NB-BPN-I-077-29/03 - Naruszanie przez banki niektórych przepisów ustawy z 16 lipca 1998 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 9 stycznia 2004 r. Narodowy Bank Polski NB-BPN-I-077-29/03 Naruszanie przez banki niektórych przepisów ustawy z 16 lipca 1998 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw.

Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Generalnego Inspektora Nadzoru Bankowego z prośbą o interwencję w sprawie naruszania przez banki niektórych przepisów ustawy z 16 lipca 1998 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz. U. z 2003 r. nr 159, poz. 1547).

Przepis art. 83d ust. 3 przedmiotowej ustawy stanowi, że wpłata od osoby fizycznej może być dokonana na rzecz komitetu wyborczego jedynie czekiem, przelewem lub kartą płatniczą. Zgodnie z ust. 4 art. 83d tej ustawy, postanowienie traktujące o tym, że wpłaty na rachunek komitetu wyborczego mogą być dokonywane tylko czekiem, przelewem lub kartą płatniczą, musi być zastrzeżone w umowie rachunku bankowego zawartej w imieniu komitetu.

Przepisy art. 83d ust. 3 i 4 ustawy są przepisami bezwzględnie obowiązującymi.

Zachowanie banków, które polega na przyjmowaniu od osób fizycznych wpłat gotówkowych na rachunek bankowy komitetu wyborczego nie jest zgodne z przepisami ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw. Banki jako instytucje zaufania publicznego i jedynie uprawnione do prowadzenia rachunków bankowych są szczególnie zobowiązane do przestrzegania norm prawnych w tym zakresie.

Skutki niewłaściwego postępowania banków rodzą negatywne konsekwencje dla komitetów wyborczych. Naruszenie przepisu art. 83d ust. 3 przedmiotowej ustawy jest powodem do odrzucenia sprawozdania finansowego komitetu przez komisarza wyborczego, a dla sądu podstawą do oddalenia odwołania od rozstrzygnięcia komisarza. Dalej, na podstawie art. 84d ust. 1 i 3 tej ustawy, sąd - na wniosek komisarza wyborczego - zobowiązany jest orzekać przepadek na rzecz Skarbu Państwa korzyści majątkowych przyjętych przez komitet wyborczy z naruszeniem przepisów ustawy, a jeżeli korzyść majątkowa została zużyta lub utracona, przepadkowi podlega jej równowartość. Jeżeli zatem środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym komitetu wyborczego, pochodzące z wpłat gotówkowych osób fizycznych, zostaną zużyte na kampanię wyborczą, wówczas należy spodziewać się, że sąd zasądzi od członków komitetu wyborczego wpłatę na rzecz Skarbu Państwa równowartości zużytych przez komitet środków pieniężnych.

Należy również pamiętać, że nawet jeśli banki umieszczą w treści umowy rachunku bankowego, zawartej z osobą działającą w imieniu komitetu wyborczego, postanowienie, że wpłaty na rachunek komitetu mogą być dokonywane tylko czekiem, przelewem lub kartą płatniczą - spełniając w ten sposób wymóg określony w art. 83d ust. 4 ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw - mogą naruszyć to postanowienie. Przyjmując bowiem wpłaty gotówkowe na ten rachunek postępują niezgodnie z umową. Skutkiem prawnym takiego postępowania może być odpowiedzialność cywilna banków za naruszenie warunku umowy rachunku bankowego, o którym mowa w art. 83d ust. 4 tej ustawy. Na podstawie art. 471 k.c. banki zobowiązane będą do naprawienia szkody wynikłej z nienależytego wykonania zobowiązania z tytułu zawartej umowy.

Wobec powyższego uprzejmie proszę (...) o dokonanie przeglądu obowiązujących w Banku procedur, a w razie stwierdzenia nieprawidłowości o skuteczne ich wyeliminowanie.

Opublikowano: Pr.Bankowe 2004/2/86