LK-80-155/2/IK/98 - Opodatkowanie zachowku.

W odpowiedzi na pismo z dnia 17 marca 1998 r. Nr IS/FL/821/35MG/98 w sprawie opodatkowania zachowku, Ministerstwo Finansów uprzejmie wyjaśnia:

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (jednolity tekst Dz. U. z 1997 r. Nr 16, poz. 89) opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega nabycie własności rzeczy i praw majątkowych w drodze spadku, darowizny, przez zasiedzenie oraz nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek jego śmierci. Tak ogólnie określony przedmiot opodatkowania zostaje skonkretyzowany przez zapis w art. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn, określający chwilę powstania obowiązku podatkowego.

Ustawodawca precyzując przedmiot opodatkowania przez określenie momentu powstania obowiązku podatkowego dla różnych stanów faktycznych nie obejmuje nim zachowku. W tej sytuacji trudno byłoby zgodzić się z twierdzeniem, iż ustawodawca przypadkowo "zapomniał" o istnieniu zachowku, gdyż określając podstawę opodatkowania wypłaty z tytułu zachowku zaliczył do ciężarów spadku, z czego należałoby wnosić, iż stanowi on w stosunku do spadkobrania instytucję odrębną, podlegającą innym regułom, również w zakresie opodatkowania. Reasumując, aby można było mówić o obowiązku podatkowym i zobowiązaniu podatkowym w podatku od spadków i darowizn, musi istnieć odpowiedni zapis ustawowy w tym zakresie. Ponieważ takiego zapisu w powołanej na wstępie ustawie nie zawarto, oznacza to, iż zachowek wyłączony został z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.