MZ-BMK-70-2507-1/AJ/06 - Odliczanie od podatku dochodowego darowizny z tytułu honorowego oddawania krwi na cele lecznicze

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia - z upoważnienia ministra - na interpelację nr 1427 w sprawie możliwości odliczania od podatku dochodowego kwoty darowizny z tytułu honorowego oddawania krwi na cele lecznicze przez honorowych dawców krwi w Polsce.

Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na interpelację Pana Posła Jacka Tomczaka w sprawie możliwości odliczania od podatku dochodowego kwoty darowizny z tytułu honorowego oddawania krwi, przesłaną przy piśmie MZ-BMK-70-2507-1/AJ/06 z dnia 10 marca 2005 r., uprzejmie informuję, że promocja honorowego krwiodawstwa jest jednym z zadań publicznych z zakresu ochrony i promocji zdrowia, zlecanych corocznie do realizacji - zgodnie z trybem i zasadami określonymi w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2003 r. Nr 96, poz. 873, z późn. zm.) - organizacjom pozarządowym. W ciągu ostatnich kilku lat głównymi realizatorami tego zadania były dwie organizacje pozarządowe: Polski Czerwony Krzyż i Europejska Fundacja Honorowego Dawcy Krwi (w załączeniu szczegółowy zakres zadań wraz z wysokością dotacji ze środków finansowych Ministerstwa Zdrowia realizowanych w latach 2003-2005 przez wyżej wymienione podmioty)*).

W 2005 r. na promocję honorowego krwiodawstwa, adresowaną do ogółu społeczeństwa, Ministerstwo Zdrowia wydatkowało środki finansowe w wysokości 1 637 141,94 zł, w tym na promocję prowadzoną przez Polski Czerwony Krzyż - 817 141,94 zł. oraz Europejską Fundację Honorowego Dawcy Krwi - 820 000 zł. Kwota ta jest ponad trzykrotnie niższa od wysokości najniżej oszacowanej kwoty skutków budżetowych, wynikających z propozycji ewentualnej nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Informuję także Pana Marszałka, że od czasu wejścia w życie ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U. Nr 106, poz. 681, z późn. zm.) liczba czynnych krwiodawców stopniowo zwiększa się. W 2000 r. oddało krew 388 292 dawców, w 2001 - 413 084, w roku 2002 - 425 320, w roku 2003 - 428 677, a w 2004 r. - 424 108 krwiodawców. Dawcy honorowi stanowią ponad 99,56% (w 1999 r. - 98,8%) ogółu dawców krwi.

Ilość pobieranej krwi zapewnia dostateczne zaopatrzenie placówek służby zdrowia w komórkowe preparaty krwi, tj. krwinki czerwone i płytkowe. Można więc stwierdzić, że w tym zakresie osiągnięty jest w Polsce stan samowystarczalności, tzn. że zapotrzebowanie szpitali na krew i jej składniki pokrywane są w 100%.

Lepszym jednak wskaźnikiem dla oceny poziomu krwiodawstwa w kraju jest liczba donacji (pobrań) krwi i osocza w ciągu roku. W 2004 r. w Polsce wskaźnik ten wynosił 25,60 donacji na 1000 mieszkańców. Wskaźnik ten utrzymuje się na podobnym poziomie od pięciu lat. Roczna liczba donacji wynosi około 1 mln.

Jednocześnie informuję Pana Marszałka, że zgodnie z ustawą z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U. Nr 106, poz. 681, z późn. zm.) honorowym dawcom krwi przysługują przywileje.

Zasłużonym honorowym dawcom krwi w uznaniu wybitnych zasług na rzecz ratowania ludzkiego życia i zdrowia oraz aktywnej działalności w ruchu honorowego krwiodawstwa jest nadawana odznaka "Honorowy Dawca krwi - Zasłużony dla Zdrowia Narodu".

Ponadto osobie, która oddała bezpłatnie krew i została zarejestrowana w jednostce organizacyjnej publicznej służbie krwi, przysługuje tytuł "Honorowy Dawca Krwi".

Honorowemu Dawcy Krwi:

1) kobiecie, która oddała co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników,

2) mężczyźnie, który oddał co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników,

przysługuje tytuł "Zasłużony Honorowy Dawca Krwi" i odznaka honorowa "Zasłużony Honorowy Dawca Krwi".

Tytuł "Zasłużony Honorowy Dawca Krwi" i odznakę "Zasłużony Honorowy Dawca Krwi" nadaje Polski Czerwony Krzyż, a wydatki z tym związane pokrywane są z budżetu państwa.

Zasłużonemu honorowemu dawcy krwi i honorowemu dawcy krwi przysługuje:

- zwolnienie od pracy w dniu, w którym oddaje krew, i na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi,

- zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z przepisów prawa pracy,

- zwrot kosztów przejazdu do jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi na zasadach określonych w przepisach w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju; koszt przejazdu ponosi jednostka organizacyjna publicznej służby krwi,

- posiłek regeneracyjny.

Zasłużonemu honorowemu dawcy krwi przysługują uprawnienia do korzystania poza kolejnością z ambulatoryjnej opieki zdrowotnej w ramach ubezpieczenia zdrowotnego i usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach.

W niektórych miastach dawcy krwi mają prawo do bezpłatnego korzystania z miejskiej komunikacji (decyzja w tej sprawie należy do prezydenta miasta lub innych władz samorządowych).

Ponadto, zgodnie z art. 43 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135), która weszła w życie 1 października 2004 r., świadczeniobiorcy, który posiada tytuł "Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi" i przedstawi legitymację "Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi", przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w leki objęte wykazami leków podstawowych i uzupełniających do wysokości limitu ceny oraz w określone w drodze rozporządzenia, przez ministra właściwego do spraw zdrowia, leki, które zasłużony honorowy dawca krwi może stosować w związku z oddawaniem krwi, na podstawie recepty wystawionej przez lekarza lub felczera ubezpieczenia zdrowotnego". Powyższe rozporządzenie znajduje się w fazie przygotowań.

Jednocześnie informuję, że regulacje prawne dotyczące odliczeń od dochodu zawarte są w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.). Ich zmiana możliwa jest wyłącznie poprzez nowelizację obowiązującej ustawy.