NB/BPN/III/529/00 - Wykazywanie należności i zobowiązań według terminów ich zapadalności i wymagalności, w sprawozdawczości przekazywanej do Narodowego Banku Polskiego.

Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego uprzejmie informuje, że dokonano analizy zgodności z regulacjami Unii Europejskiej oraz Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości, sposobu prezentacji przez banki informacji na temat należności i zobowiązań według terminów ich zapadalności i wymagalności (informacje wykazywane na formularzach: A0208, A0317, A0405, P0208, P0303, P0402) oraz udzielonych zobowiązań pozabilansowych według terminów ich zapadalności (formularz Z0013).

W wyniku przeprowadzonej analizy podjęto decyzję o zmianie dotychczasowo przyjętej dla potrzeb sprawozdawczości interpretacji terminów zapadalności i wymagalności należności i zobowiązań (pismo GINB znak: NB/D/EP/62/IŁ/96 z dn. 20.12.1996 r.).

W konsekwencji prosimy, aby w sprawozdaniach przekazywanych przez banki po raz pierwszy za miesiąc styczeń 2001 r. prezentować należności i zobowiązania według terminów zapadalności i wymagalności przyjmując wskazane poniżej wyjaśnienia oraz sposób interpretacji terminu zapadalności oraz terminu wymagalności.

Termin zapadalności należności (wymagalności zobowiązań) - okres liczony od daty sprawozdawczej do określonej w umowie daty płatności należności (zobowiązania), którym jest:

* dla należności (zobowiązań) spłacanych jednorazowo - określona w umowie data spłaty całości zadłużenia,

* dla należności (zobowiązań) spłacanych w ratach - określona w umowie data spłaty poszczególnych rat.

Uwzględniając powyższą interpretację, przekazujemy również dodatkowe wyjaśnienia odnoszące się do sposobu prezentacji, w wybranych przekrojach czasowych, należności i zobowiązań (lub też odpowiednio poszczególnych ich rat) według terminów ich zapadalności lub wymagalności, w sprawozdawczości przekazywanej do NBP:

1.Należności, dla których termin zapadalności upłynął obejmują:

* wszystkie należności powstałe w wyniku realizacji gwarancji i poręczeń,

* należności, których przekroczenie umownego terminu spłaty (liczone od daty płatności określonej umową do daty sprawozdawczej) wynosi więcej niż jeden miesiąc. Jeśli przekroczenie umownego terminu spłaty dotyczy tylko poszczególnej raty należności, a sytuacja ekonomiczno-finansowa dłużnika jest dobra, to należy tu wykazać tylko należności wynikające z zaległej raty.

Do należności, dla których termin zapadalności upłynął, nie zalicza się należności zakwalifikowanych jako zagrożone wyłącznie na podstawie kryterium sytuacji ekonomiczno-finansowej dłużnika, tj. gdy należność taka jest obsługiwana terminowo lub gdy opóźnienie w spłacie nie przekracza miesiąca.

2.Należności terminowe z terminem zapadalności do 1 miesiąca (włącznie) - w pozycjach tych należy wykazywać:

* należności normalne i pod obserwacją, w części której umowny termin płatności będzie przypadał w ciągu najbliższego miesiąca od daty sprawozdawczej,

* należności normalne i pod obserwacją, w części której umowny termin płatności został przekroczony nie więcej niż o jeden miesiąc,

* należności zaliczone do należności zagrożonych w oparciu o kryterium sytuacji ekonomiczno-finansowej dłużnika, terminowo obsługiwane, lub których umowny termin płatności został przekroczony nie więcej niż o 1 miesiąc.

3.Zobowiązania terminowe z terminem wymagalności do 1 miesiąca włącznie - w pozycjach tych należy wykazywać także depozyty terminowe, dla których umowny termin spłaty mija w dniu sprawozdawczym.

4.Depozyty, dla których umowny termin wypłaty upłynął, należy zakwalifikować zgodnie z warunkami umów zawartych pomiędzy bankiem i klientem. Jeśli umowa nie przewiduje automatycznego odnowienia depozytu terminowego na następny okres i po upływie okresu zadeklarowanego stanowi on środki bieżące, powinien być wykazany w wierszach dotyczących zobowiązań bieżących. W grupie zobowiązań bieżących powinny być również wykazywane zobowiązania nie uregulowane przez bank w terminie umownym.

Jednocześnie pragnę zwrócić uwagę na fakt, że przedstawione wyżej kryteria prezentacji w sprawozdawczości przekazywanej do Narodowego Banku Polskiego, należności, dla których termin zapadalności upłynął oraz należności terminowych, nie są tożsame z kryteriami kwalifikacji należności do kategorii pod obserwacją i zagrożonych. Sposób kwalifikowania należności do odpowiednich grup ryzyka określony został w uchwale nr 8/1999 Komisji Nadzoru Bankowego z 22 grudnia 1999 r. w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków (Dz. Urz. NBP nr 26, poz. 43).