Obowiązek stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych przez fundacje oraz stowarzyszenia – stosowanie ustawy Pzp na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 3 oraz art. 3 ust. 1 pkt 5.

I. Dokonując analizy sytuacji prawnej fundacji oraz stowarzyszeń jako zamawiających na gruncie ustawy - Prawo zamówień publicznych (dalej zwanej: "Pzp"), należy wskazać, iż art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp nakłada obowiązek jej stosowania również przez osoby prawne utworzone w szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym, nie mających charakteru handlowego ani przemysłowego. Warunkiem uznania wskazanych podmiotów za zamawiających, o których mowa w ustawie Pzp jest stwierdzenie, iż jednostki sektora finansów publicznych bądź inne państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, pojedynczo lub wspólnie, bezpośrednio lub pośrednio przez inny podmiot: finansują je w ponad 50%, bądź posiadają ponad połowę udziałów lub akcji, bądź sprawują nadzór nad organem zarządzającym, bądź mają prawo do powoływania ponad połowy składu organy nadzorczego lub zarządzającego tego podmiotu.

Grupa podmiotów wskazanych w art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp odpowiada na gruncie dyrektywy 2004/18/WE (Dz. U. UE z 30 kwietnia 2004 r. L 134/114) kategorii "podmiotów prawa publicznego" Stosownie do treści art. 1 ust. 9 dyrektywy 2004/18/WE pod pojęciem "podmiotu prawa publicznego" należy rozumieć każdy podmiot, który:

- ustanowiony został w szczególnym celu zaspokajania potrzeb w interesie ogólnym, które nie mają charakteru przemysłowego ani handlowego;

- posiada osobowość prawną, oraz

- spełnia co najmniej jeden z trzech poniższych warunków:

Obowiązek stosowania ustawy Pzp na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp, w pierwszej kolejności wymaga ustalenia charakteru prowadzonej przez dany podmiot działalności tj. ustalenia okoliczności zaspokajania przez tę działalność potrzeb o charakterze ogólnym, które nie mają charakteru przemysłowego ani handlowego. Z uwagi na wspólnotowe pochodzenie pojęcia "podmiotu prawa publicznego", w celu charakterystyki zamawiających odpowiadających temu pojęciu na gruncie prawa polskiego - w art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp, zasadnym jest odwołanie się do dorobku orzeczniczego Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. W orzecznictwie ETS przyjmuje się, iż z potrzebami o charakterze ogólnym mamy do czynienia w przypadku, gdy z przyczyn związanych z interesem ogólnym, państwo zdecydowało się świadczyć usługi, których celem jest zaspokojenie tych potrzeb, albo zachować na ich świadczenie decydujący wpływ, których zaspokajanie jest ściśle związane z instytucjonalną działalnością państwa, powinno służyć społeczeństwu jako całości i dlatego leży w interesie ogólnospołecznym 1 . W tych okolicznościach nie jest ważna forma organizacyjno - prawna, za pomocą której zaspokajane są te potrzeby, a pojęciem tym zostaną objęte zasadniczo wszelkie zadania ze swej istoty uważane za służące dobru publicznemu. Innymi słowy przez działalność o charakterze powszechnym (ogólnym) w celu zaspokajania potrzeb nie mających charakteru handlowego ani przemysłowego należy rozumieć, działalność, która nie jest wykonywana w celu zaspokojenia pojedynczej, prywatnej potrzeby, ale potrzeb powszechnych (ogólnych). Wśród potrzeb o charakterze powszechnym znajdują się takie, które mają charakter potrzeb zbiorowych, a ich zaspokojenie następuje w drodze świadczenia usług powszechnych poprzez bieżące i nieprzerwane świadczenie tych usług dla ogółu społeczeństwa.

Zaspokajaniu wskazanych wyżej potrzeb niewątpliwie służy działalność o charakterze użyteczności publicznej. Zadania te należy rozumieć możliwie najszerzej i winny one być utożsamiane z zadaniami publicznymi, których realizacja ciąży na administracji rządowej i samorządowej 2 . Do zadań tych należy m.in. zaspokajanie potrzeb zbiorowych społeczeństwa. Do zadań takich należy zaopatrywanie ludności w wodę, energię elektryczną, gazową i cieplną, utrzymanie dróg i komunikacji, rozwój nauki, zapewnienie oświaty, opieki zdrowotnej i pomocy społecznej, realizacja różnego rodzaju potrzeb kulturalnych. W celu ustalenia, czy dany podmiot został utworzony w szczególnym celu zaspokajania potrzeb w interesie ogólnym, które nie mają charakteru przemysłowego ani handlowego, należy dokonać oceny wszystkich istotnych czynników prawnych i faktycznych; okoliczności towarzyszących jego powstaniu oraz warunków, na jakich aktualnie wykonuje swoje zadania, biorąc w szczególności pod uwagę niezarobkowy cel działalności, fakt nieponoszenia ryzyka związanego z jej prowadzeniem oraz ewentualne finansowanie ze środków publicznych 3 . Pojęcie "podmiotu prawa publicznego" i jego odpowiednika w prawie polskim, powinny być interpretowane w sposób funkcjonalny 4 . Dla oceny czy dany podmiot spełnia warunek określony w definicji, decydujące jest jaką działalność prowadzi w chwili obecnej, a nie fakt że pierwotnie podmiot ten nie był utworzony w celu zaspakajania potrzeb o charakterze ogólnym, ale zaczął taką działalność prowadzić później 5 . Nie można się przy tym ograniczyć się wyłącznie do analizy formalnoprawnej. Zgodnie z podejściem funkcjonalnym istotne są okoliczności faktyczne, a nie wyłącznie prawne. Posiadanie statusu "podmiotu prawa publicznego" nie jest uzależnione od procentowego znaczenia, w ramach całej działalności danego podmiotu, zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym. Nie jest istotne, czy obok działalności w interesie ogólnym taki podmiot ma możliwość prowadzenia działalności o innym charakterze.

Na gruncie polskiego porządku prawnego, przesłanka utworzenia w szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym nie mających charakteru przemysłowego ani handlowego realizuje się w szczególności w przypadku podmiotów będących organizacjami pożytku publicznego w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. - o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (Dz. U. z 2003 r. Nr 96, poz. 873 z późn. zm.). Stosownie do brzmienia art. 20 tejże ustawy, organizacją pożytku publicznego może być organizacja pozarządowa oraz podmiot, o którym mowa w art. 3 ust. 3 niniejszej ustawy, jeżeli łącznie spełniają warunki, o których mowa w pkt 1-7 tego przepisu, w tym m.in. prowadzą działalność statutową na rzecz ogółu społeczności lub określonej grupy podmiotów, pod warunkiem, że grupa ta jest wyodrębniona za względu na szczególnie trudną sytuację życiową lub materialną w stosunku do społeczeństwa, a działalność ta z zastrzeżeniem pkt 3 jest wyłączną statutową działalnością organizacji pozarządowej i dotyczy realizacji zadań publicznych na rzecz ogółu społeczności lub grupy podmiotów, o której mowa wyżej w sferze działalności wskazanej w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego, w tym m.in. w zakresie pomocy społecznej, działalności na rzecz osób niepełnosprawnych, działalności wspomagającej rozwój gospodarczy rozwój techniki, wynalazczości i innowacyjności, rozpowszechnianie i wdrażanie nowych rozwiązań technicznych w praktyce gospodarczej, działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych, nauki, szkolnictwa wyższego, edukacji, oświaty i wychowania. Należy podkreślić, iż organizacje pożytku publicznego powołane są wyłącznie do realizowania celów społecznie użytecznych na rzecz ogółu społeczności lub określonej grupy podmiotów 6 . Dodatkowo należy wskazać, że przepisy prawa przewidują, że organizacje pożytku publicznego, w celu realizacji określonych zadań mogą otrzymywać dotacje pochodzące z budżetu państwa bądź z budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Zgodnie z art. 112 ust. 1 pkt 7 oraz art. 221 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. - o finansach publicznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.) odpowiednio w budżecie państwa oraz budżecie jednostki samorządu terytorialnego mogą być zabezpieczane sumy na dotacje przeznaczone m.in. dla stowarzyszeń posiadających status organizacji pożytku publicznego. Dotacje pochodzące z budżetu państwa mogą być przekazywane w celu finansowania bądź dofinansowania zadań zleconych im do realizacji, a które znajdują się zasadniczo w sferze działań państwa. Natomiast, jeśli chodzi o dotacje pochodzące od jednostek samorządu terytorialnego, to zgodnie z treścią art. 221 ust. 1 ustawy o finansach publicznych podmioty niezaliczane do sektora finansów publicznych i niedziałające w celu osiągnięcia zysku mogą otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje wyłącznie na cele publiczne związane z realizacją zadań tej jednostki, a także na dofinansowanie inwestycji związanych z realizacją tych zadań. Zatem przyznanie środków finansowych w postaci dotacji pochodzących z budżetu państwa lub jednostki samorządu terytorialnego uzależnione jest od przeznaczenia ich wyłącznie na cele wskazane w ustawie - tj. wyłącznie na cele publiczne. Jeżeli zatem określona instytucja otrzymuje ww. środku finansowe to należy wnosić, iż jest zobowiązana do prowadzenia działalności o charakterze społecznie użytecznym - publicznym.

Działalność na rzecz pożytku publicznego w sensie prawnym oznacza działalność społecznie użyteczną, prowadzoną przez organizacje pozarządowe w sferze realizacji zadań publicznych, z zasady nie mającą charakteru indywidualnego. Zatem, instytucja będąca organizacją pożytku publicznego z racji swojego statusu wypełnia zadania o charakterze publicznym na rzecz ogółu społeczeństwa bądź określonej, szczególnej jego grupy. Rola takiej instytucji szczególnie wyraźnie przedstawia się w okolicznościach, gdy otrzymuje na realizację tych zadań środki publiczne, które jak już wspomniano przeznaczone mogą być wyłącznie na realizację zadań o takim właśnie charakterze. Jednocześnie, uzasadnione jest stwierdzenie, iż działania o charakterze publicznym są co do zasady działaniami powszechnymi. Podmioty realizujące te zadania zasadniczo nie decydują, w oparciu o subiektywne przesłanki, kto zostanie beneficjentem ich pomocy, są zobowiązane do prowadzenia działalności, której efekty wywierają wpływ na wszystkie osoby, na rzecz, których działają. W tym kontekście należy raz jeszcze podkreślić, iż warunkiem koniecznym dla uznania powszechności określonych działań nie musi być okoliczność, iż są one skierowane do całego społeczeństwa, wystarczające jest, aby określone świadczenia skierowane były do osób spełniających określone generalne warunki. Słowa "powszechny" użytego w art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp nie należy interpretować jako dostępny dla wszystkich, acz w znaczeniu "dotyczący wielu", "dostępny dla wielu" czy też dla tych, którzy spełniają warunki określone w odpowiedniej rangi przepisach 7 .

Pod pojęciem finansowania określonego podmiotu w ponad 50% przez jednostki sektora finansów publicznych oraz przez inne państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej w rozumieniu przepisów ustawy, a także przez inne podmioty prawa publicznego, należy rozumieć przypadki przekazywania środków finansowych danej instytucji na jej ogólne funkcjonowanie, co powoduje powstanie stosunku bliskiej zależności lub podporządkowania beneficjenta podmiotom publicznym. Finansowanie, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp nie może być utożsamiane z przekazywaniem środków w zamian za konkretne świadczenie do jakiego zobowiązuje się beneficjent na podstawie np. umowy o wykonywanie zadań publicznych. Stosownie do treści art. 11 ust. 2 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, zlecenie zadań publicznych instytucji pozarządowej odbywa się po przeprowadzeniu otwartego konkursu ofert, i może przybrać formę powierzenia lub wspierania wykonywania zadań publicznych, wraz z udzieleniem dotacji na finansowanie ich realizacji (art. 5 ust. 4 pkt 1 i 2).

Kwestia finansowania zamówienia w przeważającej części przez podmioty publiczne w kontekście przywołanej wyżej definicji podmiotu prawa publicznego była przedmiotem rozstrzygnięcia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z wyroku z dnia 3 października 2000 r. w sprawie C- 380/98 z udziałem Uniwersytetu w Cambridge. Trybunał wskazał przede wszystkim, że finansowanie podmiotu publicznego, o którym mowa przy definiowaniu pojęcia podmiotu prawa publicznego ma odzwierciedlać bliską zależność pomiędzy tym podmiotem, a instytucjami publicznymi lub państwem. Nie każde świadczenie pieniężne na rzecz takiego podmiotu, poniesione przez instytucje publiczne, stwarza ten specyficzny typ więzi, podporządkowania lub zależności, stąd jako finansowanie ze środków publicznych w znaczeniu tego przepisu mogą być rozumiane jedynie takie płatności, które mają na celu finansowanie lub wsparcie działalności tego podmiotu, bez odniesienia do jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego z jego strony. Do takich świadczeń mogą należeć granty na wsparcie badań naukowych w sytuacji, gdy środki finansowe są przekazywane instytucji zajmującej się takimi badaniami. Natomiast, przez finansowanie podmiotu nie może być rozumiane przekazywanie środków przez instytucje publiczne w zamian za wynikające z umowy świadczenie, jak przeprowadzanie określonych umową prac badawczych, konsultacji naukowych, czy w zamian za zorganizowanie seminariów lub konferencji. A zatem, poprzez finansowanie podmiotu nie mogą być rozumiane takie przepływy finansowe, które wynikają z interesu ekonomicznego podmiotu publicznego w realizacji określonego świadczenia przez podmiot trzeci. Rodzaj zależności, która powstaje między podmiotami jest analogiczny jak przy normalnych stosunkach handlowych, w których warunki umowy ustalane są przez strony. Jak wskazał ETS, w celu ustalenia właściwego procentowego udziału publicznego finansowania danego podmiotu, powinien być brany pod uwagę cały dochód uzyskiwany przez ten podmiot, włączając w to dochód z działalności komercyjnej. Ustalenie takie w odniesieniu do danego podmiotu powinno następować corocznie na podstawie danych dostępnych na początku roku budżetowego. Zaś zmiany w strukturze finansowania podmiotu nie mają wpływu na wszczęte i prowadzone postępowania w sprawach zamówień publicznych, które podlegają dyrektywom, do czasu ich zakończenia. Natomiast w wyroku z dnia 13 grudnia 2007 r. w sprawie C - 337/06, ETS wskazał, iż brak świadczenia wzajemnego na rzecz państwa ze strony nadawcy publicznego, wynika z faktu, iż finansowanie służy wyrównaniu ciężarów powstałych w związku z wykonywaniem misji publicznej na rzecz państwa, polegającej na zapewnianiu społeczeństwu dostępu do informacji audiowizualnych w sposób pluralistyczny i obiektywny. W tych okolicznościach nadawcy, zdaniem Trybunału nie różnią się od innych służb publicznych, które otrzymują od państwa subwencję za wykonanie zadania leżącego w interesie publicznym. Nie każdy przypadek przekazywania środków publicznych danej instytucji przez państwo (jednostki samorządu terytorialnego) można zatem uznać za finansowanie podmiotu w rozumieniu tego przepisu. Nie mamy do czynienia z finansowaniem danego podmiotu (fundacji, stowarzyszenia), gdy środki publiczne przekazywane są temu podmiotowi na sfinansowanie lub współfinansowanie konkretnych projektów czy własnych zamierzeń inwestycyjnych, ale pozostających w sferze zainteresowań podmiotów publicznych. Jeżeli zatem środki finansowe przekazywane przez instytucje publiczne przekraczają nawet 50% wszystkich dochodów podmiotu, ale są one przekazywane w zamian za konkretne świadczenia, których realizacją jest zainteresowany podmiot publiczny (państwo), w takich okolicznościach nie zostaje spełniona przesłanka o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3 lit. a) ustawy Pzp. Odnośnie przesłanki, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3 lit. c) ustawy Pzp tj. sprawowania nadzoru nad organem zarządzającym, należy wskazać, iż przesłankę tę należy oceniać z zastosowaniem kryterium możliwości wywierania wpływu na decyzje zamawiającego przy użyciu określonych środków oddziaływania przysługujących innym zamawiającym, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1-3 ustawy Pzp. Mając powyższe na uwadze należy wskazać, iż nie wystarczy tu nadzór, o którym mowa w art. 8 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - o stowarzyszeniach (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855 z późn. zm.) oraz w art. 13-14 ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. - o fundacjach (Dz. U. z 1991 r. Nr 46, poz. 203 z późn. zm.). Nadzór, o którym mowa wyżej jest sprawowany jedynie w granicach i na zasadach określonych w przepisach prawa, a zatem jest to nadzór administracyjny, nie może on zmieniać się w koordynowanie czy kierowanie działalnością fundacji bądź stowarzyszenia. Organ realizujący uprawnienia nadzorcze nie ponosi bowiem odpowiedzialności ani prawnej, ani ogólnopolitycznej za działalność podmiotów podległych temu nadzorowi. Działają one "na własny rachunek i własną odpowiedzialność". Ponadto, jest to nadzór nad fundacją oraz stowarzyszeniem jako całością, a nie nad jej organem zarządzającym. W wyroku z dnia 1 lutego 2001 r. C-237/99 ETS, wskazał, iż przesłanka nadzoru jest spełniona, jeżeli nadzór oznacza takie powiązanie z sektorem publicznym, które byłoby równe w skutkach z powiązaniem towarzyszącym występowaniu pozostałych dwóch przesłanek, których istnienie daje sektorowi publicznemu możliwość wywierania wpływu na decyzje zamawiającego.

Ostatnią odrębną pozytywną przesłanką, warunkującą kwalifikacje określonego podmiotu (fundacji lub stowarzyszenia) jako zamawiającego na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp jest okoliczność powoływania ponad połowy członków organu nadzorczego lub zarządzającego fundacji przez jednostki sektora finansów publicznych, państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz inne podmioty prawa publicznego (art. 3 ust. 1 pkt 3 lit. d) ustawy Pzp).

II. Obowiązek stosowania ustawy Pzp przez podmioty, które co do zasady nie są zobowiązane do stosowania ustawy Pzp przy odpłatnym nabywaniu dostaw, usług lub robót budowlanych, w tym przez fundacje i stowarzyszenia może powstać w okolicznościach określonych w art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp. Stosownie do dyspozycji art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp, podmioty inne niż jednostki sektora finansów publicznych oraz państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej zobowiązane są do stosowania ustawy Pzp, gdy łącznie spełnione są następujące okoliczności: - ponad 50% wartości udzielanego przez nie zamówienia jest finansowana ze środków publicznych lub przez podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1-3a prawa zamówień publicznych, - wartość zamówienia jest równa lub przekracza kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8, - przedmiotem zamówienia są roboty budowlane obejmujące wykonanie czynności w zakresie inżynierii lądowej lub wodnej, budowy szpitali, obiektów sportowych, rekreacyjnych lub wypoczynkowych, budynków szkolnych, budynków szkół wyższych lub budynków wykorzystywanych przez administrację publiczną lub usługi związane z takimi robotami budowlanymi. Analizując poszczególne przesłanki klasyfikacji określonych podmiotów jako zamawiających na postawie art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp należy w pierwszej kolejności wskazać, iż pojęcie "finansowania zamówienia" w rozumieniu tego przepisu oznacza okoliczność przekazywania środków na konkretne świadczenie, nie zaś ogólnie na funkcjonowanie danego podmiotu. Środki publiczne lub też środki finansowe pochodzące od wskazanych ustawą podmiotów publicznych podlegają rozliczeniu w ramach wsparcia realizacji konkretnego przedsięwzięcia.

Oprócz finansowania zamówienia w ponad 50% ze środków publicznych, w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 157, Nr 1240) lub przez podmioty zobowiązane do stosowania ustawy przy udzielaniu zamówień, określone w art. 3 ust. 1 pkt 1-3a ustawy Pzp, ustawodawca dla objęcia obowiązkiem stosowania przepisów ustawy wymaga, aby wartość zamówienia była równa lub przekraczała kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Pzp. Stosując odpowiednio przepisy rozporządzenia wydanego na podstawie ww. delegacji (tzn. rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2009 r. w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich (Dz. U. z 2009 r. Nr 224, poz. 1795]) należy stwierdzić, iż obowiązek stosowania ustawy na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 5 Pzp, zachodzi w sytuacji, gdy wartość zamówienia jest co najmniej równa wyrażonej w złotych równowartości kwoty: 193.000 euro - dla usług oraz 4.845.000 euro - dla robót budowlanych. Jeżeli zatem wartość udzielanego zamówienia jest mniejsza podmiot nie ma obowiązku stosowania procedur ustawy na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp, nawet jeśli pozostałe przesłanki określone tym przepisem są spełnione. Kolejną przesłanką zastosowania art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy, jest wymóg by przedmiotem zamówienia były roboty budowlane obejmujące wykonanie czynności w zakresie inżynierii lądowej lub wodnej, budowy szpitali, obiektów sportowych, rekreacyjnych lub wypoczynkowych, budynków szkolnych, budynków szkół wyższych lub budynków wykorzystywanych przez administrację publiczną lub usługi związane z takimi robotami budowlanymi. Przepis ten nie obejmuje zatem wszystkich robót budowlanych, o których mowa w art. 2 pkt 8 ustawy. Określony podmiot będzie stosował procedury ustawy Pzp jedynie w sytuacji, gdy przedmiotem zamówienia będą roboty budowlane wymienione w tym przepisie lub usługi związane z tymi robotami budowlanymi. Ustawodawca w dwojaki sposób określił zatem zakres robót budowlanych, których dotyczy art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp; poprzez wskazanie przypadków konkretnych robót budowlanych (np. budowa szpitali, szkół wyższych) oraz poprzez wskazanie rodzaju robót (roboty budowlane z zakresu inżynierii lądowej lub wodnej). W tym drugim przypadku zakres robót budowlanych objętych pojęciem "robót z zakresu inżynierii lądowej lub wodnej" należy tłumaczyć przede wszystkim przedmiotowo, zgodnie z przepisami załącznika nr 1 do dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. (Dz. U. UE z 30.04.2004 L134/114) w sprawie koordynacji procedur udzielenia zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi. Jak wynika z treści ww. załącznika budowa obiektów z zakresu inżynierii lądowej i wodnej obejmuje: budowę mostów, w tym podwyższonych autostrad, wiaduktów, tuneli i kolei podziemnej; budowę rurociągów, linii komunikacyjnych i elektroenergetycznych; budowę rurociągów miejskich oraz miejskich linii komunikacyjnych i elektroenergetycznych. Zakres przedmiotowy czynności z zakresu inżynierii lądowej lub wodnej, o których mowa wyżej powinien być interpretowany także z uwzględnieniem podmiotowych uprawnień inżynierów do wykonywania tych czynności, a zatem uprawnień inżynierskich np. w specjalności konstrukcyjno - budowlanej. Uprawnienia w specjalności konstrukcyjno - budowlanej bez ograniczeń uprawniają do projektowania i kierowania robotami budowlanymi związanymi z obiektem budowlanym, co wynika w prawie krajowym z § 17 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 28 kwietnia 2006 r. - w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie (Dz. U. z 2006 r. Nr 83, poz. 579 z późn. zm.). Z uwagi na treść Dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych, posiadanie uprawnień w zakresie pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie w jednym z krajów członkowskich jest równoznaczne z posiadaniem ich w pozostałych krajach Unii Europejskiej. Oznacza to standaryzację wymagań związanych z uzyskiwaniem uprawnień budowlanych w Unii Europejskiej, a co za tym idzie prowadzi do jednolitości w rozumieniu pojęcia czynności z zakresu inżynierii lądowej lub wodnej w odniesieniu do prawa Unii Europejskiej, w tym na gruncie polskiego Prawa zamówień publicznych. O czynności z zakresu inżynierii lądowej lub wodnej można bowiem mówić wówczas, gdy w odniesieniu do roboty budowlanej aktualizuje się potrzeba wykorzystania odpowiednich uprawnień inżynierskich wymaganych prawem przy dokonywaniu takich czynności. Jak wskazano wyżej sytuacja taka ma miejsce w szczególności w odniesieniu do: budowy mostów, wiaduktów, tuneli itd.

III. Do chwili wejścia w życie nowelizacji ustawy Pzp wprowadzonej ustawą z dnia 2 grudnia 2009 r. - o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r. Nr 223, poz. 1778) tj. do dnia 29 stycznia 2010 r., obowiązek stosowania ustawy Pzp przez fundacje oraz stowarzyszenia mógł wynikać również z zobowiązania do przestrzegania procedur udzielania zamówień publicznych zawartego w umowie o dofinansowanie w związku z treścią uchylonego obecnie art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp. Dyspozycja powyższego przepisu przewidywała objęcie obowiązkiem stosowania ustawy Pzp również innych niż jednostki sektora finansów publicznych oraz państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej podmiotów, jeżeli zamówienie było finansowane z udziałem środków, których przyznanie uzależnione było od zastosowania procedury określonej w ustawie. Należy wskazać, iż przepis ten został uchylony wraz z wejściem w życie nowelizacji ustawy Pzp w dniu 29 stycznia 2010 r. W obowiązującym obecnie stanie prawnym, nie jest możliwe uzyskanie statusu zamawiającego w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp przez podmiot, który został zobowiązany umową do stosowania przepisów ustawy, w sytuacji, gdy postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego jest wszczynane po 28 stycznia 2010 r. Stosowanie ustawy w takich sytuacjach może mieć jedynie charakter pomocniczy. Podkreślić należy, iż uchylenie art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp nie ogranicza możliwości żądania przez podmiot przyznający środki na dofinansowanie zadania, określonych wymagań co do zasad i sposobu wydatkowania środków, w tym poprzez pomocnicze odwołanie do rozwiązań zastosowanych w ustawie Pzp. Stosownie do dyspozycji art. 3 ust. 3 ustawy Pzp, podmiot wymieniony w art. 3 ust. 1 ustawy Pzp (inny zamawiający) przyznając środki finansowe na realizację określonego projektu, może wymagać, aby przy ich wydatkowaniu zachowane zostały zasady równego traktowania wykonawców, uczciwej konkurencji oraz przejrzystości.

Reasumując: