Obowiązek sporządzania informacji PIT-8C przez podmioty pośredniczące w publicznym obrocie papierami wartościowymi - odpowiedź na interpelację poselską nr 6195

Uchwalona przez Sejm Rzeczypospolitej ustawa z 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 202, poz. 1956 i Nr 222, poz. 2201) wprowadziła nowe zasady opodatkowania dochodów kapitałowych. Prace nad powołaną ustawą przebiegały z zachowaniem reguł przewidzianych dla tworzenia przepisów podatkowych. Wolą Parlamentu było utrzymanie stanu prawnego, który wynika z art. 52 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w tym dotrzymanie terminu zwolnienia z opodatkowania dochodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych nabytych w obrocie publicznym, uzyskanych przez osoby fizyczne, i w konsekwencji opodatkowanie tych dochodów od 1 stycznia 2004 r.

Stosownie do przyjętych rozwiązań dochody uzyskane ze zbycia papierów wartościowych nabytych w obrocie publicznym opodatkowane są 19-proc. liniowym podatkiem dochodowym (art. 30b ustawy). Podatnicy uzyskujący takie dochody nie mają obowiązku wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Rozliczenie następuje po zakończeniu roku podatkowego na podstawie odrębnego zeznania podatkowego składanego w terminie do 30 kwietnia. Podmioty pośredniczące w publicznym obrocie papierami wartościowymi są obowiązane w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym przesłać podatnikowi oraz właściwemu urzędowi skarbowemu imienne informacje o wysokości dochodu według ustalonego wzoru (art. 39 ust. 3 ustawy). Wzór informacji PIT-8C określa rozporządzenie Ministra Finansów z 22 grudnia 2003 r. w sprawie określenia niektórych wzorów oświadczeń, deklaracji i informacji podatkowych obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, które zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw z 29 grudnia 2003 r. Nr 224, poz. 2225.

Należy podkreślić, że opodatkowaniu podlega dochód, ustalany samodzielnie przez podatnika, stanowiący różnicę między przychodem uzyskanym ze zbycia papierów wartościowych a kosztami poniesionymi na ich nabycie.

Przyjęto również zasadę, że dochody uzyskane po 31 grudnia 2003 r. ze zbycia papierów wartościowych, które korzystały ze zwolnienia wymienionego w art. 52 pkt 1 ustawy, nie podlegają opodatkowaniu (art. 19 ustawy wymienionej na wstępie).

Dlatego też nie mogę podzielić uwag Pani Poseł, iż ustawa jest niejasna, nieczytelna i zawierająca mnóstwo sprzeczności.

Ocena zgodności ustawy z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej należy do Trybunału Konstytucyjnego. Jednakże w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego zasady opodatkowania m.in. dochodów uzyskanych ze zbycia papierów wartościowych nie powinny budzić wątpliwości co do zgodności z Konstytucją. Zasady równości i sprawiedliwości w prawie podatkowym były w przeszłości wielokrotnie przedmiotem kontroli konstytucyjnej. Trybunał Konstytucyjny uznaje, iż zasada równości jest przestrzegana wtedy, gdy każdy obywatel może stać się adresatem każdej z norm przyznających określone prawo obywatelskie (K.10/93). Sprawiedliwość podatkowa jest pewnym uszczegółowieniem ogólnej zasady sprawiedliwości społecznej i dotyczy tylko sprawiedliwości obciążeń. Wyrazem sprawiedliwości podatkowej jest zwłaszcza powszechność i równość opodatkowania. Do zasady tej Trybunał Konstytucyjny odwołał się m.in. w orzeczeniu z 29 maja 1996 r. (K. 22/95), w którym przypomniał, iż w prawie podatkowym zasada sprawiedliwości, wyrażająca się m.in. powszechnością i równością opodatkowania, łączy się ze swobodą ustawodawcy w kształtowaniu ulg i zwolnień podatkowych, a także ich znoszeniu lub ograniczaniu. Zwolnienia podatkowe nie stanowią standardu prawnego, lecz są wyjątkiem od powszechności i równości obowiązków podatkowych.

Odnosząc się do kwestii: "Kto i w jakiej formie ma przekazywać informacje podatnikowi o operacjach przeprowadzonych na giełdzie?", jak wykazano powyżej, obowiązek ten ciąży na podmiotach prowadzących rachunki papierów wartościowych.