Nowe zawody w obszarze pomocy społecznej.
Pismo Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Nowe zawody w obszarze pomocy społecznej.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 marca 2001 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. Nr 34, poz. 405) wprowadziło do grupy zawodów oznaczonych symbolem 346 - Pracownicy pomocy społecznej i pracy socjalnej następujące zawody:
346[02] - asystent osoby niepełnosprawnej
do realizacji w rocznym cyklu kształcenia w szkole policealnej;
346[03] - opiekunka środowiskowa
do realizacji w rocznym cyklu kształcenia w szkole policealnej;
346[04] - opiekun w domu pomocy społecznej
do realizacji w dwuletnim cyklu kształcenia w szkole policealnej.
Zawody te zostały wprowadzone do klasyfikacji na wniosek Ministra Pracy i Polityki Społecznej.
Do zadań asystenta osoby niepełnosprawnej należy:
współtworzenie programów rehabilitacji i pomocy osobie niepełnosprawnej,
doradzanie w zakresie usług medycznych, rehabilitacyjnych, zawodowego przekwalifikowania, kontaktów społecznych, usług kulturalnych, rekreacji i integracji ze środowiskiem,
diagnozowanie warunków życia i dążenie do usuwania wszelkiego typu barier (psychologicznych, społecznych, architektonicznych, komunikacyjnych itp.),
pobudzanie aktywności osoby niepełnosprawnej oraz jej rodziny w celu zaspokojenia potrzeb biopsychospołecznych,
planowanie, kontrolowanie ocenianie indywidualnego programu, planu pomocy osobie niepełnosprawnej,
włączanie osoby niepełnosprawnej w programy instytucji i placówek świadczących usługi rehabilitacyjne,
współpraca z mediami ułatwiająca poszukiwanie sponsorów i sojuszników
w działaniach na rzecz osób niepełnosprawnych.
Podstawowym celem kształcenia asystenta osoby niepełnosprawnej jest przygotowanie absolwenta szkoły do:
współdziałania w podnoszeniu jakości życia osoby niepełnosprawnej poprzez ułatwienie wykonywania czynności dnia codziennego, wykształcenie samodzielności oraz w części przypadków stworzenie warunków do samodzielnej rehabilitacji,
wspierania i wzmacniania systemu pomocy osobom niepełnosprawnym umożliwiając realizację optymalnego programu rehabilitacji społecznej i zawodowej,
współtworzenia w opracowaniu indywidualnych programów rehabilitacji i prowadzenia osoby niepełnosprawnej.
dokonywania prawidłowej kompleksowej oceny postępów realizowanego programu rehabilitacji.
Asystent osoby niepełnosprawnej aktywnie włączy się w system rodziny osoby niepełnosprawnej, instytucji społecznych oraz w system prawa stwarzając w miarę możliwości optymalne warunki rozwoju osoby niepełnosprawnej.
Ponadto, asystent będzie prowadzić rehabilitację środowiskową, której założeniem jest świadczenie usług osobom niepełnosprawnym w najbliższym środowisku.
Program rehabilitacji społecznej i medycznej oferowany przez asystenta osoby niepełnosprawnej dotyczy potrzeb zdrowotnych, psychicznych, zawodowych, społecznych i kulturalnych osoby niepełnosprawnej.
Do zadań opiekunki środowiskowej należy:
pomaganie podopiecznemu w codziennych czynnościach domowych (robienie zakupów, sprzątanie, gotowanie, pranie),
pielęgnowanie oraz dbanie o zdrowie, higienę osobistą ludzi chorych i niesamodzielnych (mycie, kąpanie, czesanie, golenie, ubieranie, słanie łóżka i zmiana pościeli oraz bielizny osobistej osobie unieruchomionej w łóżku oraz prowadzenie najprostszych ćwiczeń rehabilitacyjnych, uzgodnionych z lekarzem),
udzielanie pierwszej pomocy w przypadkach zagrożenia zdrowia i życia podopiecznego,
mobilizowanie podopiecznego do aktywnego spędzania czasu wolnego i rozwijanie jego zainteresowań,
aktywizowanie podopiecznego do zwiększania jego samodzielności życiowej,
doradzanie w zakresie planowania i organizacji gospodarstwa domowego,
kontaktowanie się z różnego rodzaju instytucjami w celu rozwiązywania problemów zdrowotnych, materialnych, mieszkaniowych, rodzinnych i prawnych podopiecznego,
inicjowanie pozytywnych relacji międzyludzkich w najbliższym otoczeniu podopiecznego, a zwłaszcza z członkami jego rodziny.
Podstawowym celem kształcenia opiekunek środowiskowych jest przygotowanie ich do udzielania pomocy i świadczenia usług opiekuńczych w odniesieniu do osób przewlekle chorych, samotnych i niesamodzielnych, które nie mają dostatecznego wsparcia ze strony rodziny lub innych osób otoczenia. Odpowiednie przygotowanie opiekunek środowiskowych i świadczone właściwy sposób usługi opiekuńcze mają bezpośredni wpływ na sprawne działanie systemu pomocy środowiskowej i ograniczenie liczby podejmowanych decyzji o skierowaniu do domu pomocy społecznej.
Do zadań opiekuna w domu pomocy społecznej należy:
pomoc i towarzyszenie człowiekowi w codziennych czynnościach z zakresu samoobsługi i higieny osobistej (mycie, kąpanie, ubieranie, czesanie, golenie, pomoc w słaniu łóżka, zmianie bielizny pościelowej, udział w ćwiczeniach rehabilitacyjnych lub aktywizujących zaleconych przez lekarza bądź terapeutę),
pielęgnowanie oraz dbanie o zdrowie i higienę osobistą osób chorych i niesamodzielnych,
aktywizowanie podopiecznego do zwiększenia jego samodzielności życiowej,
doradzanie w zakresie planowania wydatków lub sposobu spędzania czasu wolnego,
mobilizowanie podopiecznego do aktywnego spędzania czasu wolnego oraz rozwijanie jego zainteresowań,
udzielanie pierwszej pomocy w sytuacjach zagrożenia zdrowia lub życia podopiecznego,
aktywne uczestniczenie w procesie rehabilitacji i aktywizacji podopiecznego oraz wykonywanie określonych zadań pod nadzorem lub na zlecenie lekarza bądź terapeuty,
kształtowanie pozytywnych relacji interpersonalnych w najbliższym otoczeniu podopiecznego,
udzielanie wsparcia w sytuacjach trudnych, kryzysowych.
Podstawowym celem kształcenia opiekuna zatrudnionego w domu pomocy społecznej jest przygotowanie go do:
stymulacji rozwoju i aktywizacji osób przebywających w domu pomocy społecznej oraz wykorzystywania w tym celu różnorodnych metod i narzędzi rehabilitacji lub terapii;
towarzyszenia i pomocy podopiecznemu domu pomocy społecznej w zaspakajaniu potrzeb i wykonywaniu różnych czynności z zakresu samoobsługi, higieny osobistej,
organizacji i wykorzystania przez podopiecznego czasu wolnego w sposób konstruktywny, umożliwiający samorealizację, rozwój zainteresowań oraz integrację z rodziną, innymi osobami przebywającymi w dps bądź ze społecznością lokalną,
aktywnego włączania się i wzmacniania profesjonalnych działań wynikających z realizacji indywidualnego planu pracy i pomocy człowiekowi przebywającemu w domu pomocy społecznej lub innej instytucji opiekuńczej.
Dostrzegając potrzeby i problemy wyżej wspomnianych osób oraz podejmując profesjonalne działania na ich rzecz, opiekun zatrudniony w domu pomocy społecznej będzie doskonalić i rozwijać świadczone usługi oraz kształtować różnorodne formy działalności instytucji opiekuńczych bądź pomocowych. Może też przyczyniać się do powstawania zindywidualizowanych programów oddziaływań ukierunkowanych na osobę korzystającą z pomocy instytucjonalnej.
W końcu czerwca 2001 r. Minister Edukacji Narodowej zatwierdził podstawy programowe oraz programy nauczania dla każdego zawodu, co pozwoliło na wprowadzenie tych zawodów do szkół policealnych zainteresowanych tego typu kształceniem, począwszy od roku szkolnego 2001/2002.