NB-BPN-III-PMB-523-1/47/05 - Wyższe od zadeklarowanych wpłaty na fundusz udziałowy w bankach spółdzielczych.

W związku ze zgłaszanymi wątpliwościami dotyczącymi pisma z 30 lipca 2004 r. znak: NB-BPN-III-PMB-523-22/468/04 skierowanego do prezesów banków w sprawie wpłat na fundusz udziałowy w bankach spółdzielczych przewyższających zadeklarowaną wysokość, Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego przypomina, że zgodnie z wyrażonym stanowiskiem, przedstawionym w wyżej przywołanym piśmie, nie można zaliczyć do funduszu udziałowego, a tym samym do funduszy podstawowych banków spółdzielczych wpłat dokonywanych przez członków banków spółdzielczych, przewyższających wartość zadeklarowanych udziałów. Zaliczenie do funduszu udziałowego tych wpłat musi mieć swoją podstawę w postaci zaktualizowanych deklaracji członkowskich złożonych w sposób zgodny z art. 16 par. 2 ustawy z 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (tekst jednolity z 2003 r. DzU nr 188, poz. 1848 ze zm.).

Po ponownym przeanalizowaniu kwestii prawnych, biorąc pod uwagę wątpliwości dotyczące treści art. 78 par. 1 pkt 1 ustawy Prawo spółdzielcze, stosownie do którego fundusz udziałowy tworzony jest z wpłat udziałów członkowskich, odpisów na udziały członkowskie, z podziału nadwyżki bilansowej lub innych źródeł określonych w odrębnych przepisach, GINB przypomina, że zgodnie z przepisem art. 38 par 1 ust. 4 ustawy Prawo spółdzielcze podziału nadwyżki bilansowej dokonuje walne zgromadzenie członków spółdzielni. Podział ten musi być zgodny z przepisami prawa, a w szczególności z art. 76, art. 5 par. 1 ust. 8 oraz art. 77 par. 2 ustawy Prawo spółdzielcze oraz postanowieniami statutu. Należy podkreślić, że uchwała o podziale nadwyżki bilansowej obowiązuje wszystkich członków spółdzielni - art. 42 par. 1 ustawy Prawo spółdzielcze. Jednakże uchwała ta nie może ani uszczuplać praw członkowskich, ani nakładać na członków obowiązków bez upoważnienia ustawy lub statutu. W świetle powyższego walne zgromadzenie członków spółdzielni w drodze uchwały może podjąć decyzję o przeznaczeniu:

1. części nadwyżki na zwiększenie funduszu udziałowego spółdzielni lub/oraz

2. części nadwyżki do podziału pomiędzy członków spółdzielni.

Ad1)Jeśli walne zgromadzenie członków spółdzielni podejmuje uchwałę o przeznaczeniu części nadwyżki bilansowej na zwiększenie funduszu udziałowego, to uchwała ta może stanowić samoistną i wystarczającą podstawę zaliczenia nadwyżki bilansowej na udziały poszczególnych członków.

Wówczas niezbędne jest jeszcze podjęcie uchwały przez walne zgromadzenie o zmianie statutu w zakresie podwyższenia wartości udziału członkowskiego - art. 5 par. 1 ust. 3 oraz art. 38 par. 1 ust. 10 ustawy Prawo spółdzielcze.

Podjęcie takich uchwał nie pociąga za sobą konieczności składania deklaracji uzupełniającej przez członków w zakresie liczby deklarowanych udziałów, w trybie określonym w art. 16 par. 2 ustawy Prawo spółdzielcze, gdyż uchwały te prowadzić będą do zmiany wartości udziałów, o których mowa w art. 16 par. 1 tej ustawy.

Ad2)W przypadku podjęcia uchwały przez walne zgromadzenie o przeznaczeniu części nadwyżki do podziału pomiędzy członków spółdzielni, jeżeli zadeklarowane przez członka udziały nie zostały w pełni wniesione, kwoty przypadające członkowi z tytułu podziału nadwyżki bilansowej zalicza się w pierwszej kolejności na pokrycie jego niepełnych udziałów - art. 77 par. 3 ustawy Prawo spółdzielcze.

Proszę o przekazanie informacji zawartych w niniejszym piśmie bankom spółdzielczym wchodzącym w skład zrzeszenia.