L.dz. 64/92 - (bez tytułu).

Krajowa Rada Notarialna w piśmie z dnia 4 grudnia 1992 r. L.dz. 64/92, prezentuje poniższe stanowisko w zakresie zachowania tajemnicy zawodowej przez notariuszy.

1.Przepis art. 18 Prawa o notariacie zobowiązuje notariusza do zachowania w tajemnicy wiadomości, które powziął przy dokonywaniu czynności notarialnej. Oprócz tych wiadomości i innych zdarzeniach, jakie towarzyszyły dokonanej czynności notarialnej, notariusz zobowiązany jest zachować w tajemnicy także sam fakt, że czynność notarialna została dokonana. Ponadto notariusz zobowiązany jest także do zachowania w tajemnicy okoliczności sprawy, które powziął, pomimo że do dokonania czynności notarialnej nie doszło. W tym ostatnim przypadku notariusz zobowiązany jest do zachowania w tajemnicy także faktu, iż strony zamierzały dokonać czynność notarialną.

Obowiązek zachowania tajemnicy trwa także wtedy, gdy notariusz zawiesił wykonywanie zawodu lub został odwołany ze stanowiska.

Obowiązek zachowania tajemnicy ustaje wtedy, gdy notariusz występuje przed sądem jako świadek i składa zeznanie. W przypadkach, gdy notariusz ma wątpliwości, czy złożenie zeznań przed sądem nie zagrozi dobru państwa lub nie naruszy ważnego interesu prywatnego, powinien powstrzymać się od złożenia zeznań, podając sądowi przyczynę. Minister Sprawiedliwości na wniosek sądu, po zapoznaniu się z okolicznościami sprawy, może zwolnić notariusza z obowiązku zachowania tajemnicy.

Należy wyraźnie podkreślić, że zachowanie tajemnicy zawodowej przez notariusza należy do jego obowiązków. Niewypełnienie lub niewłaściwe wypełnienie tego obowiązku może narazić notariusza na odpowiedzialność dyscyplinarną, a ponadto, w określonych przypadkach, notariusz może być zobowiązany do naprawienia szkody, powstałej w związku z zachowaniem tajemnicy.

2.Inaczej wygląda sytuacja, gdy notariusz jest zobowiązany, na podstawie art. 111 Prawa o notariacie i innych przepisów prawa, do informowania określonych organów państwowych (sądów rejonowych, urzędów prowadzących ewidencję gruntów i budynków, urzędów skarbowych) o dokonanych czynnościach notarialnych, w tym również do wysyłania wypisów czy odpisów sporządzonych w kancelarii dokumentów. Notariusz, poza danymi zawartymi w przesyłanych dokumentach, nie może informować tych organów o innych okolicznościach, związanych z dokonaną czynnością notarialną.

Na podstawie art. 111 Prawa o notariacie, notariusz powinien udzielić informacji określonym organom państwowym (np. prokuraturze, urzędowi kontroli skarbowej, Najwyższej Izbie Kontroli) o dokonanych czynnościach notarialnych. Jednakże, należy mieć na uwadze to, że notariusz może udzielić takiej informacji tylko wtedy, gdy te organy prowadzą postępowania kontrolne lub inne, obejmujące swym zasięgiem również dokonaną czynność notarialną. Informacja notariusza winna się w takich przypadkach sprowadzać wyłącznie do poinformowania czy czynność została dokonana, a na żądanie organu - do przesłania odpisu sporządzonego dokumentu.