NB/BPN/I/144/00 - Kredyt ratalny.

W związku z gwałtownym rozwojem usługi finansowej polegającej na udzielaniu kredytów ratalnych służących finansowaniu rzeczy nabywanych w drodze sprzedaży poza lokalem handlowym poprzez osoby trzecie, Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego pragnie poinformować o występujących nieprawidłowościach przy wykonywaniu tego typu usług. Za pośrednictwem Miejskich Biur Rzecznika Konsumentów, GINB otrzymał niepokojące informacje o naruszaniu praw konsumenta dotyczących sprzedaży towarów i usług poza lokalem handlowym. Problem ten, jak się okazało, ma wymiar ogólnopolski i jest bezpośrednio powiązany z działalnością kredytową niektórych banków.

Działania opisane przez MBRK dotyczą dwóch sfer aktywności gospodarczej - sprzedaży dóbr konsumpcyjnych w domu konsumenta i kredytowania konsumenta w celu sfinansowania transakcji sprzedaży. Elementem łączącym te dwa obszary jest osoba oferująca dane dobro, która jednocześnie występuje w roli pośrednika pomiędzy konsumentem a bankiem, kredytującym daną transakcję sprzedaży. Osoby pośredniczące wykonują zarówno działania polegające na dokonywaniu czynności faktycznych (informowanie konsumenta o zasadach udzielania kredytu, zaopatrzenie w wymagane przez banki druki, przyjmowanie, kompletowanie i przekazywanie dokumentacji bankowi i zwrotnie konsumentowi), jak i czynności prawnych (działając w "imieniu i na rzecz banku"). Istota problemu, który stał się przedmiotem zainteresowania Generalnego Inspektoratu Nadzoru Bankowego, tkwi w stwierdzonych niezgodnościach zawieranych umów kredytowych za pośrednictwem akwizytora z istniejącymi regulacjami prawnymi, a mianowicie z art. 70 prawa bankowego, rzadko bowiem się zdarza, aby sprzedający należycie oceniał zdolność kredytową konsumenta - kredytobiorcy. Jednocześnie zawierane umowy kredytu zawierają błędy formalne.

W związku z powyższym, GINB zwraca się z prośbą do banków, które prowadzą tego typu działalność, o pilne zbadanie w ramach kontroli wewnętrznej praktyki ratalnej sprzedaży dóbr konsumpcyjnych przy wykorzystaniu kredytów bankowych, ze szczególnym zwróceniem uwagi na umowy kredytowe zawierane przez poszczególne firmy pośredniczące.

O wynikach kontroli proszę poinformować Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego do 14 lipca bieżącego roku. Natomiast banki, które nie prowadzą tego typu działalności, a mają takową w planach działania na najbliższe lata, proszę o zwrócenie szczególnej uwagi na powyższe zagadnienie, przygotowując odpowiednie regulacje w tym zakresie.