działającej "spółki małżeńskiej" która stanowi kwotę. Jak wykazano powyżej istotę spółki cywilnej regulują określone przepisy Kodeksu cywilnego i dla jej funkcjonowania zgodnie z art. 860 Kodeksu cywilnego niezbędne jest zawarcie umowy przez wspólników. Zawarcie umowy spółki (w tym cywilnej) jest natomiast samodzielnym zdarzeniem prawnym, objętym zakresem przedmiotowym ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Powyższa analiza dowodzi więc jednoznacznie, iż rozważane w zapytaniu przekształcenie firmy małżeńskiej w spółkę cywilną znajdzie odzwierciedlenie w powstaniu obowiązku podatkowego z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych.

Podatnicy decydując się na zmianę formy prawnej prowadzonej działalności gospodarczej muszą uwzględnić wszelkie konsekwencje prawne i podatkowe swojej decyzji, co w omawianej sprawie oznaczać będzie między innymi przyjęcie za podstawę opodatkowania wartości wkładów wniesionych do spółki i naliczenie podatku z uwzględnieniem stawki wynikającej z art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy z 09.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W art. 2 pkt 4 Ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ustawodawca zawarł normę kolizyjną, która wyłącza zastosowanie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku czynności cywilnoprawnej gdy przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności na podstawie odrębnych przepisów jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona od tego podatku. Zgodnie z art. 5 ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu tym podatkiem podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terenie kraju, eksport towarów, import towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terenie kraju, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Zawarcie umowy spółki tu spółki cywilnej nie jest objęte zakresem przedmiotowym ustawy o podatku od towarów i usług zatem nie rodzi obowiązku podatkowego z tego tytułu. W związku z powyższym norma kolizyjna wynikająca z art. 2 pkt 4 Ustawy nie ma w niniejszej sprawie zastosowania.