LK-2273/LP/03/PP - Wyłączenie z opodatkowania infrastruktury drogowej.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 19 kwietnia 2004 r. Ministerstwo Finansów LK-2273/LP/03/PP Wyłączenie z opodatkowania infrastruktury drogowej.

Z dniem 9 grudnia 2003 r. wszedł w życie w nowym brzmieniu art. 2 ust. 3 pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, wprowadzony ustawą z dnia 14 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 200, poz. 1953). Zgodnie z ww. przepisem opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają "pasy drogowe wraz z drogami oraz obiektami budowlanymi związanymi z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu".

Z wyjaśnień przesłanych przez Departament Dróg Publicznych w Ministerstwie Infrastruktury przy pismach z dnia 3 lutego 2004 r. (znak: TP-2C/022/6/376964/03) oraz z dnia 11 marca 2004 r. (znak: TP-3c/24/385708/04) dotyczących przepisów ustawy o drogach publicznych wprowadzonych ww. ustawą o zmianie ustawy o drogach publicznych wynika, iż nowelizacja przepisów miała charakter porządkujący i upraszczający niektóre procedury oraz pojęcia stosowane w ustawie. Ponadto, dostosowała przepisy o drogach publicznych również do innych przepisów prawnych, w tym do wymagań Konstytucji RP. Zamierzeniem ustawodawcy nie było dokonywanie zmian stanowiących istotę dotychczasowych regulacji.

Należy podkreślić, że zgodnie z doktryną i orzecznictwem prawa podatkowego przepisy dotyczące ulg i zwolnień podatkowych powinny być interpretowane ściśle. "Przepis ustanawiający zwolnienie od podatku czyni wyłom w fundamentalnej w prawie podatkowym zasadzie powszechności opodatkowania. Nie może on być zatem interpretowany w sposób dowolny" (por. wyrok NSA z dnia 7 stycznia 1998 r. sygn. akt III SA 1237/96).

Powyższe oznacza, iż z zakresu obowiązku podatkowego mogą być wyłączone tylko te przedmioty opodatkowania, które zostały określone w obowiązujących przepisach prawa. Nie można tego rodzaju regulacji podatkowych traktować rozszerzająco, w oderwaniu od wykładni funkcjonalnej i celowościowej przepisów.

W ustawie o podatkach i opłatach lokalnych nie została zawarta definicja pasa drogowego, drogi czy obiektu budowlanego związanego z prowadzeniem, zabezpieczaniem i obsługą ruchu. Nie definiują tych pojęć także ogólne przepisy prawa podatkowego. Zatem, zgodnie z systematyką prawa, pojęć które nie zostały zdefiniowane w ustawie podatkowej, należy szukać w innych aktach prawnych rangi ustawowej. Przykładem jest definicja "nieruchomości", która nie została określona w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych, gdyż zawiera ją ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 ze zm.). Znaczenie nadane temu pojęciu w przepisach prawa cywilnego jest tak samo rozumiane na gruncie innych dziedzin prawa.

Definicje "pasa drogowego" oraz "drogi" zostały określone w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2000 r. nr 71, poz. 838 ze zm.). Zgodnie z art. 4 pkt 1 i pkt 2 cytowanej ustawy pasem drogowym jest wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą, natomiast droga to budowla wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami oraz instalacjami, stanowiąca całość techniczno-użytkową, przeznaczona do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowana w pasie drogowym.

Z powyższego wynika, że użyte w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych sformułowania tzn. "pasy drogowe wraz z drogami oraz obiektami budowlanymi związanymi z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu" - odnoszą się do pojęć zawartych w ustawie o drogach publicznych.

Zgodnie z art. 1 ustawy o drogach publicznych - drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych. Stosownie do art. 2 ust. 1 powołanej ustawy, drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na drogi krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne.

Art. 2 ust. 3 tej ustawy stanowi, że ze względów funkcjonalno-technicznych drogi publiczne dzielą się na klasy określone w warunkach technicznych, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy - Prawo budowlane, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie.

Zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. nr 43, poz. 430), wydanym na podstawie ustawy Prawo budowlane, przepisy rozporządzenia stosuje się przy projektowaniu, wykonywaniu dróg publicznych i związanych z nimi urządzeń budowlanych, a także ich odbudowie, rozbudowie, przebudowie oraz przy remontach objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę.

Wprowadzenie określeń "pasy drogowe wraz z drogami oraz obiektami budowlanymi związanymi z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu" jest właściwe dla drogi publicznej, ponieważ drogi inne niż publiczne nie wymagają posiadania infrastruktury związanej z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą tego ruchu. Należy również zauważyć, że zgodnie z § 3 pkt 1 ww. rozporządzenia, ilekroć w ww. rozporządzeniu jest mowa o drodze rozumie się przez to drogę publiczną.

Sumując, drogi niezaliczone do jednej z powyższych kategorii dróg nie stanowią dróg publicznych i nie podlegają wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od nieruchomości.

Podkreślenia wymaga fakt, iż z dniem 9 grudnia 2003 r. został zmieniony zakres przedmiotowy wyłączenia infrastruktury drogowej z opodatkowania w porównaniu do zakresu w poprzednio obowiązującym stanie prawnym. Z opodatkowania podatkiem od nieruchomości są wyłączone obiekty budowlane (a zatem budynki i budowle) położone w pasach drogowych w rozumieniu ustawy o drogach publicznych, o ile są związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu. Należy zauważyć, że wyłączeniu podlegają pasy drogowe wraz z obiektami budowlanymi związanymi z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą tego ruchu, a nie wszystkie obiekty budowlane związane z realizacją tych zadań. Jeżeli obiekty budowlane związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu będą położone poza pasem drogowym nie będą wyłączone z opodatkowania podatkiem od nieruchomości. (...)

Opublikowano: S.Podat. 2004/9/13