LK-1054/LM/JB/02 - Zasady ustalania wartości służebności w ustawie o podatku od spadków i darowizn.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 6 sierpnia 2002 r. Ministerstwo Finansów LK-1054/LM/JB/02 Zasady ustalania wartości służebności w ustawie o podatku od spadków i darowizn.

Odpowiadając na pismo z dnia 7 maja 2002 r. nr (...) w sprawie interpretacji przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 1997 r. Nr 16, poz. 89 ze zm.), Ministerstwo Finansów uprzejmie informuje, że nie podziela stanowiska zawartego w przedmiotowym piśmie i wyjaśnia:

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych, po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Problem interpretacyjny powstaje na tle ustalania rocznej wartości służebności obciążającej darowiznę.

Przepis art. 13 ust. 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn określa sposób ustalania wyłącznie wartości użytkowania ustanowionego w związku z darowizną, nie odnosi się natomiast do obliczania wartości służebności. W konsekwencji, z podstawy opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn w przypadku ustanowienia służebności wyłączeniu powinna podlegać wartość służebności określona przez strony, a nie ustalona na podstawie art. 13 ust. 7 tej ustawy.

Za takim stanowiskiem przemawia treść art. 13 ust. 6 ustawy, który w sposób jednoznaczny wskazuje, że do obliczania wartości prawa użytkowania, służebności i rent stosuje się zasady określone w art. 13 ust. 2-5. Brak analogicznego przepisu odnoszącego się do zasady określonej w ust. 7 omawianego przepisu wskazuje, iż ustawodawca chciał nią objąć tylko przypadki ustanowienia użytkowania.

Wobec powyższego, przy tak przyjętej konstrukcji art. 13 ustawy o podatku od spadków i darowizn, przy ustalaniu rocznej wartości służebności brak jest uzasadnienia do stosowania przez analogię przepisu art. 13 ust. 7 ustawy, określającego zasadę ustalania wartości użytkowania.

Zgodnie z art. 893 kodeksu cywilnego darczyńca może nałożyć na obdarowanego obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem (polecenie). Nałożenie na obdarowanego świadczeń na rzecz darczyńcy lub osoby trzeciej, bez względu na to, w jakim stosunku pozostają one do wartości darowizny, nie zmienia tej umowy w czynność odpłatną. Umowa nie będzie pozbawiona cech nieodpłatności, gdy nie przekreśla istoty darowizny wyrażającej się w przysporzeniu majątku obdarowanego kosztem majątku darczyńcy.

Biorąc pod uwagę powyższe unormowania, w obecnym stanie prawnym brak jest podstaw prawnych do wszczynania z urzędu postępowań w sprawie podatku od spadków i darowizn w celu weryfikacji wartości służebności (lub wydania decyzji o odpowiedzialności podatkowej płatnika) w tych przypadkach, gdy strony ustanowiły roczną wartość służebności inną niż 4% wartości rzeczy.

Opublikowano: Biul.Skarb. 2002/5/22