MB/410/4/04 - Ujemne różnice kursowe związane z faktycznie zapłaconymi odsetkami i spłatami rat kapitałowych jako koszty uzyskania przychodów

Pytanie podatnika

Czy ujemne różnice kursowe związane z faktycznie zapłaconymi odsetkami i spłatami rat kapitałowych stanowią koszty uzyskania przychodu?

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w 2004 r. zaciągnięcie kredytu nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej, jak również późniejsza jego spłata w myśl art. 23 ust. 1 pkt 8 lit. a wyżej cyt. ustawy nie stanowi kosztu uzyskania przychodów. Wynika stąd, że samo zaciągnięcie kredytu oraz późniejszy jego zwrot na gruncie prawa podatkowego traktuje się jako zdarzenie podatkowo neutralne, nie powodujące powstania przychodu ani kosztów jego uzyskania. Skutki w podatku dochodowym wywołują natomiast spłacone odsetki od kredytów, a w przypadku kredytu zaciągniętego w obcej walucie, także powstałe różnice kursowe od spłaconych rat kapitałowych kredytu, które są wynikiem wahań kursów walutowych w czasie. Z przedstawionych danych w piśmie wynika, że zaciągnięte kredyty są kredytami dewizowymi udzielonymi na działalność bieżącą w walucie obcej i takiej spłacane. Powstałe zatem różnice kursowe od spłaconych rat kapitałowych będą miały wpływ na ustalenie przychodów bądź też kosztów uzyskania przychodów, w zależności czy będą to różnice dodatnie czy też ujemne, a ponadto istotnym jest również rodzaj kredytu. W przypadku kredytu zaciągniętego w walutach obcych na cele inwestycyjne powstałe różnice kursowe od spłaconych rat kredytu w okresie realizacji inwestycji zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 33 updof nie stanowią kosztu uzyskania przychodów. O różnice kursowe powstałe w tym okresie koryguje się cenę nabycia lub koszt wytworzenia środka trwałego (art. 22g ust. 5 updof). Natomiast różnice kursowe od rat kapitałowych spłaconych po oddaniu inwestycji do używania będą stanowiły koszt uzyskania przychodów bądź też będą powodowały powstanie przychodu. Ujemne różnice kursowe na podstawie art. 22 ust. 1 updof stanowić będą koszt uzyskania przychodów, a dodatnie zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 3 updof - pozostałe przychody z działalności gospodarczej.

Powstałe różnice kursowe od spłaconego kredytu w walucie obcej, przeznaczonego na bieżącą działalność gospodarczą tzw. kredytu obrotowego będą stanowiły koszt uzyskania przychodów bądź też powodowały powstanie przychodu na tych samych zasadach co różnice od spłaconego kredytu inwestycyjnego po oddaniu inwestycji do używania.

Do celów podatkowych nie ustala się różnic kursowych dotyczących płaconych odsetek, ponieważ wydatki te zaliczane są do kosztów uzyskania przychodów w momencie zapłaty, w kwocie przeliczonej na złote.

Różnice kursowe powstają wówczas, gdy wyniki przeliczeń na złote tej samej waluty obcej będą się różnić ze względu na wahania kursów walutowych w czasie. Z istoty swej są wielkością zmienną, jako pochodna zmieniająca się względem siebie kursów walut. Określenie co do kwoty następować może tylko raz w chwili spełnienia zobowiązania (zapłaty). Moment określenia wielkości różnic będzie więc zarazem datą uznania ich za koszt uzyskania przychodów bądź powstania przychodu. Tak więc w miesiącu, w którym następuje spłata kredytu, powstałe różnice kursowe należy ujmować w księgach i uwzględnić za ten miesiąc przy obliczeniu zaliczki na podatek dochodowy.