ITPP2/443-847/09/KT

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 21 grudnia 2009 r. Izba Skarbowa w Bydgoszczy ITPP2/443-847/09/KT

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 6 października 2009 r. (data wpływu 8 października 2009 r.), uzupełnionym w dniu 18 grudnia 2009 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości skorygowania podatku należnego w trybie art. 89a i 89b ustawy - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 października 2009 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniu 18 grudnia 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości skorygowania podatku należnego w trybie art. 89a i 89b ustawy.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Umową o roboty budowlane z dnia 25 września 2007 r. i porozumieniem z dnia 12 kwietnia 2008 r., Spółka zleciła osobie fizycznej, prowadzącej zakład ogólnobudowlany, będącej zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, budowę 3 domów wczasowych. Zawarta umowa i porozumienie przewidywały kary umowne dla wykonawcy za nieterminowe oddanie budynków inwestorowi, tj. Spółce. Wykonawca robót nie dotrzymał warunków podpisanej umowy i porozumienia, tj. przekazania obiektów w ustalonych terminach, tym samym naraził Spółkę na straty, ponieważ nie mogła zakwaterować wczasowiczów w nowo budowanych domach. W oparciu o zapisy porozumienia z dnia 12 kwietnia 2008 r. Spółka naliczyła kary umowne. W dniu 10 marca 2009 r. wystawiła notę obciążeniową na kwotę 179.000 zł i przesłała wykonawcy. Ponadto w dacie 11 marca 2009 r. powiadomiła wykonawcę o kompensacie wzajemnych wierzytelności. Spółka z naliczonych kar potrąciła wcześniej wstrzymane (niezapłacone) faktury za wykonawstwo na kwotę 104.324,15 zł brutto, w tym podatek naliczony 18.812,55 zł i równocześnie wezwała wykonawcę do zapłaty pozostałej kwoty ok. 75 tys. zł, wynikającej z ostatecznego rozliczenia. W świetle przedstawionych zdarzeń Spółka nie jest dłużnikiem wobec wykonawcy. W dniu 14 września 2009 r. wykonawca powiadomił Spółkę o zamiarze skorygowania podatku należnego od wystawionych faktur.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego wykonawca (Zakład Ogólnobudowlany) może skorzystać z korekty podatku należnego od towarów i usług, z faktur, które Spółka (zleceniodawca) rozliczyła w drodze kompensaty.

Zdaniem Wnioskodawcy na dzień obecny Spółka nie jest dłużnikiem wobec Zakładu Ogólnobudowlanego. Wierzytelność z tytułu wykonywanych robót, tj. kwota brutto 104.324,15 zł, w tym podatek w wysokości 18.812, 55 zł została rozliczona przez Spółkę i zaliczona w drodze kompensaty w ciężar kar umownych należnych Spółce. Wobec tego wykonawca nie ma podstaw do skorygowania podatku należnego na podstawie art. 89a i 89b ustawy o podatku od towarów i usług, a Spółka nie ma obowiązku korygowania podatku naliczonego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z ust. 2 pkt 1 lit. a) powołanego artykułu wynika, iż kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie z art. 89a ust. 1 ww. ustawy, podatnik może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, z zastrzeżeniem ust. 2-5. Korekta podatku dotyczy również kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności odpisanej jako nieściągalna lub której nieściągalność została uprawdopodobniona.

Natomiast w myśl ust. 1a) powołanego artykułu, nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana w ciągu 180 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Na podstawie ust. 2 tego artykułu, przepis ust. 1 stosuje się w przypadku, gdy spełnione są następujące warunki:

1.

dostawa towarów lub świadczenie usług jest dokonywane na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji,

2.

wierzytelności zostały uprzednio wykazane w deklaracji jako obrót opodatkowany i podatek należny,

3.

wierzyciel i dłużnik na dzień dokonania korekty, o której mowa w ust. 1, są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni,

4.

wierzytelności nie zostały zbyte,

5.

od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona,

6.

wierzyciel zawiadomił dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego ze względu na wystąpienie okoliczności, o których mowa w ust. 1, a dłużnik w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia nie uregulował należności w jakiejkolwiek formie.

W myśl ust. 3 wskazanego artykułu, korekta podatku należnego może nastąpić w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym upłynął termin określony w ust. 2 pkt 6, nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym wierzyciel uzyskał potwierdzenie odbioru przez dłużnika zawiadomienia, o którym mowa w ust. 2 pkt 6. Warunkiem dokonania korekty jest uzyskanie przez wierzyciela potwierdzenia odbioru przez dłużnika zawiadomienia, o którym mowa w ust. 2 pkt 6.

W myśl art. 89b ust. 1 ustawy, w przypadku otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w art. 89a ust. 2 pkt 6, i nieuregulowania należności w terminie 14 dni od dnia otrzymania tego zawiadomienia, podatnik (dłużnik) jest obowiązany do odpowiedniego pomniejszenia podatku naliczonego podlegającego odliczeniu lub w przypadku jego braku, do odpowiedniego powiększenia kwoty podatku należnego, o kwotę podatku wynikającą z nieuregulowanych faktur, poprzez korektę deklaracji za okres, w którym dokonał odliczenia.

Natomiast zgodnie z postanowieniami ust. 2 tego artykułu, w przypadku częściowego uregulowania należności przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 1, korekta dotyczy podatku naliczonego przypadającego na nieuregulowaną część należności.

Regulacje dotyczące potrącania wzajemnych wierzytelności zawierają przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 498 § 1 i 2 tej ustawy, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wierzytelności niższej.

W myśl art. 499 Kodeksu cywilnego, potrącenia dokonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe.

Artykuł 503 tego Kodeksu wskazuje, iż przepisy o zaliczeniu zapłaty stosuje się odpowiednio do potrąceń.

Należy mieć na uwadze, że dla skuteczności tej formy zapłaty muszą być spełnione warunki określone w przepisach prawa cywilnego.

Kwestie powstania i naprawienia szkody również regulują przepisy ustawy - Kodeks cywilny. W myśl art. 471 tego Kodeksu, dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania chyba, że wykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 § 2 k.c.).

Z powyższego wynika, iż wygaśnięcie zobowiązania przez potrącenie wierzytelności, czyli kompensację należności, następuje wtedy, gdy dwa podmioty są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, a obie wierzytelności są wymagalne. Przepisy podatkowe nie zawierają jakichkolwiek ograniczeń, co do formy zapłaty należności. Nie ma zatem przeszkód do przyjęcia, że formą zapłaty może być także kompensata. Taki sposób rozliczania wzajemnych należności przedsiębiorców nie stanowi naruszenia dyspozycji zawartej w art. 22 ust. 1 cyt. ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 z późn. zm.).

Należy jednak zwrócić uwagę, że analiza przedmiotu umów cywilnoprawnych nie mieści się w ramach określonych przepisem art. 14b § 1 cyt. wyżej ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z powyższym, Minister Finansów nie jest uprawniony do oceny stanowiska, czy w przedmiotowej sytuacji - w związku z taką formą zapłaty, tj. kompensatą wierzytelności - zostały spełnione wszystkie warunki określone w przepisach prawa cywilnego, co daje podstawę do uznania jej za skuteczną.

Zatem podkreślić należy, że udzielona odpowiedź jest poprawna tylko pod warunkiem, gdy do kompensaty wzajemnych wierzytelności doszło z zachowaniem przepisów prawa cywilnego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Spółka zleciła osobie fizycznej, prowadzącej zakład ogólnobudowlany, budowę 3 domów wczasowych (umowa z dnia 25 września 2007 r.). Zawarte w dniu 12 kwietnia 2008 r. porozumienie przewidywało kary umowne za nieterminowe oddanie budynków. Wykonawca nie dotrzymał tych warunków, w związku z tym Spółka naliczyła takie kary. W dniu 10 marca 2009 r. wystawiła notę obciążeniową i przesłała wykonawcy a w dniu 11 marca 2009 r. powiadomiła go o kompensacie wzajemnych wierzytelności. Spółka z naliczonych kar potrąciła wcześniej wstrzymane (niezapłacone) faktury za wykonawstwo i równocześnie wezwała wykonawcę do zapłaty pozostałej kwoty. W dniu 14 września 2009 r. wykonawca powiadomił Spółkę o zamiarze skorygowania podatku należnego (na podstawie art. 89a i 89b ustawy o podatku od towarów i usług) od wystawionych faktur. Spółka uważa, iż nie jest dłużnikiem wobec wykonawcy.

Odnosząc się do powyższego stwierdzić należy, iż korekty podatku należnego, na podstawie przepisu art. 89a ust. 1 ustawy, można dokonać jeśli wierzytelność, z których wynika korygowany podatek należny, nie została uregulowana. Warunkiem skorzystania z tej ulgi jest istnienie długu. Spółka (odbiorca faktur) w miesiącu marcu 2009 r., uregulowała należności z nich wynikające, w formie kompensaty wzajemnych wierzytelności. Powyższe spowodowało, iż w miesiącu wrześniu 2009 r. nie istniał dług, zatem nie może być mowy o wierzytelności nieściągalnej.

Mając na uwadze powyższe, w przedmiotowej sprawie, nie mają zastosowania przepisy art. 89a ustawy o podatku od towarów i usług, dotyczące rozliczenia podatku w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności, gdyż nie został spełniony warunek uprawdopodobnienia ich nieściągalności.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że Spółka - o ile kompensaty wzajemnych wierzytelności dokonała z zachowaniem przepisów prawa cywilnego - nie jest dłużnikiem wobec wykonawcy. Wobec powyższego wykonawca robót nie może w miesiącu wrześniu 2009 r., skorygować podatku należnego wynikającego z faktur VAT, gdyż nie został spełniony warunek wynikający z art. 89a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji Spółka nie ma obowiązku korygowania odliczonego uprzednio podatku naliczonego, zawartego w fakturach VAT wystawionych przez wykonawcę, na podstawie art. 89b ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl