OD/4117-0001/05/Z - Zwolnienie z podatku dochodowego od osób fizycznych przychodu uzyskanego przez małżonków z tytułu sprzedaży domu.

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 28.11.2005 r., na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Słupsku Nr PI/3/415-52/05 z dnia 17.11.2005 r. dotyczące udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego w sprawie zryczałtowanego podatku dochodowego z tytułu sprzedaży nieruchomości - uznając, że zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie utrzymuje się w mocy postanowienie organu pierwszej instancji.

Podatnicy pismem z dnia 17.08.2005 r. zwrócili się do Naczelnika Urzędu Skarbowego o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie zwolnienia od podatku przychodu uzyskanego przez małżonków z tytułu sprzedaży domu (nieruchomości), w przypadku gdy przychód ten wykorzystany zostanie tylko przez jednego z małżonków.

Zdaniem podatników wydatkowanie całego przychodu przez jednego z małżonków po zniesieniu wspólności majątkowej małżeńskiej będzie podlegało zwolnieniu, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Postanowieniem z dnia 17.11.2005 r. Nr PI/3/415-52/05 Naczelnik Urzędu Skarbowego w Słupsku stwierdził w sentencji, że stanowisko podatnika przedstawione w przedmiotowym wniosku jest nieprawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

W uzasadnieniu postanowienia organ podatkowy, powołując się na treść art. 6 ust. 1, art. 10 ust. 1 pkt 8, art. 21 ust. 1 pkt 32 oraz art. 21 ust. 16 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) stwierdził, iż opodatkowanie dochodu małżonków ze sprzedaży wspólnej nieruchomości odbywa się odrębnie wobec każdego z nich, przyjmując że ich udziały w dochodzie są równe, co oznacza że obowiązek podatkowy z tytułu tego przychodu obciąża każdego z małżonków z osobna. Złożenie przez małżonków oświadczenia o zamiarze wydatkowania przychodu z odpłatnego zbycia prawa majątkowego na cele mieszkaniowe oznacza wydatkowanie tego przychodu, w części przypadającej na każdego z nich, bowiem warunek zwolnienia od podatku dochodowego odnosi się do każdego z małżonków z osobna. Wydatkowanie wyłącznie przez jednego z małżonków przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości stanowiącej własność małżonków spowoduje, że na drugim małżonku ciążyć będzie obowiązek zapłaty zryczałtowanego podatku dochodowego w wys. 10% od połowy kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości, gdyż nie zostanie on wydatkowany na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podatnik, nie zgadzając się ze stanowiskiem zawartym w postanowieniu, wniósł zażalenie z dnia 28.11.2005 r. od powyższego postanowienia, wnosząc o jego uchylenie.

W treści zażalenia podatnik stwierdza, że organ nie odniósł się do wszystkich argumentów, co miało znaczenie dla dokonanego rozstrzygnięcia. Podnosi, że ulga w podatku dochodowym z tytułu sprzedaży nieruchomości ma charakter przedmiotowy, a nie podmiotowy. Przedmiotem opodatkowania są środki uzyskane z tytułu sprzedaży, gdy zostaną wykorzystane na cele mieszkaniowe, nie jest natomiast opodatkowany sam fakt sprzedaży. Argument ten nie został uwzględniony przez organ pierwszej instancji. Ponadto, jak podnosi strona, organ podatkowy w zaskarżonym postanowieniu przedstawił jedynie brzmienie obowiązujących przepisów, nie odnosząc się do dokonanej przez podatników interpretacji.

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku po rozpatrzeniu zażalenia stwierdza, co następuje:

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż małżonkowie byli współwłaścicielami domu na zasadach współwłasności majątkowej małżeńskiej, który następnie został sprzedany. Po sprzedaży nieruchomości Podatnicy złożyli w urzędzie oświadczenie, iż środki pieniężne uzyskane ze sprzedaży domu w całości wydatkują na cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto, małżonkowie zamierzają wyłączyć obowiązującą ich wspólność majątkową, nie rozstrzygając sprawy dotychczas posiadanego majątku. Po tej dacie, cały przychód uzyskany ze sprzedaży domu zostanie przeznaczony na cele, o których mowa w ww. artykule tylko przez jednego z małżonków.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) źródłem przychodów podlegającym opodatkowaniu jest odpłatne zbycie nieruchomości przed upływem 5-ciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości na podstawie art. 28 cyt. wyżej ustawy nie łączy się z dochodami z innych źródeł, a podatek od tego dochodu ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% uzyskanego przychodu. Podatek ten jest płatny bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania sprzedaży, chyba że podatnik w tym terminie złoży oświadczenie, że przychód uzyskany ze sprzedaży wyda na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a i lit. e ww. ustawy, tj. na nabycie, nie później niż w okresie 2 lat od dnia sprzedaży budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, gruntu albo prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego, lub na nabycie wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowej: prawa do jednorodzinnego domu mieszkalnego, prawa do lokalu mieszkalnego w małym domu mieszkalnym oraz na budowę, rozbudowę albo remont lub modernizację własnego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego oraz na spłatę kredytu lub pożyczki, a także odsetek od kredytu lub pożyczki zaciągniętych na ww. cele, w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, w tym również na spłatę kredytu lub pożyczki oraz odsetek od tego kredytu lub pożyczki zaciągniętych przed dniem uzyskania tych przychodów.

W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich dochodów.

Powołany przepis ustawy ma zastosowanie także w odniesieniu do uzyskanego przez małżonków przychodu ze sprzedaży praw majątkowych wchodzących w skład ich majątku dorobkowego, co do których każdy ze współmałżonków jest współwłaścicielem na zasadach współwłasności łącznej.

Zatem opodatkowanie dochodu małżonków ze sprzedaży wspólnej nieruchomości odbywa się odrębnie wobec każdego z nich, przyjmując że ich udziały w dochodzie są równe, co oznacza że obowiązek podatkowy z tytułu tego przychodu obciąża każdego z małżonków z osobna.

Złożenie przez małżonków oświadczenia o zamiarze wydatkowania uzyskanego przychodu na cele mieszkaniowe, a więc na cele, których realizacja skutkuje zwolnieniem tego przychodu od podatku oznacza, iż przychód uzyskany ze sprzedaży stanowi nadal majątek dorobkowy małżonków. Warunek wydatkowania tego przychodu jako warunek zwolnienia od podatku dochodowego, odnosi się do każdego z małżonków osobno.

Jak wynika z powyższych przepisów, mimo generalnej zasady, że sprzedaż nieruchomości jest źródłem przychodów podlegającym opodatkowaniu, w ustawie przewidziano szereg zwolnień przedmiotowych, po spełnieniu przez podatnika określonych warunków.

Nie ulega wątpliwości, że omawiane zwolnienie jest zwolnieniem przedmiotowym, na co wskazuje również umieszczenie przez ustawodawcę art. 21 w Rozdziale 3 cyt. ustawy - Zwolnienia przedmiotowe.

Obejmuje ono zwolnienie z opodatkowania niektórych rodzajów przychodów uzyskiwanych przez podatników, w tym przypadku przychodu ze sprzedaży nieruchomości, gdy przychód wydany zostanie na cele mieszkaniowe i będą spełnione określone warunki zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 32 cyt. ustawy warunki.

Zwolnienie to dotyczy jednak konkretnej osoby fizycznej, która jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 1 cyt. ustawy.

Przedmiotem zwolnienia jest więc przychód każdego z małżonków z osobna, jako że obydwoje są podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zwolnienie od podatku każdego z małżonków uzależnione jest od tego, czy każdy z nich wydatkował uzyskany przychód na wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 32 cele mieszkaniowe.

Reasumując należy stwierdzić, że wydatkowanie na cele mieszkaniowe przychodu ze sprzedaży domu (nieruchomości) w całości przez jednego z małżonków w przedstawionym stanie faktycznym nie daje podstaw do zwolnienia od podatku dochodowego drugiego małżonka. Drugi małżonek bowiem, uzyskanego przychodu nie wydatkował, i w związku z tym podlega 10% zryczałtowanemu podatkowi dochodowemu od połowy kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości.

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku wyjaśnia, że w myśl art. 14b § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacja, o której mowa w art. 14a § 1 jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy i może zostać zmieniona lub uchylona wyłącznie w drodze decyzji w trybie określonym w art. 14b § 5 ww. ustawy.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny i prawny, należało orzec jak w sentencji.