ITPP2/443-91b/09/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 4 lutego 2009 r. (data wpływu 9 lutego 2009 r.), uzupełnionym pismem złożonym w dniu 16 kwietnia 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego udostępniania czasowo firmom możliwości umieszczania informacji o ich produktach w bazie przeglądarki internetowej - jest prawidłowe.

W dniu 9 lutego 2009 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czasowego nieodpłatnego korzystania z bazy przeglądarki internetowej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zbudował przeglądarkę internetową udostępnianą do użytku powszechnego na stronie internetowej. Przeglądarka jest wyszukiwarką branżową. W swojej bazie posiada informacje o firmach oraz produktach z branży automatyki, energetyki i elektroniki. Ilość objętych bazą danych firm i produktów, stopień szczegółowości ich opisu oraz atrakcyjność ich prezentacji są głównymi czynnikami determinującymi popularność wyszukiwarki (produkt) wśród użytkowników. Produkt jest podstawą budowy źródła przychodów jakim są usługi świadczone w związku z jego wykorzystywaniem.

Głównie chodzi tu o uszczegółowienie informacji dotyczących firm lub produktów oraz uatrakcyjnienie formy ich prezentacji poprzez wprowadzenie elementów zachęcających do skorzystania z oferty produktowej danej firmy. Jest to opcja dodatkowo prezentowana w przypadku przeglądania informacji dotyczących wybranej firmy (produktu), za którą usługobiorca (firma) płaci stałą miesięczną opłatę. Dodatkową możliwością wykorzystania produktu jest zamieszczanie banerów firm (produktów), które są wyświetlane w czasie korzystania z przeglądarki (np. zapoznawania się z ogólną bazą produktową), bez konieczności przeglądania informacji na temat danej firmy (produktu).

Powodzenie sprzedaży wymienionych powyżej usług jest nierozerwalnie związane z atrakcyjnością i popularnością produktu. Jego stworzenie zakłada pozyskiwanie informacji na temat firm i produktów z danej branży oraz udostępnianie ich użytkownikom (osobom fizycznym) nieodpłatnie. Monitorowanie ilości wejść na stronę oraz pobierania przez użytkowników podstawowych informacji o firmach lub produktach stanowi dopiero podstawę do sprzedaży świadczonych przez Wnioskodawcę usług. Profil działalności wymusza na Wnioskodawcy stworzenie oraz stałe uzupełnianie bazy danych. Atrakcyjność produktu w oczywisty sposób uzależniona jest od bazy danych, stąd też baza taka budowana jest niezależnie od woli firm w tej bazie występujących (im większa ilość informacji, tym większa użyteczność produktu). Wykreowanie zainteresowania produktem użytkowników poszukujących informacji z danej branży dopiero czyni go efektywnym nośnikiem reklamy, która - jako podstawowy przedmiot działalności Wnioskodawcy - jest usługą oferowaną firmom objętym bazą danych, za którą pobierane jest wynagrodzenie.

W ramach budowy przedmiotowego źródła przychodów Wnioskodawca umożliwia także skorzystanie, z co do zasady płatnej oferty, nieodpłatnie na określony czas (jeden miesiąc), traktując powyższe jako ważny element polityki marketingowej, umożliwiający skuteczne pozyskiwanie usługobiorców (pakiet promocyjny). Należy zaznaczyć, że baza danych obejmuje, a usługi są świadczone na rzecz podmiotów krajowych, jak i zagranicznych, w tym mających siedzibę poza terytorium Wspólnoty.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy nieodpłatne świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą (np. w ramach pakietu promocyjnego, ale nie wyłącznie) jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy nieodpłatne świadczenie usług na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą (np. w ramach pakietu promocyjnego) nie podlega opodatkowaniu.

Powyższa konstatacja - w ocenie Spółki - znajduje pełne oparcie zarówno w judykaturze sądów administracyjnych, literaturze przedmiotu, jak również praktyce organów podatkowych.

Na potwierdzenie swojego stanowiska powołała wyrok WSA w Warszawie z dnia 17 grudnia 2008 r. (sygn. akt III SA 1287/07), w którym stwierdzono, iż nieodpłatne świadczenie usług (...) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, pod warunkiem, że usługa nie jest związana z prowadzonym przedsiębiorstwem oraz (...) przysługiwało prawo do odliczenia podatku należnego przy nabyciu towarów i usług związanych z tą usługą. Jedynie łączne spełnienie powyższych przesłanek powoduje, że nieodpłatne świadczenie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (analogicznie WSA w Warszawie w wyroku z dnia 13 lipca 2007 r., sygn. akt III SA/Wa 3630/06; tak też ETS w orzeczeniu C-258/95 Julius Filibeck Sóhne Gmbh Co. KG vs. Finanzamt Neustadt).

Wskazał, że także w literaturze przedmiotu, podkreśla się, iż nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu wyłącznie, gdy obydwa warunki (brak związku z prowadzonym przedsiębiorstwem oraz istnienie prawa do odliczenia podatku związanego ze świadczonymi usługami) zostaną spełnione łącznie. Wystarczy więc, by świadczone usługi związane były z działalnością gospodarczą podatnika (służyły tej działalności), aby nie podlegały opodatkowaniu. Brzmienie art. 8 ust. 2 ustawy jest w tym zakresie precyzyjne, i w ocenie Wnioskodawcy, zgodne z VI Dyrektywą.

Wnioskodawca zauważył, iż zasady opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług różnią się w tym względzie istotnie od zasad regulujących nieodpłatne przekazanie towarów, gdzie związek z prowadzonym przedsiębiorstwem nie wyłącza z opodatkowania przekazania towarów, co podkreślił w swojej opinii rzecznik generalny w sprawie C-47/97 Kuwait Petroleum (J. Martini, Jak będzie opodatkowane VAT nieodpłatne świadczenie usług, Gazeta Prawna z dnia 29 września 2006 r.).

Wnioskodawca powołał się także na praktykę organów podatkowych, gdzie związek nieodpłatnego świadczenia usług z prowadzoną działalnością przesądza o braku opodatkowania takich usług, bowiem nie sposób uznać ich za zrównane z odpłatnym świadczeniem usług w rozumieniu art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług (tak np. Naczelnik Opolskiego Urzędu Skarbowego w postanowieniu z dnia 11 lutego 2005 r., nr PP/443-184-1-BS/04/05, Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego Warszawa Śródmieście w postanowieniu z dnia 29 grudnia 2005 r., nr 1435/PP1/443-228/05/AŁ, czy Naczelnik Urzędu Skarbowego w Cieszynie w postanowieniu z dnia 30 marca 2005 r., nr PP/443/I-20/05).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W przepisie art. 8 ust. 1 ustawy zdefiniowano, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Powyższe przepisy wskazują, że opodatkowaniu - co do zasady - podlegają czynności wykonane odpłatnie. Jednakże ustawodawca zrównał niektóre dostawy towarów i świadczenia usług wykonane nieodpłatnie z odpłatną dostawą towarów i odpłatnym świadczeniem usług.

Stosownie do art. 8 ust. 2 ww. ustawy, nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jako odpłatne świadczenie usług.

Z powyższego wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług muszą być spełnione łącznie dwa warunki: brak związku świadczonych usług z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia całości lub części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami, przy czym przez świadczenie usług niezwiązanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy rozumieć takie świadczenie, które odbywa się bez związku z potrzebami tej działalności. Niedopełnienie któregokolwiek z warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca zbudował branżową przeglądarkę internetową udostępnianą do użytku powszechnego na stronie internetowej. Przeglądarka w swojej bazie posiada informacje o firmach oraz produktach z branży automatyki, energetyki i elektroniki. Stworzenie produktu zakłada pozyskiwanie informacji na temat firm i produktów z danej branży oraz udostępnianie ich użytkownikom (osobom fizycznym) nieodpłatnie. Monitorowanie ilości wejść na stronę oraz pobierania przez użytkowników podstawowych informacji o firmach lub produktach stanowi podstawę do sprzedaży usług świadczonych przez Wnioskodawcę. Głównie chodzi o uszczegółowienie informacji dotyczących firm lub produktów oraz uatrakcyjnienie formy ich prezentacji poprzez wprowadzenie elementów zachęcających do skorzystania z oferty produktowej danej firmy. Jest to opcja dodatkowo prezentowana w przypadku przeglądania informacji dotyczących wybranej firmy (produktu), za którą usługobiorca (firma) płaci stałą miesięczną opłatę. Dodatkową możliwością wykorzystania produktu jest zamieszczanie banerów firm (produktów), które są wyświetlane w czasie korzystania z przeglądarki (np. zapoznawania się z ogólną bazą produktową), bez konieczności przeglądania informacji na temat danej firmy (produktu). W ramach budowy przedmiotowego źródła przychodów Wnioskodawca umożliwia także skorzystanie, z co do zasady płatnej oferty, nieodpłatnie na określony czas (jeden miesiąc), traktując powyższe jako ważny element polityki marketingowej, umożliwiający skuteczne pozyskiwanie usługobiorców (pakiet promocyjny).

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że nieodpłatne udostępnianie czasowo firmom możliwości umieszczania informacji o ich produktach w bazie przeglądarki internetowej jest związane z prowadzonym przez Wnioskodawcę przedsiębiorstwem, w związku z czym nie może być traktowane jako odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji, w przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania ww. przepis, a czynności te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Końcowo wskazać należy, iż kwestia dotycząca opodatkowania czynności umieszczania w bazie przeglądarki internetowej informacji o firmach i ich produktach, rozstrzygnięta została w interpretacji nr ITPP2/443-91a/09/AK.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.