ITPP3/4512-466/15/JC

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 4 września 2015 r. (data wpływu 7 września 2015 r.), uzupełnionym w dniach 6 października 2015 r. (data wpływu 7 października 2015 r.) i 19 listopada 2015 r. (data wpływu 19 listopada 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji zbycia nieruchomości w trybie egzekucji i konieczności wystawienia faktury korygującej - jest prawidłowe.

W dniu 7 września 2015 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniach 7 października 2015 r. i 19 listopada 2015 r., o wydanie pisemnej interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania transakcji zbycia nieruchomości w trybie egzekucji i konieczności wystawienia faktury korygującej.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu, przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w... prowadził egzekucję z nieruchomości położonej w... przy ul...., działka numer 129/26, dla której Sąd Rejonowy w. Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze KW.... Powierzchnia działki wynosi 0,051 ha. Nieruchomość zabudowana jest trzema budynkami usługowo - mieszkalnymi w zabudowie zwartej tj.:

* ul....: podpiwniczenie, parter, dwa piętra, poddasze nieużytkowe,

* ul....: przyziemne (piwnica), parter, trzy piętra, poddasze użytkowe,

* ul....- oficyna: podpiwniczenie, parter, piętro.

Program użytkowy zabudowy: łącznie 5 lokali usługowych i 10 lokali mieszkaniowych.

Sposób użytkowania nieruchomości: usługowo - mieszkalny z wypisu rejestru gruntów wynikają następujące informacje o nieruchomości:

* Opis użytków: tereny mieszkaniowe.

* Oznaczenia użytkowania i kont. klasyfikacji: B.

* Funkcje budynków (działki): budynki mieszkalne.

Nieruchomość stanowiła własność Spółki. Spółka zajmuje się wynajmem i zarządzaniem nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi. Komornik nie posiadał informacji dotyczącej daty pierwszego zasiedlenia oraz dokonywanych ewentualnych ulepszeniach. Ponadto komornik nie dysponował wiedzą w zakresie rozliczenia przez podatnika VAT od nabycia przedmiotowych nieruchomości. Dłużnik wzywany do uzupełnienia wyżej wymienionych danych pozostawał bierny, tj. nie nadesłał żądanych informacji, nie przedstawił dokumentacji dotyczącej stanu prawno-podatkowego nieruchomości pozwalającej na skorzystanie ze zwolnień VAT przy sprzedaży licytacyjnej. II licytacja nieruchomości KW... okazała się skuteczna. Nieruchomość została sprzedana za kwotę brutto 2 032 666,67 zł. W opisanym stanie została wystawiona faktura VAT, która została doręczona dłużnikowi i nabywcy przedmiotowej nieruchomości. Podatek, o którym mowa w art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w kwocie 380 092,14 zł przekazano do urzędu skarbowego. Dłużnik po otrzymaniu faktury VAT nie zakwestionował istnienia obowiązku podatkowego czy stawki podatku VAT (23%).

W dniu 2 września 2015 r. wpłynęło pismo dłużnika, w którym prezes Spółki oświadczył, iż aktualnie Spółka prowadzi działalność gospodarczą oraz posiada status czynnego podatnika podatku VAT. Ponadto wskazał, iż w związku z nabyciem nieruchomości nie przysługiwało dłużnikowi prawo odliczenia od kwoty podatku należnego kwoty podatku naliczonego, dłużnik nie poniósł wydatków na ulepszenie nieruchomości w stosunku do których miał prawo do obniżenia podatku należnego od kwoty podatku naliczonego. Podatnik poinformował także, iż pierwsze zasiedlenie miało miejsce przed 2009 r.

Licytacja nieruchomości odbyła się w dniu... 2014 r.

Na dzień dokonania ww. dostawy dłużnik był zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Datę pierwszego zasiedlenia w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług dłużnik określił jako "przed 2009 r."

Stan prawny nieruchomości wynikający z innych dokumentów zawartych w aktach sprawy:

* Decyzja z dnia... o przydziale pomieszczenia zastępczego, numer sprawy li.1...,

* Decyzja z... o przydziale lokalu mieszkalnego, numer sprawy...,

* Decyzja nr... z dnia... o przydziale lokalu mieszkalnego,

* Decyzja z dnia... o przydziale lokalu mieszkalnego, numer sprawy...,

* Decyzja nr... z dnia... o przydziale lokalu mieszkalnego,

* Umowa najmu lokalu użytkowego z dnia.... umowa zawarta na czas nieoznaczony,

* Umowa bezpłatnego użyczenia lokalu na cele prowadzenia działalności gospodarczej z dnia... umowa zawarta na czas określony od dnia... do dnia.

* Umowa najmu z dnia... r., umowa zawarta na czas nieoznaczony.

Jednocześnie Wnioskodawca wyjaśnia, że dłużnik wezwany do wskazania, czy korzysta ze zwolnień przedmiotowych bądź podmiotowych nie udzielił odpowiedzi na ww. wezwanie ani nie przedstawił dokumentacji prawno-podatkowej. Ponadto zaznaczył, iż komornikowi znany jest wyłączenie ww. opisany stan faktyczny.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania (pytanie 1 ostatecznie doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku z dnia 19 listopada 2015 r.):

1. Czy dla danego stanu faktycznego sprzedaż opisanej nieruchomości powinna być opodatkowana.

2. Czy w sytuacji uzupełnienia danych przez dłużnika faktura pierwotna powinna zostać skorygowana do stawki zw.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, komornik sądowy wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów kodeksu postępowania cywilnego jest płatnikiem podatku od dostawy dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika. Z obowiązujących przepisów wynika, iż komornik dokonując transakcji w imieniu podatnika - dłużnika, prowadzi sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, która będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, jeżeli do rozliczenia podatku zobligowany byłby dłużnik. W przypadku gdyby wykonywana czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby z niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie zobowiązany do odprowadzenia podatku. Tym samym komornik obowiązany jest do przestrzegania w sytuacji sprzedaży licytacyjnej ustawy o VAT. Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i świadczenie usług na terytorium kraju. Sprzedaż nieruchomości w sytuacji, gdy nie jest możliwe ustalenie podstawy do zastosowania obniżonej stawki albo zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a, powinna zostać opodatkowana stawką podstawową 23%. Ponadto zgodnie z art. 106c ustawy o VAT komornik powinien wystawić fakturę w imieniu podatnika, co niniejszym zostało wykonane. Po uzupełnieniu informacji przez dłużnika pozwalających na zastosowanie zwolnienia, ale już po czasie wystawienia pierwotnej faktury sprzedaży powinno zostać skorygowane fakturą korektą, z uwzględnieniem właściwej stawki "zw" do omawianej sprzedaży. Za właściwą stawką "zw" przemawiałoby w tej sytuacji oświadczenie dłużnika wskazujące iż dłużnik nie miał prawa do odliczenia VAT z tytułu zakupu ww. nieruchomości, nie ponosił nakładów na nieruchomość, a pierwsze zasiedlenie w wyniku czynności opodatkowanych nastąpiło przed 2009 rokiem. Komornik zamierza dokonać korekty faktury z zastosowaniem stawki VAT "zw".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.)- organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług - zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Przez towary, stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w ust. 2 ww. artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stawka podatku, zgodnie z przepisem art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 31 grudnia 2013 r., w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej przewidziano opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

Ustawodawca, w art. 2 pkt 14 ustawy, definiuje pojęcie "pierwszego zasiedlenia", przez które rozumieć należy oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

Aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do oddania budynków (budowli lub ich części) do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwsze zasiedlenie będzie miało zatem miejsce wówczas, gdy wybudowany lub zmodernizowany obiekt będzie przedmiotem sprzedaży albo będzie oddany w najem, bądź dzierżawę. Zarówno bowiem dostawa, jak też najem, bądź dzierżawa, są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Przy czym zaznaczyć należy, że przewidziane przepisami prawa podatkowego określone konsekwencje wystąpienia pierwszego zasiedlenia odnosić można wyłącznie względem zasiedlonego budynku, budowli lub jego części. Innymi słowy, konsekwencje podatkowoprawne zasiedlenia budynku, budowli, lub jego części odnosić można wyłącznie do zasiedlonej części obiektu (np. całości lub tylko jego części).

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu, o czym stanowi art. 29a ust. 8 ustawy.

Według obowiązujących od dnia 1 stycznia 2014 r. art. 106c ustawy o podatku od towarów i usług o podatku od towarów i usług faktury dokumentujące dostawę towarów, o której mowa w art. 18, z tytułu której na dłużniku ciąży obowiązek podatkowy, wystawiają w imieniu i na rzecz dłużnika:

Z powyższych przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika egzekucyjnego. Prowadzona przez niego sprzedaż nieruchomości będącej własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik, w przypadku gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

A zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów, okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 106i ust. 1 omawianej ustawy, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z zastrzeżeniem ust. 2#8722;8.

Na podstawie art. 106j ust. 1 pkt 5 tej ustawy, w przypadku, gdy po wystawieniu faktury podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury - podatnik wystawia fakturę korygującą.

Z powyższych przepisów wynika, że fakturę wystawia się w przypadku dostawy towaru lub świadczenia usługi. Jest ona dokumentem sformalizowanym (potwierdzającym zaistnienie określonego zdarzenia gospodarczego), który powinien spełniać szereg wymogów przewidzianych przepisami prawa. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi wówczas, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli w istocie stwierdza fakt np. dokonania sprzedaży określonych towarów. Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi, a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa w powiązaniu z przedstawionym we wniosku stanem faktycznym i zdarzeniem przyszłym należy stwierdzić, że w przypadku przedmiotowej dostawy budynków dłużnik działał w charakterze podatnika. W tej sytuacji dłużnik uprawniony był do skorzystania ze zwolnienia od podatku. Podstawą do zastosowania tego zwolnienia jest przepis art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Jak bowiem wynika z okoliczności sprawy, dłużnik podał informację, że pierwsze zasiedlenie w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług miało miejsce przed 2009 r. Zatem należy uznać, że sprzedaż w trybie licytacji, która miała miejsce... nastąpiła po upływie dwóch lat od pierwszego zasiedlenia.

Z opisu sprawy wynika, że komornik nieposiadając informacji o pierwszym zasiedleniu budynków dokonał sprzedaży przedmiotowej nieruchomości w drodze licytacji komorniczej i wystawił z tego tytułu fakturę w imieniu dłużnika, wykazując na niej kwotę podatku VAT w wysokości 23%. Wobec powyższego, mając na uwadze fakt, że sprzedaż przedmiotowej nieruchomości jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, komornik powinien wystawić w imieniu dłużnika fakturę korygującą, o której mowa w art. 106j ustawy, w której powinien zostać skorygowany nienależnie pobrany podatek. Dodatkowo należy wskazać, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika #8722; dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. A zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. A zatem w sytuacji, gdy nastąpiło błędne naliczenie i odprowadzenie podatku od towarów i usług przez komornika sądowego od dokonanej sprzedaży licytacyjnej, winien on wystawić fakturę korygującą. Konsekwencją wystawienia faktury korygującej powinno być dokonanie korekty rozliczenia deklaracji w podatku od towarów i usług we właściwym organie podatkowym.

Należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia, a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.