ITPP2/4512-827/15/PB - Brak opodatkowania sprzedaży gruntu na rzecz użytkownika wieczystego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 6 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 13 sierpnia 2015 r. (data wpływu 18 sierpnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania sprzedaży gruntu na rzecz użytkownika wieczystego - jest prawidłowe.

W dniu 18 sierpnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania sprzedaży gruntu na rzecz użytkownika wieczystego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina Miasto... jako właściciel nieruchomości gruntowej oddanej w użytkowanie wieczyste, planuje dokonać sprzedaży nieruchomości gruntowej w drodze bezprzetargowej na rzecz użytkownika wieczystego, stosownie do art. 32 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1999 r. o gospodarce nieruchomościami. Użytkownik wieczysty nabył prawo na podstawie aktu notarialnego z dnia 30 lipca 2009 r. (umowa darowizny) od byłych użytkowników wieczystych wraz z odrębną własnością budynku po byłej stacji paliw znajdującego się na tej nieruchomości. Działka gruntu o powierzchni 0,5735 ha oznaczona jest w ewidencji gruntów i budynków jako: Ba - 0,0897 ha, R-III b-0,4838 ha. Byli użytkownicy wieczyści nabyli prawo użytkowania wieczystego na mocy aktu notarialnego z dnia 9 sierpnia 2000 r. od likwidatora S. miejscowości W.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w związku z zaistniałym stanem w przypadku sprzedaży gruntu w drodze bezprzetargowej na rzecz użytkownika wieczystego stosownie do art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami należy doliczyć VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż gruntu na rzecz użytkownika wieczystego nie stanowi dostawy towarów i usług w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, ani żadnej innej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a czynność ta pozostaje poza zakresem tej ustawy. W wymienionym przypadku w wyniku ustanowienia użytkowania wieczystego Gmina Miasto... utraciła władztwo nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, który mógł nim rozporządzać jak właściciel. Stosownie do art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1999 r. o gospodarce nieruchomościami, nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu. Czynność ustanowienia użytkowania wieczystego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dopiero w wyniku nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. zmieniła się definicja towaru oraz zakresu opodatkowania. Opłaty z tytułu użytkowania wieczystego ustanowionego przed rokiem 2004 nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem, aż do momentu wygaśnięcia umowy o wieczystym użytkowaniu lub w związku z jej wykupem. Oznacza to, że czynność sprzedaży nieruchomości na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego, dla którego prawo użytkowania wieczystego ustanowiono przed rokiem 2004, nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, ani żadnej innej czynności podlegającej opodatkowaniu VAT i pozostaje poza zakresem tej ustawy. Sprzedaż nieruchomości na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego jest przekształceniem prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości i stanowi jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości. Grunt został wydany użytkownikowi wieczystemu z momentem objęcia prawa użytkowania wieczystego i z tym dniem możemy mówić o dostawie towarów w rozumieniu przepisów ustawy, gdyż z tą chwilą użytkownik otrzymał prawo do faktycznego dysponowania nieruchomością, jak gdyby był właścicielem. W tym przypadku, w ocenie Gminy, zbycie nieruchomości na rzecz użytkownika wieczystego nie może być traktowane jako sprzedaż tego samego towaru, stanowi jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Należy wskazać, iż przepis art. 7 ust. 1 ustawy definiujący pojęcie "dostawa towarów" nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży, czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego.

W celu przedstawienia właściwego rozumienia pojęcia "przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel" należy zaznaczyć, iż dotyczy ono tego rodzaju czynności, które dają nabywcy prawo do postępowania z nabytą rzeczą jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu "prawo do rozporządzania jak właściciel" nie można interpretować jako "prawo własności". Należy ponadto wskazać, iż czynności przejęcia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejęcie własności w sensie prawnym, bowiem "dostawa towarów" nie ogranicza się wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy. W konsekwencji pojęcie "dostawa towarów" oraz ekonomiczne aspekty transakcji, nie muszą wiązać się ze skutkami powstającymi na gruncie cywilistycznego prawa własności. Pozwala to na uznanie danej czynności za dostawę towarów, nawet w przypadkach nałożenia na nabywcę pewnych ograniczeń we władaniu towarem. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę korzyści i ciężarów związanych z nabyciem towaru jest, co do zasady, wydanie towaru.

Wobec powyższego, uwzględniając szerokie, ekonomiczne, a nie cywilistyczne rozumienie pojęcia "przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel", ustawodawca uznał, iż oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów, wymieniając tę czynność w art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela.

Według art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2015 r. poz. 782), nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3.

Stosownie do ust. 1a cyt. artykułu, nieruchomość gruntowa stanowiąca własność Skarbu Państwa może być sprzedana użytkownikowi wieczystemu za zgodą wojewody.

Według ust. 2 tego artykułu, z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości wygasa, z mocy prawa, uprzednio ustanowione prawo użytkowania wieczystego (...).

W myśl art. 37 ust. 2 pkt 5 ww. ustawy, nieruchomość jest zbywana w drodze bezprzetargowej, jeżeli sprzedaż nieruchomości następuje na rzecz jej użytkownika wieczystego.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści powołanych przepisów prowadzi do stwierdzenia, że skoro do ustanowienia prawa użytkowania wieczystego doszło w 2000 r., a więc przed wprowadzeniem przepisów, którymi ustawodawca objął tę czynność opodatkowaniem, to ustanowienie tego prawa nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji, planowana przez Gminę sprzedaż nieruchomości na rzecz użytkownika wieczystego (który nabył to prawo w formie darowizny w 2009 r.) nie będzie stanowiła dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, ani żadnej innej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, wobec czego pozostanie poza zakresem ww. ustawy. Czynność ta będzie jedynie zmianą tytułu prawnego do nieruchomości, nie wpływając natomiast na "władztwo do rzeczy", które użytkownik wieczysty już uzyskał. Wobec powyższego należy stwierdzić, że sprzedaż nieruchomości gruntowej, o której mowa we wniosku, na rzecz użytkownika wieczystego, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jednocześnie podkreślić należy, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.