ITPP2/443-942a/11/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20 czerwca 2011 r. (data wpływu 1 lipca 2011 r.), uzupełnionym w dniach 19 września oraz 10 października 2011 r. (daty wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności przekazania wspólnikom niezabudowanych nieruchomości gruntowych w związku z rozwiązaniem umowy Spółki - jest nieprawidłowe.

W dniu 1 lipca 2011 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniach 19 września oraz 10 października 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności przekazania wspólnikom niezabudowanych nieruchomości gruntowych w związku z rozwiązaniem umowy Spółki.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu, przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółkę tworzy obecnie trzech wspólników. Jeden z nich lub dwóch (po przystąpieniu do spółki czwartego wspólnika, tak aby zapewnić ciągłość działania, gdyż wspólników zawsze pozostanie co najmniej dwóch), zamierza wystąpić ze Spółki, co rodzi obowiązek zwrotu na ich rzecz, zgodnie z art. 871 § 2 Kodeksu cywilnego, wniesionych wkładów oraz udziału (zasadniczo w pieniądzu) w nadwyżce w majątku Spółki, pozostałego po odliczeniu wkładów wszystkich wspólników oraz długów. W związku z tym, że Spółka nie posiada środków pieniężnych, zamierza zwolnić się z ww. zobowiązania poprzez przeniesienie na własność występujących wspólników prawa własności niezabudowanych nieruchomości o wartości równej przysługującym wspólnikom roszczeniom. Wspólnicy prowadzą wspólnie działalność rolniczą (gospodarstwo rolne niezajmujące się działami specjalnymi produkcji rolnej) na podstawie umowy spółki prawa cywilnego. Wspólnicy poza prowadzoną działalnością rolniczą nie prowadzą działalności gospodarczej (nie podlegają wpisowi do ewidencji działalności gospodarczej). Spółka jest właścicielem na zasadzie wspólności łącznej wielu nieruchomości, które nabyła podczas trwania umowy, w tym takich, które w uchwale Rady Miejskiej w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego z roku 2010 zostały przeznaczone pod RE (tereny rolnicze/elektroenergetyka), co oznacza, że mogą być przeznaczone pod zabudowę, choć nadal posiadają charakter rolny (mogą też być wykorzystywane nadal na cele rolne).

Wspólnicy, w przypadku braku zgody na opisane wyżej wystąpienie wspólników lub w sytuacji, w której z trzyosobowego składu zainteresowany dalszym istnieniem Spółki będzie tylko jeden ze wspólników, zmuszeni będą rozwiązać umowę Spółki. Wówczas otrzymają zwrot wniesionych wkładów, a powstała w chwili rozwiązania Spółki współwłasność nieruchomości (art. 875 § 1 k.c.) oraz rzeczy ruchomych zostanie zniesiona przez przyznanie wyłącznego prawa własności do poszczególnych nieruchomości na rzecz każdego ze wspólników, stosownie do wysokości posiadanych przez nich udziałów. W ramach zniesienia współwłasności każdy ze wspólników otrzyma niezabudowane nieruchomości rolne oraz kilka niezabudowanych nieruchomości o ww. przeznaczeniu RE.

W związku z powyższym, w uzupełnieniu wniosku, zadano pytanie sprowadzające się do kwestii, czy czynność przekazania wspólnikom niezabudowanych nieruchomości gruntowych w związku z rozwiązaniem umowy Spółki, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jeżeli nieruchomości te będą nadal stanowić gospodarstwo rolne i będą wykorzystywane rolniczo.

Zdaniem Wnioskodawcy, wyrażonym w uzupełnieniu wniosku z dnia 3 października 2011 r., powołującego treść art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, czynność polegająca na przyznaniu każdemu z byłych wspólników prawa własności nieruchomości przeznaczonych w planie zagospodarowania przestrzennego jako tereny rolnicze/elektroenergetyka, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W ocenie Spółki, nie można uznać, że nastąpi odpłatna dostawa towarów na rzecz byłych współwłaścicieli, skoro nabędą oni własność ww. nieruchomości poprzez czynność zniesienia współwłasności, polegającą na przyznaniu prawa do poszczególnych nieruchomości wspólnikom (ewentualnie z obowiązkiem spłat lub dopłat, zgodnie z Kodeksem cywilnym). Końcowo dodała, że opisana transakcja nie klasyfikuje się do żadnej z czynności wymienionych w art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami - w świetle art. 2 pkt 6 ww. ustawy - są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Artykuł 7 ust. 1 ustawy określa, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W ust. 2 powołanego artykułu wskazano, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

Zatem, aby nieodpłatne przekazanie towarów stanowiło dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy, podatnikowi musiało przysługiwać prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części, przy czym istotny jest fakt posiadania prawa do odliczenia podatku w momencie nabycia towaru, a nie fakt skorzystania z tego prawa.

Spółka cywilna tworzona jest i działa na podstawie przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Zgodnie z treścią art. 860 § 1 tej ustawy, przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.

Wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług - art. 861 § 1 ww. ustawy.

W świetle przepisu art. 871 § 1 k.c., wspólnikowi występującemu ze spółki zwraca się w naturze rzeczy, które wniósł do spółki do używania, oraz wypłaca się w pieniądzu wartość jego wkładu oznaczoną w umowie spółki, a w braku takiego oznaczenia - wartość, którą wkład ten miał w chwili wniesienia. Nie ulega zwrotowi wartość wkładu polegającego na świadczeniu usług albo na używaniu przez spółkę rzeczy należących do wspólnika.

Ponadto wypłaca się występującemu wspólnikowi w pieniądzu taką część wartości wspólnego majątku pozostałego po odliczeniu wartości wkładów wszystkich wspólników, jaka odpowiada stosunkowi, w którym występujący wspólnik uczestniczył w zyskach spółki (§ 2 tego artykułu).

W art. 875 § 1 Kodeksu cywilnego wskazano, iż od chwili rozwiązania spółki stosuje się odpowiednio do wspólnego majątku wspólników przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów poniższych.

Przepis § 2 ww. artykułu stanowi, że z majątku pozostałego po zapłaceniu długów spółki zwraca się wspólnikom ich wkłady, stosując odpowiednio przepisy o zwrocie wkładów w razie wystąpienia wspólnika ze spółki.

Pozostałą nadwyżkę wspólnego majątku dzieli się między wspólników w takim stosunku, w jakim uczestniczyli w zyskach spółki (§ 3 tegoż artykułu).

W myśl postanowień art. 195 Kodeksu cywilnego, własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Przepis art. 196 § 1 tej ustawy określa, że współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

Zgodnie z § 2 ww. artykułu, współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu (dział IV Współwłasność, tytułu I Własność).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że trzech wspólników prowadzi wspólnie działalność rolniczą (gospodarstwo rolne niezajmujące się działami specjalnymi produkcji rolnej) na podstawie umowy spółki prawa cywilnego. Spółka jest właścicielem na zasadzie wspólności łącznej wielu nieruchomości, które nabyła podczas trwania umowy, w tym takich, które w uchwale Rady Miejskiej w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego z roku 2010 zostały przeznaczone pod RE (tereny rolnicze/elektroenergetyka), co oznacza, że mogą być one przeznaczone pod zabudowę, choć nadal posiadają charakter rolny (mogą też być wykorzystywane nadal na cele rolne). Jeśli dojdzie do rozwiązania Spółki, wspólnicy otrzymają zwrot wniesionych wkładów, a powstała w chwili rozwiązania współwłasność do nieruchomości zostanie zniesiona przez przyznanie wyłącznego prawa własności do poszczególnych nieruchomości na rzecz każdego ze wspólników, stosownie do wysokości posiadanych przez nich udziałów. W ramach zniesienia współwłasności każdy ze wspólników otrzyma niezabudowane nieruchomości rolne oraz kilka niezabudowanych nieruchomości o ww. przeznaczeniu RE.

Mając na uwadze powyższe oraz treść powołanych przepisów stwierdzić należy, że o ile Spółce przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu przedmiotowych nieruchomości, to ich przekazanie na rzecz byłych wspólników w związku z rozwiązaniem umowy Spółki i podziałem Jej majątku, stanowić będzie czynność podlegającą opodatkowaniu, o której mowa w art. 7 ust. 2 pkt 1) ustawy o podatku od towarów i usług. Fakt, iż nieruchomości te będą nadal stanowić gospodarstwo rolne i będą wykorzystywane rolniczo pozostaje bez znaczenia w niniejszej sprawie.

Natomiast jeżeli Spółce nie przysługiwało prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego z tytułu nabycia ww. towarów, czynność ich przekazania wspólnikom nie będzie objęta przepisami ustawy o podatku od towarów usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania niniejszej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.