ITPP3/4512-15/16/MD - Objęcie komornika obowiązkami płatnika w związku ze sprzedażą nieruchomości w ramach postępowania egzekucyjnego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. , poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 28 grudnia 2015 r. (data wpływu 5 stycznia 2016 r.), uzupełnionym w dniu 23 lutego 2016 r. (data wpływu), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie objęcia komornika obowiązkami płatnika w związku ze sprzedażą nieruchomości w ramach postępowania egzekucyjnego (k.m....) - jest prawidłowe.

W dniu 5 stycznia 2016 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 23 lutego 2016 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie objęcia komornika obowiązkami płatnika w związku ze sprzedażą nieruchomości w ramach postępowania egzekucyjnego.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w... (dalej jako "Komornik") prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikowi... (PESEL..., NIP:. - dalej jako "Dłużnik 1") oraz... (NIP:. - dalej jako "Dłużnik 2") do prawa wieczystego użytkowania nieruchomości położonej w..., ul...., dla której Sąd Rejonowy w... VI Zamiejscowy Wydział Ksiąg Wieczystych w... prowadzi księgę wieczystą o numerze KW... należącego do Dłużników w udziałach po 1/2 niewydzielonej części.

Prawo wieczystego użytkowania obejmuje działkę gruntu nr... o pow. 0,1418 ha zabudowaną dwoma budynkami o nr ewidencyjnych 1 i 2 stanowiącymi jedną całość. Budynek składa się z hali magazynowej, pomieszczeń biurowych, pomieszczeń sanitarnych oraz pomieszczenia kotłowni o łącznej o pow. użytkowej 454 m². Oba budynki stanowiące jedną całość posadowione na działce nr...są budynkami w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane.

Prawo wieczystego użytkowania nieruchomości wykorzystywane było do prowadzenia działalności gospodarczej przez Dłużnika 1. Zgodnie z danymi zawartymi w rejestrze REGON, Dłużnika 1 wpisano jako osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą...PPUH "...". Przeważająca działalność gospodarcza według PKD nr 46.73.Z. Pozostałe: 46.39.Z, 47.19.Z, 55.20.Z, 56.10.A, 56.30.Z, 86.90.E, 87.10.Z, 87.20.Z, 87.30.Z, 87.90.Z, 96.02.Z.

Dłużnik 1 zakończył prowadzenie działalności w dniu... 2014 r. Data skreślenia z REGON to... 2014 r. (zakończenie działalności gospodarczej ustalono na podstawie wpisu w rejestrze REGON). W rejestrze REGON nie odnaleziono podmiotu....

Postępowanie egzekucyjne prowadzone jest na etapie przygotowania do licytacji.

Prawo wieczystego użytkowania nieruchomości będące przedmiotem egzekucji zostało nabyte przez Dłużników na podstawie aktu notarialnego sporządzonego przed notariuszem... w dniu... 2005 r., Repertorium A nr.../2005 za cenę... zł od Spółdzielni... w... (REGON...). Z czego... zł stanowiła wartość prawa wieczystego użytkowania gruntu, a wartość budynku magazynu określono na kwotę 73.639 zł. W chwili nabycia ww. składnik majątkowy stanowił wspólność majątkową małżeńską Dłużników.

Dla przedmiotowego terenu działki nr ew...., obrębu 0002,... 2, gmina... nie ma opracowanego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Według studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy... uchwalonym uchwałą nr... z dnia... 2010 r. oraz uchwałą nr... z dnia... 2015 r., teren, na którym położona jest działka, znajduje się w obszarze zainwestowania do zachowania przemysł i składy.

Z uwagi na funkcję prawa wieczystego użytkowania gruntu zabudowanego budynkami stanowiącymi odrębną nieruchomości Dłużników, do którego została skierowana egzekucja zachodzi wątpliwość dotycząca ewentualnej konieczności naliczenia VAT do ceny uzyskanej przy sprzedaży licytacyjnej nieruchomości oraz jego właściwej wysokości procentowej.

Komornik zauważył, że w § 3 pkt g) aktu notarialnego wskazano, że strony przy tym akcie przedłożyły postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w... z dnia... 2005 r. sygn...., z którego wynika, iż zbycie nieruchomości i prawa użytkowania wieczystego będącego przedmiotem niniejszej czynności zwolnione są z podatku od towarów i usług na podstawie przepisów art. 43 ust. 1 pkt 2, art. 43 ust. 2 pkt 1, art. 43 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) oraz § 8 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.). Wobec takiego oświadczenia w § 13e) aktu notarialnego z dnia 5 października 2005 r. widnieje wpis, że pobrano opłatę w wysokości 2% podatku od czynności cywilnoprawnych w myśl art. 7 ust. 1 pkt 1a w zw. z art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 86, poz. 959, z późn. zm.) w kwocie... zł.

W celu ustalenia obowiązku podatkowego Komornik zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego w... z wnioskiem o udzielenie informacji czy Dłużnik 1 jest "płatnikiem" VAT lub innego podatku, jak np. od nabycia mienia, posiadania nieruchomości, itp.

W odpowiedzi z dnia... 2015 r. znak:. Naczelnik Urzędu Skarbowego w... wskazał, że dłużnik figuruje w rejestrze podatników. Podatnik ma otwarty obowiązek w podatku PIT i VAT. Naczelnik Urzędu Skarbowego nie odnotował nadpłat, zwrotów podatkowych oraz niepodatkowych należności budżetowych. Poinformowano, że dłużnik wystąpił jako nabywca ww. prawa wieczystego użytkowania nieruchomości.

Zgodnie z informacją Naczelnika Urzędu Skarbowego w... z dnia 17 lutego 2016 r. nr..., Dłużnik 1 nie jest "płatnikiem" podatku od towarów i usług oraz nie figuruje w rejestrze podatników VAT.

W celu ustalenia obowiązku podatkowego Komornik zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego w... z wnioskiem o udzielenie informacji czy Dłużnik 2 prowadzi działalność gospodarczą.

W odpowiedzi z dnia... 2014 r., znak. Naczelnik Urzędu Skarbowego w... wskazał, że podatnik nie ma otwartego obowiązku w podatkach, nie odnotowano powiązań z działalnością gospodarczą, nie odnotował nadpłat, zwrotów podatkowych oraz niepodatkowych należności budżetowych. Poinformowano, że dłużnik wystąpił jako nabywca ww. prawa wieczystego użytkowania nieruchomości.

Dłużnik 1 współpracuje z organem egzekucyjnym. W szczególności złożył oświadczenie, że w latach 1999-2014 prowadził działalność gospodarczą i był podatnikiem podatku od towarów i usług. Działalność zakończył w grudniu 2014 r. Ponadto, zgodnie z oświadczeniem Dłużnika 1 z dnia 29 grudnia 2015 r., uzyskano informację, że dokonywał nakładów modernizacyjnych dotyczących części biurowej budynku, nakłady te były wykonywane systemem gospodarczym.

Nakłady modernizacyjne, dotyczyły części biurowej znajdującej się w jednym z budynków, który stanowi hala magazynowa, pomieszczenia biurowe, pomieszczenia sanitarne. Nakłady modernizacyjne nie przekroczyły 30% jego wartości początkowej. Drugi budynek stanowi pomieszczenie kotłowni o pow. 6 m², który nie był przedmiotem nakładów modernizacyjnych. Poniesione nakłady nie były wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Ponadto Dłużnik 1 złożył oświadczenie, że nieruchomość nie była przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub umowy o podobnym charakterze.

W dniu 18 lutego 2016 r. Dłużnik 1 złożył oświadczenie, że:

* na dzień zaprzestania wykonywania działalności nie był sporządzony spis z natury, który objął nieruchomość opisaną we wniosku;

* w stosunku do nakładów modernizacyjnych nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Dłużnika 2 nie współpracuje z organem egzekucyjnym.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny zajętej nieruchomości Komornik wniósł o udzielenie informacji czy we wskazanych okolicznościach wymagane jest naliczenie podatku VAT do ceny wywołania, a w przypadku takiej konieczności wniósł o wskazanie stawki procentowej podatku oraz przytoczenie podstawy prawnej. Jeżeli nie ma obowiązku naliczenia VAT od ceny wywołania wniósł również o wskazanie stosownej podstawy prawnej takiego stanowiska.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy istnieje obowiązek naliczenia VAT od ceny wywołania przy sprzedaży nieruchomości w drodze licytacji publicznej (w przypadku istnienia takiego obowiązku Komornik wniósł o wskazanie właściwej stawki procentowej podatku oraz przytoczenie stosownej podstawy prawnej, jeżeli nie ma obowiązku naliczenia podatku wniósł o wskazanie stosownej podstawy prawnej).

Zdaniem Komornika, opartym na treści dokumentów zgromadzonych w aktach postępowania egzekucyjnego, w opisanych okolicznościach nie ma obowiązku naliczenia VAT do ceny wywołania, a w przypadku zbycia do ceny uzyskanej ze sprzedaży prawa wieczystego użytkowania nieruchomości Dłużników w drodze licytacji publicznej. Wobec tego nie ma obowiązku przekazania VAT właściwemu urzędowi skarbowemu z tytułu ewentualnej ceny uzyskanej ze sprzedaży licytacyjnej nieruchomości Dłużników. Stanowisko takie znajduje - w ocenie Komornika - uzasadnienie w treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) - zwanej dalej "ustawą" - organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (...).

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

(...);

Przez towary, stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy, rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W świetle art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jak stanowi art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia przewidziano opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, zastosowanie obniżonej stawki podatku lub zwolnienia od podatku od towarów i usług możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy).

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

W art. 2 pkt 14 ustawy, ustawodawca zdefiniował pojęcie "pierwszego zasiedlenia", przez które rozumieć należy oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

Aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu musi dojść do oddania budynków (budowli lub ich części) do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwsze zasiedlenie będzie miało zatem miejsce wówczas, gdy wybudowany albo zmodernizowany obiekt będzie przedmiotem dostawy albo będzie oddany w najem, dzierżawę, leasing, itp. Zarówno bowiem dostawa (nawet zwolniona od podatku), jak też najem, dzierżawa, albo leasing są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

W myśl ust. 7a tego artykułu, warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Według art. 29a ust. 8 ustawy, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Z treści złożonego wniosku wynika, że Komornik prowadzi postępowanie egzekucyjne z prawa wieczystego użytkowania nieruchomości należącego do Dłużników w udziałach po 1/2 niewydzielonej części. Prawo wieczystego użytkowania:

* zostało nabyte przez Dłużników na podstawie aktu notarialnego w... 2005 r.;

* obejmuje działkę gruntu nr... zabudowaną dwoma budynkami (oba budynki stanowią "jedną całość" i są budynkami w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane), stanowiącymi odrębną nieruchomości Dłużników;

* wykorzystywane było do prowadzenia działalności gospodarczej przez Dłużnika 1.

W chwili nabycia ww. składnik majątkowy stanowił wspólność majątkową małżeńską Dłużników. W ww. akcie notarialnym wskazano, że strony przedłożyły postanowienie naczelnika urzędu skarbowego z którego wynika, że zbycie nieruchomości i prawa użytkowania wieczystego będącego przedmiotem niniejszej czynności zwolnione są od podatku od towarów i usług. Wobec takiego oświadczenia w akcie notarialnym zawarto zapis, że pobrano podatek od czynności cywilnoprawnych. Naczelnik właściwego urzędu skarbowego wskazał, że:

* Dłużnik 1 nie jest "płatnikiem" podatku od towarów i usług oraz nie figuruje w rejestrze podatników VAT;

* Dłużnik 2 nie ma otwartego obowiązku w podatkach, nie odnotowano powiązań z działalnością gospodarczą.

Dłużnik 1 oświadczył, że:

* w latach 1999-2014 prowadził działalność gospodarczą i był podatnikiem podatku od towarów i usług;

* dokonywał nakładów modernizacyjnych dotyczących części biurowej budynku. Nakłady te nie przekroczyły 30% jego wartości początkowej. Nakłady nie były wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Drugi budynek stanowi pomieszczenie kotłowni o pow. 6 m², który nie był przedmiotem nakładów modernizacyjnych;

* w stosunku do nakładów modernizacyjnych nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego;

* na dzień zaprzestania wykonywania działalności nie był sporządzony spis z natury, który objął nieruchomość opisaną we wniosku;

* nieruchomość nie była przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub umowy o podobnym charakterze.

Na tym tle Komornik powziął wątpliwość dotyczącą objęcia go obowiązkami płatnika w związku ze sprzedażą ww. nieruchomości w ramach postępowania egzekucyjnego.

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz treść powołanych przepisów z zakresu podatku od towarów i usług należy stwierdzić, że budynki znajdujące się na działce nr 34/28 mają status zasiedlonych w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy. Status ten uzyskały w związku z ich nabyciem przez Dłużników w 2005 r. w ramach (jak wynika z treści aktu notarialnego) czynności podlegającej opodatkowaniu. I - jeżeli status ten zostanie zachowany do dnia sprzedaży (jak do tej pory budynki nie były przedmiotem ulepszeń, które miałyby wpływy na utratę tego statusu) - zbycie budynków, jak słusznie uznał Komornik, będzie zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Jak już bowiem zaznaczono powyżej budynki te mają status zasiedlonych, a od ich zasiedlenia (które miało miejsce w 2005 r.) bez wątpienia minie okres dłuższy niż wskazany w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. b) ustawy, tj. dłuższy niż dwa lata.

Na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy, ww. zwolnienie będzie również dotyczyć dostawy gruntu związanego z ww. budynkami.

Należy przy tym podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku, co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.