LK-816/LM/BP/2001 - Niepodatkowe należności budżetowe.

W odpowiedzi na pismo z dnia 28 marca 2001 r. nr (...) dotyczące opłaty skarbowej, Ministerstwo Finansów uprzejmie wyjaśnia:

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 86, poz. 960 ze zm.) opłacie tej podlegają podania i załączniki do podań składane w sprawach indywidualnych z zakresu administracji publicznej.

Szczegółowy wykaz przedmiotów opłaty skarbowej, stawki oraz zwolnienia określa załącznik do ustawy o opłacie skarbowej.

W części I w kol. 4 pkt 13 załącznika ustawodawca zwolnił podania i załączniki do podań w sprawach zwrotu lub umorzenia należności celnych oraz należności, do których mają zastosowanie przepisy Ordynacji podatkowej.

W myśl art. 67 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) umorzenie może dotyczyć zaległości podatkowych oraz odsetek za zwłokę.

Stosownie do art. 2 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej przepisy tej ustawy stosuje się do podatków, opłat oraz innych niepodatkowych należności budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego, do których ustalania lub określania uprawnione są organy podatkowe. Z tak określonego zakresu przedmiotowego Ordynacji podatkowej przepis art. 2 § 4 Ordynacji podatkowej wyłącza świadczenia pieniężne wynikające ze stosunków cywilnoprawnych oraz opłaty za usługi, do których stosuje się przepisy o cenach.

Ustawodawca w art. 2 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej wyróżnia trzy kategorie należności publicznoprawnych: podatki, opłaty i niepodatkowe należności budżetu państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Warunkiem przyjęcia, że dana należność stanowi niepodatkową należność budżetową, do której mają zastosowanie przepisy Ordynacji podatkowej, jest zatem spełnienie przez tę należność określonych w art. 2 § 1 pkt 1 Ordynacji kryteriów, a mianowicie:

- organem uprawnionym do jej określania lub ustalania powinien być organ podatkowy wymieniony w art. 13 ustawy Ordynacja podatkowa,

- należność powinna stanowić dochód budżetu państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.

W niepodatkowej należności budżetowej, o której mowa w art. 2 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej, nie mieszczą się więc podatki i opłaty, a pozostają jedynie należności o charakterze sankcyjnym, rozmaite wpłaty mające charakter sankcji finansowych za nieprzestrzeganie postanowień prawa publicznego.

Tak wyznaczony zakres pojęcia "niepodatkowej należności budżetowej" znajduje potwierdzenie w orzecznictwie NSA. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 18 marca 1999 r. sygn. akt I S.A./Po 1565/98 (niepublikowany) stwierdza: "Art. 2 Ordynacji podatkowej obejmuje swoim zakresem tzw. niepodatkowe należności budżetowe. Ta kategoria danin publicznych jest stosunkowo najmniej określona. Nie obejmuje ona swoim zakresem ani podatków, ani opłat, ani ceł, ani świadczeń pieniężnych wynikających ze stosunków cywilnoprawnych oraz opłat za usługi, do których stosuje się przepisy o cenach, ani kar pieniężnych i grzywien wymierzanych przez sądy".

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że podania oraz załączniki do podań w sprawach zwrotu lub umorzenia należności z tytułów wymienionych w piśmie Urzędu nie podlegają zwolnieniu od opłaty skarbowej na podstawie części I kol. 4 pkt 13 załącznika do ustawy z dnia 9 września 2000 r. o opłacie skarbowej.