ITPP2/4512-50/15/PS - Brak opodatkowania sprzedaży nieruchomości w drodze licytacji komorniczej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 28 sierpnia 2014 r. (data wpływu 19 stycznia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania sprzedaży nieruchomości w drodze licytacji komorniczej (k.m../12) - jest nieprawidłowe.

W dniu 19 stycznia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania sprzedaży nieruchomości w drodze licytacji komorniczej (k.m../12).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W toku postępowania egzekucyjnego o sygnaturze k.m../12 dokonał Pan zajęcia nieruchomości położonej w miejscowości G., gm. M., dla której Sąd Rejonowy w I. prowadzi księgę wieczystą./4, stanowiącą własność dłużników M. R., syna K. i M. oraz A. R., córki R. i A., na zasadzie ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. Nieruchomość stanowi działka nr 39/2 o powierzchni 8,9700 ha. Jest to nieruchomość rolna, zabudowana chlewnią, magazynem (dawna szopa), garażem, budynkiem socjalnym i wiatą. Budynki gospodarstwa są w stanie technicznym średnim, zabudowa częściowo stara, a częściowo zmodernizowana. Na siedlisko składają się następujące budynki. Chlewnia - budynek murowany o kilku etapach rozbudowy, konstrukcja dachowa drewniana z pokryciem z eternitu falistego. Stan techniczny średni. Powierzchnia użytkowa 240 m kw. Magazyn - budynek murowany o kilku etapach rozbudowy, konstrukcja dachowa częściowo stalowa, a częściowo drewniana z pokryciem z eternitu falistego. Stan techniczny średni, powierzchnia użytkowa 400 m kw. Garaż - budynek murowany, konstrukcja dachowa drewniana z pokryciem z eternitu falistego, stan techniczny średni, powierzchnia użytkowa 76 m kw. Budynek socjalny - murowany, konstrukcja stropodachu żelbetowa z pokryciem papowym, stan techniczny średni, powierzchnia użytkowa 32 m kw. Wiata o konstrukcji stalowej z częściowo murowanymi ścianami osłonowymi, pokrycie dachowe wykonane z różnych materiałów, stan techniczny pogorszony, powierzchnia użytkowa 180 m kw.

W toku czynności dłużnik M. R. oświadczył, że nie prowadzi działalności gospodarczej, rolniczej, ani pozarolniczej, utrzymuje się z renty z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Natomiast dłużniczka A. R. w toku czynności oświadczyła, że nie prowadzi działalności gospodarczej, jest zatrudniona w wymiarze 1/8 etatu u syna M. R. (firma M.) z wynagrodzeniem minimalnym. Ponadto dłużnik M. R. oświadczył, że na podstawie umowy z dnia 10 września 2008 r. 140 m kw. budynku magazynowego położonego na działce nr 39/2 zostało użyczone osobie trzeciej H. S., jednakże biorący w użyczanie nigdy nie objął we władanie tego budynku, ani jego części, nigdy nie rozpoczął tam działalności, lecz według oświadczenia dłużnika umowa ta nigdy nie została wypowiedziana, umowa została zawarta na okres 10 lat i nadal obowiązuje. Ponadto dłużnik oświadczył, że obecnie budynki i zabudowania znajdujące się na nieruchomości, działce nr 39/2, są bezpłatnie użyczane synowi M. R., który ma zarejestrowaną pod tym adresem działalność gospodarczą, umowa została zawarta na okres 10 lat i nadal obowiązuje. Jednocześnie dłużnik oświadczył, że grunty tej nieruchomości, stanowiące część działki 39/2, zostały wydzierżawione osobie trzeciej D. D., umowa została zawarta na okres 10 lat i nadal obowiązuje. Ponadto zgodnie z ustaleniem pozyskanym z Urzędu Skarbowego z dnia 20 sierpnia 2014 r., dłużnicy nie mają zarejestrowanej działalności gospodarczej, ani też niezamkniętych powiązań z działalnością gospodarczą. Zgodnie z informacją uzyskaną z Urzędu Miejskiego, działka 39/2 stanowi grunty orne oraz grunty rolne zabudowane i znajduje się na terenie, na którym nie ma opracowanego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jak również nie jest objęta decyzją o warunkach zabudowy, która powodowałaby zmianę zagospodarowania terenu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

* Czy przy sprzedaży w drodze licytacji w postępowaniu egzekucyjnym zajętej nieruchomości, komornik sądowy, jako płatnik podatku od towarów i usług, będzie zobowiązany do naliczenia i odprowadzenia do Urzędu Skarbowego podatku od towarów i usług.

* W przypadku odpowiedzi twierdzącej, w jakiej wysokości należy naliczyć podatek.

Zdaniem Wnioskodawcy, przy sprzedaży przedmiotowej nieruchomości w drodze licytacji nie powstaje obowiązek naliczenia i odprowadzenia do Urzędu Skarbowego podatku od towarów i usług, z uwagi na fakt, że dłużnicy nie prowadzą dzielności gospodarczej i nie są podatnikami VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

W myśl regulacji zawartej w art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ww. ustawy.

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. Nr 121, z późn. zm.), przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Dzierżawa jest świadczeniem wzajemnym - umożliwia korzystanie z nieruchomości i pobieranie z niej pożytków po stronie dzierżawcy, a po stronie wydzierżawiającego otrzymywanie umówionego czynszu, tak więc oddanie rzeczy we władanie w ramach umowy dzierżawy innemu podmiotowi, skutkuje uzyskaniem korzyści majątkowej.

Z powyższych przepisów wynika, że dzierżawa gruntów stanowi odpłatne świadczenie usług i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług - w świetle powyższych przepisów - jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze, czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - musi być dokonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zatem jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że warunkiem niezbędnym do uznania danego podmiotu za podatnika podatku od towarów i usług jest ustalenie, czy działa on niezależnie jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik czy wykonujący wolny zawód.

Stawka podatku - zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług - wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

Zgodnie z art. 2 pkt 33 ustawy, ilekroć w dalszy przepisach jest mowa o terenach budowlanych - rozumie się przez to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści przywołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że zbycie budynków, o których mowa we wniosku, wraz z gruntem, na którym są one posadowione, w trybie licytacji publicznej, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż dłużnicy nie wystąpią w charakterze podatników, ponieważ czynność ta nie będzie stanowiła działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy. Z uwagi na fakt, że - jak wynika z treści wniosku - budynki zostały użyczone synowi, sprzedaż licytacyjna tej części nieruchomości będzie sprzedażą majątku osobistego dłużników, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania. Również zbycie pozostałego gruntu, w części należącej do dłużnika A. R., będzie sprzedażą majątku osobistego tego dłużnika, do której przepisy ustawy nie będą miały zastosowania, ponieważ nie wykorzystuje go do prowadzenia działalności gospodarczej.

Natomiast sprzedaż tej części gruntu, który - jak wynika we wniosku - został wydzierżawiony przez dłużnika M. R., stanowić będzie zbycie majątku wykorzystywanego przez niego w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, jaką - jak wskazano powyżej - jest oddanie gruntu w dzierżawę. Jednakże z uwagi na fakt, że dla tego gruntu nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy, jego zbycie będzie podlegało zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług, a Pan nie będzie zobowiązany do naliczenia i odprowadzenia podatku.

Pomimo, że prawidłowo stwierdził Pan, że nie będzie zobowiązany do naliczenia i odprowadzenia podatku, ponieważ uważa Pan, że brak tego obowiązku wynika z faktu, że żaden z dłużników nie prowadzi działalności gospodarczej, z tytułu której jest podatnikiem, oceniając stanowisko całościowo należało uznać je za nieprawidłowe.

Jednocześnie podkreślić należy, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.