NA.III-0221-11/2011 - Przeznaczenie środków funduszu sołeckiego na realizację przedsięwzięć zgłoszonych przez sołectwo we wniosku.

odpowiedzi na pismo z dnia 21 czerwca 2011 r. sygn. FN.0114.1.2011 (wpływ do Izby 1 lipca 2011 r.) w sprawie stosowania przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.) w powiązaniu z ustawą z dnia 20 lutego 2009 r. o funduszu sołeckim (Dz. U. Nr 52, poz. 420 z późn. zm.), wyjaśniam co następuje.

Wstępnie należy zauważyć, iż zgodnie z przepisem art. 1 ust. 3 ustawy o funduszu sołeckim, środki funduszu przeznacza się na realizację przedsięwzięć zgłoszonych przez sołectwo we wniosku, o którym mowa w art. 4 ustawy, które należą do zadań własnych gminy. Wniosek powinien zawierać wskazanie przedsięwzięć przewidzianych do realizacji na obszarze sołectwa w ramach środków określonych dla danego sołectwa wraz z oszacowaniem ich kosztów i uzasadnieniem. Środki funduszu muszą służyć poprawie warunków życia mieszkańców i być zgodne ze strategią rozwoju gminy. Fundusz sołecki służy więc, z woli ustawodawcy, wykonywaniu konkretnych, ściśle określonych przedsięwzięć opisanych we wniosku sołectwa.

Odnosząc się do pierwszego pytania przedstawionego w Państwa piśmie, należy zauważyć, iż fundusz sołecki stanowi integralną część budżetu gminy. Wydatki realizowane w ramach funduszu sołeckiego ujmowane są jako wydatki budżetu gminy i klasyfikowane według właściwych podziałek klasyfikacji budżetowej.

Oznacza to, że wydatkowanie środków funduszu sołeckiego podlega rygorom określonym w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jak każdy wydatek budżetowy. Dodatkowo jednak należy uwzględnić szczególne regulacje zawarte w ustawie o funduszu sołeckim oraz rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 25 stycznia 2010 r. w sprawie trybu zwrotu części wydatków gmin wykonanych w ramach funduszu sołeckiego (Dz. U. Nr 21, poz. 106).

Odpowiedzialność za prawidłowe wykonanie wydatków ujętych w funduszu sołeckim spoczywać będzie, tak jak i w zakresie realizacji całego budżetu, na wójcie, burmistrzu lub prezydencie. Zmiany w trakcie roku powyższych wydatków będą możliwe na takich samych zasadach, jak zmiany innych wydatków budżetowych, czyli w oparciu o przepisy ustawy o finansach publicznych. Jednakże każdorazowo należy mieć na uwadze, czy dokonana zmiana nie spowodowała zmiany charakteru wydatku a więc, czy mamy jeszcze do czynienia z funduszem sołeckim, czy z normalnym zadaniem finansowanym z budżetu gminy, a w konsekwencji, czy gminie należy się z budżetu państwa częściowy zwrot poniesionych wydatków.

Stosownie do art. 2 ust. 4 ustawy o funduszu sołeckim, gmina otrzymuje z budżetu państwa zwrot, w formie dotacji celowej, części wydatków wykonanych w ramach funduszu. W ocenie Izby, "wydatki wykonane w ramach funduszu" to wydatki poniesione na realizacje przedsięwzięć ujętych we wniosku sołectwa, uchwalonym i złożonym przez sołectwo zgodnie z przepisami art. 4 ustawy.

Podkreślenia wymaga fakt, iż ustawa o funduszu sołeckim nie przewiduje zmian wniosków w trakcie roku budżetowego, a wydatki poniesione w następstwie takiej zmiany nie są już wykonane "w ramach funduszu", gdyż ich przeznaczenie nie wynika z wniosków sołectw, złożonych w trybie ustawy o funduszu sołeckim.

Odnosząc się do możliwości dokonywania przesunięć środków z jednego przedsięwzięcia na inne istniejące a więc między przedsięwzięciami w ramach sołectwa, w ocenie Izby, nie ma przeszkód prawnych do tego typu działań jednakże należy mieć na uwadze, iż kwota zwiększenia wydatków na realizację przedsięwzięcia ponad kwoty wykazane we wniosku sołectwa nie może być wliczana do wydatków wykonanych w ramach funduszu sołeckiego, od której przysługuje częściowy zwrot środków na podstawie art. 2 ust. 4 ustawy.

W przypadku rezygnacji z realizacji przedsięwzięcia lub niemożności jego wykonania z przyczyn niezależnych od mieszkańców sołectwa, istnieje możliwość przeznaczenia niewydatkowanych środków na wykonanie innych zadań wskazanych 3 przez sołectwo. Wydatek taki, powinien być jednak potraktowany jako wydatek budżetu, od którego nie przysługuje zwrot z budżetu państwa w formie dotacji celowej.

Odnosząc się do pytania drugiego, dotyczącego dopuszczalności zrefundowania z budżetu Państwa w oparciu o ustawę o funduszu sołeckim kosztów zadania realizowanego ze środków funduszu sołeckiego, gdy niewielka część kosztów tego zadania (np. 25% całości zadania) została zrefundowana ze środków krajowych innej jednostki samorządu terytorialnego w ramach zawartej umowy o przyznaniu dotacji na to zadanie, należy zauważyć iż również w tym przypadku ustawa o funduszu sołeckim nie reguluje tych zagadnień. Ostateczne kwalifikowanie wydatków jako poniesionych zgodnie lub niezgodnie z przeznaczeniem może dokonać dysponent tych środków.

Wskazać należy, iż właściwym organem do którego składa się wniosek o zwrot wydatków wykonanych w ramach funduszu sołeckiego jest, zgodnie z zapisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 stycznia 2010 r. w sprawie trybu zwrotu części wydatków gmin wykonanych w ramach funduszu sołeckiego, właściwy wojewoda, który sprawdza prawidłowość wniosku pod względem rachunkowym i formalnym.