ITPP2/443-88b/11/AP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 19 stycznia 2011 r. (data wpływu 21 stycznia 2011 r.), uzupełnionym w dniach 29 marca i 13 kwietnia 2011 r. (daty wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usługi prawniczej - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 stycznia 2011 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniach 29 marca i 13 kwietnia 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usługi prawniczej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Prowadzi Pan działalność gospodarczą w zakresie usług budowlanych opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (wykonuje między innymi posadzki przemysłowe) i jest podatnikiem VAT czynnym zobowiązanym do składania miesięcznych deklaracji dla podatku od towarów i usług. Obsługę prawną Pana firmy prowadzi kancelaria prawna, otrzymując wynagrodzenie miesięczne netto w wysokości 3.000,00 zł. Usługa prawnicza za miesiąc grudzień 2010 r. została udokumentowana fakturą VAT z dnia 24 grudnia 2010 r., w której zostały wyszczególnione następujące pozycje:

* wynagrodzenie: netto 3.000,00 zł, podatek 660,00 zł,

* koszty dodatkowe: netto 234,15 zł, podatek 51,51 zł.

Z zestawienia dołączonego do przedmiotowej faktury wynika, iż obciążenie Pana ww. kosztami dodatkowymi dotyczyło zaliczki na wydatki komornicze w sprawie egzekucyjnej prowadzonej przeciwko Pana dłużnikowi (174,15 zł) i opłat sądowych za wydanie aktualnych wypisów z Krajowego Rejestru Sądowego (60,00 zł). Powyższe koszty zostały poniesione w Pana imieniu i na Pana rzecz. Zaliczka została wpłacona do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym. Postanowił Pan, iż przedmiotową fakturę ujmie w ewidencji prowadzonej dla celów podatku od towarów i usług za miesiąc styczeń 2011 r. (łączny podatek należny z tej faktury wynosi 711,00 zł). Umowa zawarta pomiędzy Panem a kancelarią prawniczą stanowi, iż wszelkie koszty sądowe i opłaty kancelaria prawna ponosi w imieniu i rzecz Pana, a następnie żąda ich zwrotu. Kancelaria dysponuje dowodami, iż poniosła ww. wydatki. Są to przelewy bankowe, w których kancelaria występuje jako strona dokonująca wpłaty. Kancelaria prawnicza jest podatnikiem czynnym. Nie posiada Pan informacji, czy kancelaria prowadzi księgi rachunkowe oraz czy zaksięgowała powyższe koszty na koncie przejściowym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy ma Pan prawo odliczyć od podatku należnego za miesiąc styczeń 2011 r. podatek naliczony w kwocie 771,00 zł, wynikający z faktury VAT z dnia 24 grudnia 2010 r., dokumentującej wynagrodzenie ryczałtowe dla kancelarii prawniczej za miesiąc grudzień 2010 r. w kwocie 3.000,00 zł oraz poniesione koszty dodatkowe w wysokości 234,00 zł.

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na fakt, iż koszty dodatkowe obejmują wyłącznie zwrot wydatków poniesionych w Pana imieniu i na Pana rzecz przez kancelarię prawniczą, mając na względzie ograniczenia, o których mowa w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, ma Pan prawo odliczyć od podatku należnego za miesiąc styczeń 2011 r. wynikający z faktury z dnia 24 grudnia 2010 r. podatek naliczony w kwocie 660,00 zł dotyczący wynagrodzenia ryczałtowego dla kancelarii prawniczej za miesiąc grudzień 2010 r., natomiast pozostała kwota podatku naliczonego w wysokości 51,00 zł nie podlega odliczeniu od podatku należnego za miesiąc styczeń 2011 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Z uwagi na fakt, iż przedmiotowa sprawa dotyczy czynności mającej miejsce w 2010 r., interpretacji dokonano w oparciu o przepisy obowiązujące do 31 grudnia 2010 r.

Stosownie do dyspozycji art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl ust. 2 pkt 1 lit. a) ww. artykułu, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Zgodnie z ust. 10 pkt 1 powyższego artykułu, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18.

Według ust. 11 tego artykułu, jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Zgodnie z brzmieniem art. 88 ust. 1 ust. 3a pkt 2 powyższej ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Jak stanowi art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Zgodnie z art. 30 ust. 3 ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu świadczenia usług, pomniejszona o kwotę podatku.

W tym miejscu należy wskazać art. 79 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 s. 1 z późn. zm.), w myśl którego podstawa opodatkowania nie obejmuje następujących elementów:

Podatnik musi przedstawić dowód na rzeczywistą kwotę kosztów, o których mowa w akapicie pierwszym lit. c), i nie może odliczyć VAT, który w danym przypadku mógł zostać naliczony.

Z przytoczonej wyżej regulacji art. 79 punkt c) Dyrektywy Rady wynika, iż wyłączeniu z podstawy opodatkowania podlegają kwoty otrzymane przez podatnika od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy.

Podatnik musi jednak dysponować dowodami odzwierciedlającymi rzeczywistą kwotę kosztów i księgować je na koncie przejściowym oraz nie odliczyć podatku naliczonego (jeśli przy tych kosztach podatek ten wystąpił).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą i jest czynnym podatnikiem zobowiązanym do składania miesięcznych deklaracji dla podatku od towarów i usług. Obsługę prawną Pana firmy prowadzi kancelaria prawna (czynny podatnik),

otrzymująca określone w umowie wynagrodzenie miesięczne. Usługa prawnicza za miesiąc grudzień 2010 r. została udokumentowana fakturą VAT z dnia 24 grudnia 2010 r., w której oprócz miesięcznego wynagrodzenia zostały także wyszczególnione koszty dodatkowe dotyczące zaliczki na wydatki komornicze w sprawie egzekucyjnej prowadzonej przeciwko Pana dłużnikowi i opłat sądowych za wydanie aktualnych wypisów z Krajowego Rejestru Sądowego. Umowa zawarta pomiędzy Panem a kancelarią prawniczą stanowi, iż wszelkie koszty sądowe i opłaty kancelaria ponosi w Pana imieniu i na Pana rzecz, a następnie żąda ich zwrotu. Kancelaria dysponuje dowodami, iż poniosła ww. wydatki, w postaci przelewów bankowych, w których występuje jako strona dokonująca wpłaty. Nie posiada Pan informacji, czy kancelaria prowadzi księgi rachunkowe oraz czy zaksięgowała powyższe koszty na koncie przejściowym.

Powziął Pan wątpliwość, czy ma prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego od wynagrodzenia dla kancelarii, jak również kosztów dodatkowych.

Mając na względzie powołane regulacje prawne, skoro kancelaria dysponuje dowodami wpłat, w których figuruje jako strona wpłacająca, a poniesione koszty sądowe uwzględniła w cenie usługi prawniczej i udokumentowała fakturą, pomimo, iż z treści umowy wynika, że koszty sądowe i opłaty kancelaria ponosi w Pana imieniu i na Pana rzecz, należy uznać, że kancelaria dokonała wpłat kosztów sądowych we własnym imieniu, wobec czego koszty te stanowią jej obrót i podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że dla kancelarii koszty te stanowią element cenotwórczy usługi prawniczej. W konsekwencji nie ma zastosowania wyłączenie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, wobec czego przysługuje Panu prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego zawartego w otrzymanej od kancelarii fakturze, pod warunkiem, że kancelaria zaksięgowała przedmiotowe wydatki jako swoje koszty, w zakresie w jakim nabycie usługi prawniczej i koszty dodatkowe mają związek ze sprzedażą opodatkowaną i nie zachodzą inne wyłączenia wynikające z art. 88 ustawy.

Trzeba przy tym dodać, że pomijając postanowienia umowy zawartej pomiędzy Panem a kancelarią, zgodnie z regulacjami powołanej Dyrektywy, wyznacznikiem tego, czy przedmiotowe koszty stanowią dla kancelarii obrót podlegający opodatkowaniu, jest to w jaki sposób kancelaria je zaksięgowała oraz czy nie odliczyła ewentualnego podatku naliczonego (jeśli podatek ten wystąpił). Jeśli bowiem koszty te księgowała na koncie przejściowym, wskazywałoby to, że w zakresie wpłaty tych kosztów wystąpiła w roli pośrednika i zwrot wydatków w istocie nie stanowił wynagrodzenia za świadczenie usług (kwoty należnej z tytułu sprzedaży).

Wskazać należy, że umowy cywilnoprawne zawierane pomiędzy podmiotami, winny być oceniane na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego, których analiza - zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - nie mieści się w zakresie uprawnień tut. organu.

Jednocześnie informuje się, że kwestia dotycząca prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu samochodu i jego wyposażenia dodatkowego została rozstrzygnięta w interpretacji indywidualnej nr ITPP2/443-88a/11/AP, a kwestia dotycząca prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia paliwa do napędu posiadanych samochodów zostanie rozstrzygnięta odrębnie.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.