ITPP2/443-832/14/AK - Ustalenie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu przejęcia całego majątku innej niepublicznej uczelni wyższej w związku ze zgodą na zbycie praw założycielskich

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 18 czerwca 2014 r. (data wpływu 24 czerwca 2014 r.), uzupełnionym w dniu 19 września 2014 r. (data wpływu), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu przejęcia całego majątku innej niepublicznej uczelni wyższej w związku ze zgodą na zbycie praw założycielskich - jest prawidłowe.

W dniu 24 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 19 września 2014 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu przejęcia całego majątku innej niepublicznej uczelni wyższej w związku ze zgodą na zbycie praw założycielskich.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca ma status uczelni niepublicznej, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym. Organem założycielskim jest osoba prawna niebędąca państwową ani samorządową osobą prawną. Utworzenie podmiotu Wnioskodawcy oraz uzyskanie uprawnień do prowadzenia studiów wyższych na danych kierunkach i określonych poziomach kształcenia bazuje na odpowiednim pozwoleniu wydanym przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego. Wnioskodawca prowadzi obecnie studia I i II stopnia oraz studia podyplomowe. Wnioskodawca prowadzi działalność oświatową na szeroką skalę i jest jedną z największych wyższych szkół niepublicznych w Polsce.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o szkolnictwie wyższym, Wnioskodawca uzyskał osobowość prawną z chwilą wpisania do rejestru uczelni niepublicznych i związków uczelni niepublicznych. Wnioskodawca jako osoba prawna jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Większa część świadczonych usług korzysta ze zwolnienia, zgodnie z art. 43 pkt 26 i 29. Jednocześnie Wnioskodawca prowadzi działalność opodatkowaną polegającą między innymi na wynajmowaniu sal dydaktycznych podmiotom zewnętrznym

Wnioskodawca planuje dalszy rozwój prowadzonej działalności w zakresie szkolnictwa wyższego, w tym poprzez przejęcie praw założycielskich do innej uczelni wyższej zarejestrowanej i działającej w oparciu o te same przepisy co Wnioskodawca. Przejmowana uczelnia dodatkowo prowadzi działalność gospodarczą polegającą na wynajmowaniu sal. Przejmowana jednostka, podobnie jak Wnioskodawca, jest czynnym podatnikiem VAT. Przejęcie praw założycielskich do innej uczelni następuje na podstawie decyzji Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w oparciu o ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym. Wnioskodawca zwraca dotychczasowemu Założycielowi wkład założycielski oraz zgodnie z zawartą umową dotychczasowemu Założycielowi przysługuje prawo do wynagrodzenia za zgodę na przeniesienie praw założycielskich. Po dokonaniu zwrotu wkładu założycielskiego oraz zapłacie wynagrodzenia za zgodę na przeniesienie praw założycielskich Wnioskodawca stanie się Założycielem uczelni, zgodnie z ustawą - Prawo o szkolnictwie wyższym.

Cele statutowe określone są w statucie uczeni (§ 3), który wprowadzony został uchwałą Założyciela z dnia 23 sierpnia 2013 r.

Paragraf 5 statutu uczelni posiada zapisy umożliwiające jej realizację zadań statutowych. Dodatkowo Założyciel zamierza wprowadzić w statucie zapisy umożliwiające uczelni realizację zadań statutowych w sposób pośredni. Przejęcie praw założycielskich do innej uczelni odbywa się w oparciu o art. 25 ustawy o Szkolnictwie Wyższym. Proces rozpoczyna się podpisaniem wspólnego oświadczenia woli o przeniesieniu praw założycielskich w formie aktu notarialnego i skierowaniem wniosku przez Założycieli obu uczelni do ministra właściwego dla szkolnictwa wyższego. Przejęcie praw następuje na podstawie decyzji właściwego ministra. Założyciel przejmujący uczelnię dokonuje zwrotu wkładu założycielskiego, czyli środków przekazanych przed dotychczasowego Założyciela na założenie uczelni, ewentualnie powiększonego o dopłaty w trakcie funkcjonowania uczelni. Wysokość wkładu wraz z dopłatami zaewidencjonowana jest w systemie POLON. Dodatkowo Założyciel przejmujący prawa może być zobowiązany do przekazania wynagrodzenia za zgodę na przeniesienie praw założycielskich dotychczasowemu Założycielowi. Warunki oraz wysokość wynagrodzenia wynikają z odrębnej umowy zawartej pomiędzy stronami transakcji. Po przejęciu praw założycielskich, Założyciel przejmujący przejmuje wszelkie prawa i obowiązki dotychczasowego Założyciela.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy kwota wynagrodzenia za zgodę na przeniesienie praw założycielskich zapłacona dotychczasowemu Założycielowi, po uregulowaniu której Wnioskodawca stanie się właścicielem całości majątku przejmowanej jednostki, wyłączona będzie zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług z obowiązku stosowania przepisów tej ustawy i w związku z tym czy będzie przysługiwało Wnioskodawcy prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota wynagrodzenia za zgodę na przeniesienie praw założycielskich do wyższej uczelni prowadzącej dodatkowo działalność gospodarczą polegającą na wynajmowaniu sal, po uregulowaniu której stanie się właścicielem całości majątku oraz wszelkich przysługujących przejmowanej jednostce praw, a także w wyniku sukcesji uniwersalnej przejmie wszelkie ciążące na przejmowanej jednostce zobowiązania, a następnie włączy ją w swoje dotychczasowe struktury traktować należy jak zakup przedsiębiorstwa i wyłączyć zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług z obowiązku stosowania przepisów tej ustawy w zakresie opodatkowania VAT i w związku z powyższym nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Zdaniem Wnioskodawcy, szkołę wyższą prowadzącą dodatkowo działalność polegającą na wynajmowaniu sal należy traktować zgodnie z art. 55 Kodeksu cywilnego jako przedsiębiorstwo, gdyż posiada:

#61485;

* oznaczenie indywidualizujące (własną nazwę);

#61485;

* własność nieruchomości i ruchomości w tym urządzeń, materiałów, towarów oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości i ruchomości;

#61485;

* prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości i ruchomości wynikających z innych stosunków prawnych;

#61485;

* wierzytelności i środki pieniężne;

#61485;

* licencje i zezwolenia;

#61485;

* majątkowe prawa pokrewne;

#61485;

* księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Przejmowana jednostka samodzielnie sporządza sprawozdania finansowe.

Po dokonaniu zwrotu wkładu założycielskiego oraz wypłacie wynagrodzenia dotychczasowemu Założycielowi, Wnioskodawca stanie się Założycielem uczelni.

Biorąc powyższe pod uwagę, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że kwota wynagrodzenia za zgodę na przeniesienie praw założycielskich do przejmowanej jednostki, jaką jest szkoła wyższa, dotychczasowemu Założycielowi nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i w związku z tym nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od kwoty wynagrodzenia za zgodę na przeniesienie praw założycielskich do przejmowanej jednostki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl ust. 2 pkt 1 lit. a omawianego artykułu, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jak stanowi art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje tylko czynnym podatnikom podatku od towarów i usług oraz tylko w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają ścisły związek z czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Wskazana norma prawna wyraża zasadę neutralności podatku od towarów i usług, w następstwie której podatnicy realizujący czynności zwolnione lub niepodlegające opodatkowaniu, są w podobnej sytuacji jak ostateczny nabywca (konsument) towaru lub usługi z wyjątkiem przypadków jednoznacznie wskazanych w ustawie. Ustawa wyłącza zatem możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 - w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy - w rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Stosownie do postanowień art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie "transakcja zbycia" należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu "dostawa towarów" w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. "zbycie" obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Zgodnie z art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

W myśl art. 552 ustawy - Kodeks cywilny, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Zgodnie z art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 347, str. 1, z późn. zm.), w przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. W przypadkach gdy odbiorca nie podlega w pełni opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów niniejszego artykułu.

Z powyższego przepisu wynika, że wprowadza on, tak samo jak ma to miejsce w ustawie o podatku od towarów i usług, możliwość wyłączenia z zakresu opodatkowania przekazania całości lub części majątku przedsiębiorstwa.

W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treść powołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że o ile Wnioskodawca otrzyma fakturę dokumentującą przekazanie całego majątku innej niepublicznej uczelni wyższej w związku ze zgodą na zbycie praw założycielskich - zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy - nie będzie przysługiwać mu prawo do odliczenia podatku naliczonego z niej wynikającego, skoro - jak wskazano we wniosku - przedmiotem przejęcia będzie całe przedsiębiorstwo innej uczelni a czynność jego zbycia, jak słusznie wskazano we wniosku - zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług - będzie wyłączona z opodatkowania.

Niniejszej interpretacji udzielono przy założeniu, że przejęcie uczelni rozumianej jako przedsiębiorstwo będzie prawnie skuteczne - zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa.

Końcowo należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wniosek o interpretację indywidualną może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 14b § 2 ustawa - Ordynacja podatkowa). A zatem wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego, nie zaś grupy osób. Z tych też względów - z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - zaznacza się, że niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Wnioskodawcy, nie zaś przejmowanej uczelni, która chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinna wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej wydanie. W konsekwencji, regulacje zawarte w art. 14k-14n ustawy - Ordynacja podatkowa nie będą miały zastosowania dla tego podmiotu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.