IUSIPD1/1/415/14/2004 - Wierzytelności nieściągalne i koszty sądowe jako koszty uzyskania przychodów.

Pytanie podatnika

Czy można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów nieściągalne wierzytelności i koszty sądowe poniesione w związku z postępowaniem sądowym?

Odpowiedź

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 20 tej ustawy, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem takich wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona.

Zgodnie z przepisem art. 23 ust. 2 tej ustawy (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2003 r.) za wierzytelności nieściągalne, których nieściągalność została uprawdopodobniona, uważa się wierzytelności dokumentowane:

- postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo

- postanowieniem sądu o:

- oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości, gdy majątek masy nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego, lub

- umorzeniu postępowania upadłościowego, gdy zachodzi okoliczność, o której mowa w lit. a), lub

- ukończeniu postępowania upadłościowego, albo

- protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.

Na podstawie przedłożonych dokumentów ustalono, że:

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Katowicach z dnia 19 kwietnia 2002 r. została ogłoszona upadłość dłużnika,

Komornik Sądu Rewiru I przy Sądzie Rejonowym w Bytomiu:

Postanowieniem z dnia 10 czerwca 2002 r. zawiesił postępowanie egzekucyjne na podstawie art. 63 § 1 Prawa upadłościowego.

Postanowieniem z dnia 2 lipca 2003 r. umorzył postępowanie egzekucyjne na podstawie art. 63 Prawa upadłościowego.

Dokumenty te, w świetle powołanych przepisów, nie stanowią podstawy do uznania wierzytelności nieściągalnych za udokumentowane a tym samym podstawy do zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów.

W sprawie kwalifikacji poniesionych wydatków związanych z kosztami postępowania sądowego wyjaśniam, iż u wierzyciela koszty sądowe, tj. wpis i opłata kancelaryjna, oraz inne koszty procesu, w wysokości zasądzonej przez sąd, zaliczane są w dacie ich poniesienia, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do kosztów uzyskania przychodów.

U wierzyciela też, zasądzone - nawet jeżeli nie zostały jeszcze faktycznie wyegzekwowane od dłużnika - koszty procesu, o których mowa wyżej, są przychodem należnym stosownie do postanowień art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnośnie poniesionych kosztów postępowania egzekucyjnego informuję, iż wpłacona komornikowi kwota dotycząca kosztów postępowania egzekucyjnego stanowi koszt uzyskania przychodu w dacie poniesienia.

Biorąc pod uwagę zapis art. 22 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym który stanowi, iż koszty uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 5 i 6, są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione, poniesione w latach ubiegłych wydatki nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu w roku 2003 r.