ITPP3/4512-178/15/EK - VAT w zakresie zwolnienia od podatku sprzedaży licytacyjnej prawa własności lokalu niemieszkalnego wraz udziałem 16/1000 we wspólnej części budynku i w wieczystym użytkowaniu gruntu, dokonywanej w trybie egzekucji komorniczej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 7 kwietnia 2015 r. (data wpływu 13 kwietnia 2015 r.), uzupełnionym w dniu 8 czerwca 2015 r. (data wpływu), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku sprzedaży licytacyjnej prawa własności lokalu niemieszkalnego wraz udziałem 16/1000 we wspólnej części budynku i w wieczystym użytkowaniu gruntu, dokonywanej w trybie egzekucji komorniczej - jest nieprawidłowe.

W dniu 13 kwietnia 2015 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 8 czerwca 2015 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku sprzedaży licytacyjnej prawa własności lokalu niemieszkalnego wraz udziałem 16/1000 we wspólnej części budynku i w wieczystym użytkowaniu gruntu, dokonywanej w trybie egzekucji komorniczej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Komornik Sądowy prowadzi postępowanie egzekucyjne, z nieruchomości dłużnika, której przedmiotem jest lokal niemieszkalny, stanowiący odrębną nieruchomość wraz z udziałem 16/1000 we wspólnej części budynku i w wieczystym użytkowaniu gruntu.

Nieruchomość ta położona jest w miejscowości S. i posiada założoną księgę wieczystą w Wydziale X Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego.

Nieruchomość została nabyta przez dłużnika w drodze sprzedaży w dniu 14 lipca 2009 r. aktem notarialnym nr XXX, jak z tego aktu wynika nabycia dokonano na cele działalności gospodarczej prowadzonej przez dłużnika. Transakcja zakupu nieruchomości przez dłużnika nie była obciążona podatkiem od towarów i usług, gdyż jak wynika z wymienionego aktu notarialnego podlegała ona opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2%.

Według informacji uzyskanych z właściwego Urzędu Skarbowego wynika, że dłużnik prowadzi działalność gospodarczą również pod adresem opisanej nieruchomości i jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Aktualnie jako komornik podejmuję czynności zmierzające do przeprowadzenia licytacji z nieruchomości.

Przedmiotowa nieruchomość może zostać sprzedana w drodze licytacji komorniczej lub jeżeli licytacja okaże się bezskuteczna przeniesienie własności nieruchomości może nastąpić na wierzyciela na jego wniosek.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że:

a. Z opisu stanu nieruchomości, stanowiącej lokal niemieszkalny położony w S., uzyskanej od biegłego rzeczoznawcy jednoznacznie wynika, że stan techniczny lokalu nie wskazuje na ulepszenia lokalu dokonane w okresie ostatnich 5 lat, których wartość mogłaby przekraczać 30% wartości początkowej lokalu, zatem ulepszeń w takiej skali nie dokonywano.

b. Lokal stanowi miejsce prowadzenia opodatkowanej działalności gospodarczej dłużnika, zgłoszonej do Urzędu Skarbowego.

c. Z aktualnie posiadanych przez komornika informacji nie wynika, aby opisywany lokal niemieszkalny był przedmiotem umów najmu, dzierżawy lub umów o podobnym charakterze w okresie od daty nabycia lokalu przez dłużnika, tj. od 14 lipca 2009 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy sprzedaż opisanej nieruchomości w drodze licytacji będzie obciążona podatkiem VAT według stawki 23%.

2. Czy przeniesienie własności ww. nieruchomości na wierzyciela, na jego wniosek będzie obciążone podatkiem VAT według stawki 23% w sytuacji gdy nie dojdzie do skutku sprzedaż zgodnie z pkt 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę treść art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, sprzedaż nieruchomości będzie podlegać zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, gdyż przedmiotowa nieruchomość w postaci lokalu niemieszkalnego nie będzie przedmiotem dostawy w drodze licytacji w ramach pierwszego zasiedlenia (ppkt a), z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż nastąpiło to w 2009 r. lub wcześniej, a pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a planowaną przedmiotową dostawą w wyniku licytacji upłynęło już więcej niż 2 lata. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że dłużnik jest podatnikiem VAT czynnym, jak potwierdza to właściwy Urząd Skarbowy, gdyż w mocy ustawy czynność ta podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług. Z powyższych względów również przeniesienie własności nieruchomości na wierzyciela, na jego wniosek, nie będzie obciążone podatkiem VAT, gdyż dostawa ta będzie również zwolniona na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ww. ustawy.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z cytowanych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - musi być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Zgodnie z dyspozycją art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług cyt.

"Art. 43. 1. Zwalnia się od podatku:

Zgodnie z art. 2 pkt 14 w brzmieniu:

"Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o:

pierwszym zasiedleniu - rozumie się przez to oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

Zatem pierwsze zasiedlenie nastąpiło co najmniej z chwilą nabycia nieruchomości w drodze sprzedaży przez poprzedniego właściciela - rok 1996 lub najpóźniej w 2009 r. w chwili nabycia w drodze sprzedaży przez dłużnika na cele prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że planowana sprzedaż lokalu niemieszkalnego w drodze licytacji komorniczej spełnia warunki zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, a zatem nie znajdzie tu zastosowania podstawowa stawka 23%. Również przeniesienie własności przedmiotowej nieruchomości na wierzyciela, na jego wniosek w sytuacji jeżeli nie dojdzie do skutku licytacja będzie zwolnione od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług.

Niezależnie od powyższego jeżeli przyjąć, że przedmiotowa dostawa w wyniku licytacji komorniczej jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia to będzie spełniony warunek z art. 43 ust. 1 pkt 10a ppkt a), tj. zwalnia się od podatku "dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego", gdyż dłużnik nabył lokal bez prawa do odliczenia VAT, co bezspornie wynika z aktu notarialnego nr XXX z 14 lipca 2009 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Na podstawie uregulowania zawartego w art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami - w myśl art. 2 pkt 6 powołanej ustawy - są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak wynika z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług - w świetle powyższych przepisów - jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze, czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stawka podatku - zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług - wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

W świetle wyżej przytoczonego przepisu, kluczowym dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części jest ustalenie, kiedy nastąpiło jego pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Przez pierwsze zasiedlenie - art. 2 pkt 14 ustawy - rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

Aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do oddania budynków, budowli lub ich części do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Jeżeli zatem podatnik (bądź podmiot trzeci) wybuduje obiekt, lub go zmodernizuje, przy czym nakłady na ulepszenie przekroczą 30% wartości początkowej, a następnie obiekt ten (lub ulepszenie) zostanie oddany do użytkowania (wprowadzony przez podatnika do ewidencji środków trwałych), nie oznacza to, że został on zasiedlony, ponieważ oddanie do użytkowania nie nastąpiło w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwsze zasiedlenie będzie miało natomiast miejsce wówczas, gdy wybudowany lub zmodernizowany obiekt zostanie sprzedany lub np. oddany w dzierżawę, najem, które to czynności będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zauważyć należy, że zarówno sprzedaż, jak i dzierżawa, czy najem, wykonywane przez podatników podatku VAT są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu.

W tym miejscu należy podkreślić, że pojęcie "oddanie do użytkowania", o którym mowa w powołanym art. 2 pkt 14 ustawy należy rozumieć jako objęcie faktycznego władztwa nad budynkami, budowlami lub ich częściami, możliwość dysponowania nimi, używania ich jak właściciel.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części, spełniających określone w przepisach warunki, może korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacji, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia nie minęły co najmniej 2 lata.

W przypadku budynków, budowli lub ich części niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków - skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

Ponadto, jak wynika z art. 43 ust. 7a ustawy, warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

W świetle art. 29a ust. 8 ustawy, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści powołanych regulacji prawnych prowadzi do stwierdzenia, że skoro lokal niemieszkalny, o którym mowa we wniosku, nabyty został na cele działalności gospodarczej dłużnika i tak też był wykorzystywany, to do sprzedaży prawa własności lokalu niemieszkalnego wraz udziałem 16/1000 we wspólnej części budynku i w wieczystym użytkowaniu gruntu będą miały zastosowanie unormowania zawarte w ustawie o podatku od towarów i usług. Sprzedaż lokalu niemieszkalnego nie będzie jednak objęta zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy - jak twierdzi Wnioskodawca - gdyż z treści wniosku nie wynika by miało miejsce pierwsze zasiedlenie w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy, toteż sprzedaż przedmiotowego lokalu będzie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia. Sprzedaż lokalu niemieszkalnego będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT, w związku z art. 43 ust. 7a tej ustawy, gdyż:

* przy nabyciu lokalu niemieszkalnego dłużnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, ponieważ zakup ten opodatkowany został podatkiem od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2%.

* dłużnik nie ponosił wydatków na ulepszenie lokalu niemieszkalnego przekraczających 30% jego wartości początkowej.

Powyższe zwolnienie od podatku - przy uwzględnieniu treści art. 29a ust. 8 ustawy - będzie miało również zastosowanie do zbycia udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu, na którym posadowiony jest przedmiotowy lokal niemieszkalny.

Zwolnienie od podatku dostawy prawa własności lokalu niemieszkalnego wraz udziałem 16/1000 we wspólnej części budynku i w wieczystym użytkowaniu gruntu będzie przysługiwało niezależnie na czyją rzecz będzie dokonana (art. 43 ust. 1 pkt 10a z uwzględnieniem art. 29a ust. 8).

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy (komornika sądowego) przedstawione we wniosku, że sprzedaż prawa własności lokalu niemieszkalnego wraz udziałem 16/1000 we wspólnej części budynku i w wieczystym użytkowaniu gruntu, na którym lokal ten jest posadowiony podlega zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 10 należy uznać za nieprawidłowe.

Podkreślić należy, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.