ITPP2/443-804/14/AP - Ustalenie prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego od nabycia samochodów używanych przeznaczonych do odprzedaży

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 12 czerwca 2014 r. (data wpływu 18 czerwca 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego od nabycia samochodów używanych przeznaczonych do odprzedaży, które spełniają warunki określone w art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. b oraz art. 86a ust. 4 pkt 2 ustawy oraz odliczenia od wydatków dotyczących tych samochodów - jest prawidłowe,

* prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego od nabycia pozostałych samochodów używanych przeznaczonych do odprzedaży, wykorzystywanych również do jazd próbnych oraz od wydatków dotyczących tych samochodów - jest nieprawidłowe.

W dniu 18 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego od nabycia samochodów używanych przeznaczonych do odprzedaży oraz od wydatków dotyczących tych samochodów.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka zajmuje się handlem używanymi samochodami, które kupuje w kraju oraz sprowadza. Są to samochody używane zarejestrowane na kontrahentów, od których je nabywa, nie rejestruje ich na siebie. Samochody z Niemiec są na niemieckich numerach rejestracyjnych. Spółka ponosi koszty związane z tymi samochodami dotyczące: naprawy, lakierowania, przeglądów, tłumaczenia dokumentów, transportu, prania tapicerki, paliwa. Są to towary handlowe na magazynie, które stoją na placu wyłącznie do sprzedaży. Są tankowane do ewentualnej jazdy próbnej, jeśli klient jest nią zainteresowany. Nie są to samochody demonstracyjne, ani służbowe, tylko towary handlowe do dalszej odprzedaży. Wykonuje się nimi jedynie jazdę próbną z klientem przed sprzedażą.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy nabyte przez Spółkę samochody używane są nadal traktowane jak towary handlowe do dalszej odprzedaży, a co za tym idzie, czy nadal Spółka ma prawo do pełnego odliczenia podatku VAT przy ich zakupie oraz od poniesionych kosztów związanych z tymi samochodami, bez zgłaszania na VAT-26 do US i bez prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu.

Zdaniem Wnioskodawcy, jeśli jest to towar handlowy przeznaczony tylko i wyłącznie do dalszej odprzedaży i stanowi przedmiot działalności, nie służy w żaden sposób celom służbowym, a w związku z jego nabyciem ponosi koszty naprawy, lakierowania, transportu, czyszczenia, tłumaczenia dokumentów, przeglądów i tankowania, nie musi zgłaszać ich na VAT-26 do US, ponieważ nie ma zastosowania art. 86a ust. 12 ustawy. Spółka uważa, że nie musi również prowadzić ewidencji przebiegu pojazdu. Zatem wyżej opisane samochody spełniają warunki przepisu art. 86a ust. 5 pky 1 lit. a ustawy, wobec tego ma prawo do pełnego odliczenia podatku VAT przy nabyciu tych samochodów oraz od kosztów poniesionych w związku z ich nabyciem, naprawą i przygotowaniem do sprzedaży.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego:

* jest prawidłowe - w zakresie prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego od nabycia samochodów używanych przeznaczonych do odprzedaży, które spełniają warunki określone w art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. b oraz art. 86a ust. 4 pkt 2 ustawy oraz odliczenia od wydatków dotyczących tych samochodów,

* jest nieprawidłowe - prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego od nabycia pozostałych samochodów używanych przeznaczonych do odprzedaży, wykorzystywanych również do jazd próbnych oraz od wydatków dotyczących tych samochodów.

Według dyspozycji art. 86a ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku:

Przez pojazdy samochodowe - stosownie do art. 2 pkt 34 ustawy - rozumie się pojazdy samochodowe w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.

Zgodnie z art. 86a ust. 2 ustawy, do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa w ust. 1, zalicza się wydatki dotyczące:

Stosownie do dyspozycji ust. 3 omawianego artykułu, przepis ust. 1 nie ma zastosowania:

Jak wynika z ust. 4 ww. artykułu, pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:

Na podstawie ust. 5 tego artykułu, warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu nie stosuje się w przypadku pojazdów samochodowych:

Użycie wyrazu "wyłącznie" w art. 86a ust. 5 ustawy, obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2014 r., wskazuje, że zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji nie obejmuje sytuacji, gdy pojazdy są wykorzystywane - choćby przejściowo - do innych celów (np. jazda próbna, użytek służbowy podatnika itp.). Zatem w odniesieniu do pojazdu, który np. jest przeznaczony do odprzedaży, ale przed sprzedażą jest nim wykonywana jazda próbna, nie może być zastosowane zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji. Ewidencja dla tego rodzaju pojazdów (jeśli jest to pojazd obiektywnie wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej) musi być prowadzona i powinna zawierać powyżej wskazane elementy. Podkreślenia wymaga również, że samo prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu, w przypadku gdy pojazd jest wykorzystywany do innych celów niż wynajem lub odprzedaż nie uprawnia podatnika do pełnego odliczenia podatku naliczonego związanego z tymi pojazdami, bowiem istotnym w tej sytuacji jest fakt, czy istnieją okoliczności obiektywnie potwierdzające brak wykorzystania tych pojazdów do użytku prywatnego. Wówczas fakt wykorzystania samochodów wyłącznie do działalności gospodarczej musi być rozpatrywany w kategoriach obiektywnych poprzez określenie reguł wykluczających użytek prywatny samochodu.

Przywołane przepisy wprowadzają ograniczenie w odliczeniu podatku naliczonego w odniesieniu do wszystkich wydatków dotyczących pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, przeznaczonych do "użytku mieszanego", tj. wykorzystywanych zarówno do celów związanych z opodatkowaną działalnością gospodarczą, jak i do celów użytku prywatnego.

Wyłączenia z ograniczenia w odliczeniu podatku zawiera art. 86a ust. 3 ustawy. Według tego przepisu, skorzystanie z prawa do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego w odniesieniu do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi umożliwia spełnienie warunku:

* wykorzystywania samochodów przez podatnika wyłącznie do działalności gospodarczej (pkt 1 lit. a),

* pojazdy samochodowe są konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą, jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie (pkt 1 lit. b);

* przeznaczenia towarów montowanych w pojazdach samochodowych i związanych z nimi usług montażu, napraw i konserwacji, wskazującego obiektywnie na możliwość ich wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (pkt 2).

Przepis art. 86a ust. 4 ustawy stanowi doprecyzowanie ust. 3 pkt 1 lit. a ww. artykułu i określa warunki, jakie muszą być spełnione, aby pojazdy były uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika. Pierwszy z tych warunków (pkt 1) należy odnieść do pojazdów, których konstrukcja umożliwia ich wykorzystywanie zarówno do użytku prywatnego, jak i w działalności gospodarczej (np. samochody osobowe). W związku z tym, że nie można obiektywnie stwierdzić (poza pewnymi zupełnie wyjątkowymi sytuacjami), że taki samochód wykorzystywany jest przez podatnika wyłącznie do działalności gospodarczej, ustawodawca określił dodatkowe wymogi, których spełnienie umożliwi podatnikowi udowodnienie, że samochód nie jest wykorzystywany na cele prywatne. Takim wymogiem jest m.in. prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu (ust. 4 pkt 1). Ustawodawca przewidział przy tym przypadki, w których nie ma konieczności prowadzenia ww. ewidencji (ust. 5). Obowiązek prowadzenia ewidencji został wyłączony m.in. w przypadku wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do jednej z następujących czynności stanowiących przedmiot działalności gospodarczej podatnika: odprzedaży pojazdu, oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu, itp.

Drugi z warunków należy z kolei odnieść do pojazdów samochodowych, których konstrukcja wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne. Te pojazdy zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 86a ust. 9 ustawy.

W myśl art. 86a ust. 7 ustawy, ewidencja przebiegu pojazdu powinna zawierać:

* liczbę przejechanych kilometrów na koniec każdego okresu rozliczeniowego.

Na podstawie ust. 8 ww. artykułu, w przypadku gdy pojazd samochodowy jest udostępniany osobie niebędącej pracownikiem podatnika, wpis, o którym mowa w ust. 7 pkt 4:

Natomiast, w myśl art. 86a ust. 9 ustawy, do pojazdów samochodowych, o których mowa w ust. 4 pkt 2, należą:

Z kolei, zgodnie z art. 86a ust. 10 ustawy, spełnienie wymagań dla pojazdów samochodowych określonych w ust. 9:

Podatnicy wykorzystujący wyłącznie do działalności gospodarczej pojazdy samochodowe, dla których są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, mają obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tych pojazdach w terminie 7 dni od dnia, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami (art. 86a ust. 12 ustawy).

W przypadku niezłożenia w terminie informacji, o której mowa w ust. 12, uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od dnia jej złożenia (ust. 13 ww. artykułu).

Jednocześnie należy zauważyć, że stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy nowelizującej, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika do dnia 30 czerwca 2015 r. paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu:

Przepis ust. 1 nie dotyczy pojazdów samochodowych, które są wykorzystywane przez podatnika wyłącznie do działalności gospodarczej (art. 12 ust. 2 ww. ustawy).

Z treści wniosku wynika, że Spółka handluje używanymi samochodami, których nie rejestruje-pozostają zarejestrowane na dotychczasowy podmiot, a więc są zarejestrowane z możliwością dopuszczenia do jazd w ruchu drogowym na podstawie rejestracji dotychczasowego podmiotu. Spółka, oprócz kosztów nabycia ww. samochodów, ponosi również wydatki, takie jak: naprawy, lakierowanie, przeglądy, tłumaczenie dokumentów, transport, pranie tapicerki, paliwo. Samochody są tankowane do ewentualnej jazdy próbnej, jeśli klient jest nią zainteresowany. Nie są to samochody demonstracyjne, ani służbowe, tylko towary handlowe do dalszej odprzedaży. Wykonuje się nimi jedynie jazdę próbną z klientem przed sprzedażą.

Analiza przedstawionego stanu faktycznego i przywołanych regulacji prawnych prowadzi do stwierdzenia, że w odniesieniu do nabytych pojazdów używanych, przeznaczonych do odprzedaży, które spełniają warunki dla pojazdów samochodowych określone w art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. b (czyli są to pojazdy samochodowe konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą, jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie) oraz określone w art. 86a ust. 4 pkt 2 ustawy w powiązaniu z ust. 9 ww. artykułu (czyli są to pojazdy samochodowe, których konstrukcja wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne, posiadające dokumenty wymagane art. 86a ust. 10 ustawy), Spółka nie jest zobowiązana do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu oraz zgłaszania tych pojazdów do naczelnika urzędu skarbowego. W części dotyczącej pojazdów spełniających powyższe wymagania Spółce przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dotyczących ich nabycia oraz wymienionych we wniosku wydatków z nimi związanych, o ile nie zaistnieją wyłączenia wynikające z art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem w tej części stanowisko Spółki jest prawidłowe.

Natomiast w odniesieniu do pozostałych samochodów, które nie spełniają powyżej opisanych wymagań (w tym samochodów osobowych), należy wskazać, że kluczową rolę w rozwiązaniu przedstawionego problemu odgrywa przepis art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a ustawy w związku z ust. 4 pkt 1 tego artykułu. Z treści tych regulacji wynika, że podatnik ma możliwość odliczenia 100% kwoty podatku naliczonego zawartego w fakturach dotyczących wydatków związanych z nabyciem pojazdów samochodowych oraz wydatków związanych z ich eksploatacją w sytuacji, gdy pojazdy te są wykorzystywane wyłącznie do celów prowadzenia działalności gospodarczej. Dla możliwości pełnego odliczenia podatku, fakt wykorzystywania ich wyłącznie do działalności musi być rozpatrywany w kategoriach obiektywnych. Aby przysługiwało odliczenie podatku w pełnej kwocie, muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki, tj. sposób wykorzystania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza w ustalonych przez niego zasadach ich używania, musi wykluczać ich użycie do celów prywatnych oraz wykluczenie użytku prywatnego musi zostać potwierdzone prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu.

W świetle powyższego należy zatem stwierdzić, że w sytuacji, gdy pojazdy samochodowe używane (które nie spełniają warunków określonych w art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. b lub art. 86a ust. 4 pkt 2 ustawy), są przeznaczone do odprzedaży, ale przed jej dokonaniem są wykorzystywane do jazd próbnych i testowych z klientami, to Spółce - wbrew stanowisku wyrażonemu we wniosku - nie przysługuje prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego od ich nabycia oraz pozostałych wydatków wymienionych we wniosku, bez prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu, potwierdzającej ich wykorzystanie wyłącznie na cele jazd testowych, próbnych z klientami w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i bez złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego informacji o tych pojazdach, ale przysługuje prawo do odliczenia 50% kwoty ww. podatku naliczonego, o ile nie zaistniały wyłączenia wynikające z art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy jednak zaznaczyć, że nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od paliwa nabytego do samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych wymienionych w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy nowelizującej, wykorzystywanych przed sprzedażą do jazd próbnych. Prawo to będzie przysługiwało począwszy od 1 lipca 2015 r.

Ponadto należy wyjaśnić, że bez znaczenia pozostaje argumentacja Spółki, że samochody nie służą w żaden sposób celom służbowym. Nabyte samochody nie są co prawda rejestrowane na Spółkę, ale pozostają zarejestrowane na dotychczasowe podmioty, a więc są dopuszczone do jazd w ruchu drogowym na podstawie rejestracji dotychczasowego podmiotu. Zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu nie obejmuje sytuacji, gdy są one wykorzystywane, choćby przejściowo, do innych celów, tak jak ma to miejsce w przedmiotowej sprawie - do jazd próbnych z klientami bezpośrednio zainteresowanymi kupnem konkretnego samochodu. Zatem w odniesieniu do pojazdów, które przed dokonaniem sprzedaży są wykorzystywane do jazd próbnych, nie może być zastosowane zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji. Ponadto podkreślenia wymaga, że samo prowadzenie ewidencji przebiegu pojazdu, w przypadku gdy pojazdy są wykorzystywane do innych celów niż odprzedaż, nie uprawnia podatnika do pełnego odliczenia podatku naliczonego związanego z użytkowaniem tych pojazdów, bowiem istotnym w tej sytuacji jest, czy istnieją okoliczności obiektywnie potwierdzające brak wykorzystania tych pojazdów do użytku prywatnego. Fakt wykorzystania samochodów wyłącznie do działalności gospodarczej - jak wskazano wyżej - musi być rozpatrywany w kategoriach obiektywnych poprzez określenie reguł wykluczających inny sposób ich wykorzystywania.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, ul. Jana Kazimierza 16/17, 85-035 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.