LK-2413/LM/JK/2002 - Definicja gospodarstwa rolnego podatku od spadków i darowizn.

Departament Podatków Lokalnych i Katastru Ministerstwa Finansów w piśmie z dnia 22 stycznia 2003 r. nr LK-2413/LM/JK/2002 dokonał kontrowersyjnej wykładni definicji gospodarstwa rolnego przewidzianej w ustawie o podatku rolnym, a mianowicie:

Kluczowe znaczenie dla wyjaśnienia powyższej kwestii oraz rozstrzygnięcia czy powołany wyżej przepis stanowi podstawę prawną zwolnienia od podatku nabycia budynków gospodarczych służących produkcji rolniczej ma definicja gospodarstwa rolnego zwana w przepisach o podatku rolnym. Do niej bowiem odsyła norma art. 4 ust. 5 ustawy dodana przez art. 1pkt 3 lit.c ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. Nr 85, poz. 428).

Zgodnie ze znowelizowanymi z dniem 1 stycznia 2003 r. przepisami art. 1 i 2 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t.j. Dz. U. z 1993 r. Nr 94, poz. 431 ze zm.) za gospodarstwo rolne uważa się grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione na użytkach rolnych, w wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy. Jak słusznie zauważyła Izba definicja ta jak również poprzednia - obowiązująca do 31 grudnia 2003 r. - nie obejmuje budynków i innych obiektów usytuowanych na gruntach gospodarstw rolnych, a także urządzeń lub inwentarza. Skoro budynki te, poczynając od 24 sierpnia 1993 r., data wejścia w życie powołanej noweli z dnia 29 czerwca 1995 r., niezależnie od ich rodzaju, przeznaczenia oraz sposobu wykorzystania, tak jak pozostałe ww. składniki majątkowe, nie stanowią wraz z gruntem gospodarstwa rolnego, to ich nabycie nie może być objęte zwolnieniem od podatku przewidzianym dla takiego gospodarstwa w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy. Stanu tego nie zmienia treść przepisów ust. 1pkt 1 lit. a) - c) powołanego artykułu, ponieważ miały one zastosowanie w przypadku nabycia gospodarstwa rolnego w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, nie zaś normatywnie zdefiniowanego w przepisach o podatku rolnym.

W związku z powyższym uprawnione jest stanowisko, że w obecnym stanie prawnym przepis art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy nie stanowi materialnoprawnej podstawy zwolnienia od podatku nabycia następujących składników majątkowych:

- budynków mieszkalnych,

- budynków gospodarczych w tym zajętych na cele specjalistycznego chowu i wylęgu drobiu lub specjalistycznej hodowli zwierząt wraz z urządzeniami oraz stadem hodowlanym,

- inwentarza żywego,

- urządzeń służących do prowadzenia upraw specjalnych jak: szklarnie, inspekty, pieczarkarnie, przechowalnie owoców,

- pojazdów i maszyn rolniczych oraz części zamiennych do tych pojazdów i maszyn (ich nabycie korzysta ze zwolnienia od podatku na zasadach określonych w art. 4 ust. 1 pkt 12 ustawy),

- narzędzi pracy przeznaczonych do użytku w gospodarstwie rolnym.